नवी दिल्ली (ऑक्टोबर ३१) डिजिटल पेमेंट सिस्टीममध्ये काही बदल झाले आहेत. १ नोव्हेंबरपासून नवीन नियम लागू होत आहेत. यामध्ये यूपीआय पेमेंट सिस्टीममध्ये आरबीआय आणि एनपीसीआयने महत्त्वाचे २ बदल केले आहेत. वापरकर्त्यांच्या सोयीसाठी हे बदल करण्यात आले आहेत. १ नोव्हेंबर २०२४ पासून नवीन नियम लागू होत आहेत. हे दोन महत्त्वाचे बदल म्हणजे यूपीआय व्यवहार मर्यादा वाढवणे आणि ऑटो टॉप अप देखील लागू करणे.

Ad1

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया आणि नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाने आता यूपीआयमध्ये हे बदल आणले आहेत. दोन्ही बदल यूपीआय लाईटला लागू होतील. यूपीआय लाईट छोटे व्यवहार, पेमेंट करण्याची परवानगी देते. यूपीआय लाईट वापरणारे वापरकर्ते जास्त वेळ न घालवता पेमेंट करू शकतात. उदाहरणार्थ, कोणत्याही किराणा दुकानात किंवा इतर पेमेंटमध्ये १ रुपये, ५ रुपये यासारख्या छोट्या रकमेचे पेमेंट करण्यासाठी वारंवार पिन वापरण्याची गरज नाही. छोट्या रकमेचे व्यवहार सहज यूपीआय लाईटद्वारे करता येतात. परंतु दररोज ठराविक व्यवहार आणि रकमेची मर्यादा होती. ही मर्यादा वाढवण्यात आली आहे.

सध्या यूपीआय लाईटमध्ये एका वेळी जास्तीत जास्त ५०० रुपयांचा व्यवहार करता येतो. म्हणजेच कोणतेही पेमेंट करायचे असेल तर जास्तीत जास्त ५०० रुपयांपर्यंतच यूपीआय लाईटद्वारे करता येते. यूपीआय वॉलेट बॅलन्स जास्तीत जास्त २००० रुपये असू शकते. यापेक्षा जास्त बॅलन्स यूपीआय लाईटमध्ये ठेवण्याची परवानगी नव्हती. परंतु नवीन नियमानुसार प्रत्येक व्यवहाराची मर्यादा ५०० रुपयांवरून १००० रुपयांपर्यंत वाढवण्यात आली आहे. तसेच वॉलेट बॅलन्स २००० रुपयांवरून ५००० रुपयांपर्यंत वाढवण्यात आले आहे.

Ad2

यासोबतच दुसरा बदल म्हणजे यूपीआय लाईटमध्ये ऑटो रिटार्जचा पर्याय उपलब्ध आहे. हा पर्याय निवडल्यास तुमचे यूपीआय वॉलेट ठराविक बॅलन्सपेक्षा कमी झाल्यास आपोआप खात्यातून टॉप अप होईल. त्यामुळे कोणताही व्यवहार अडचणीशिवाय करता येईल. पेमेंट करताना बॅलन्स कमी असल्याची समस्या येणार नाही. एवढेच नाही तर बॅलन्स टॉप अप करून पुन्हा पेमेंट करण्याची आवश्यकता भासणार नाही.

गुगल पे, फोनपे, पेटीएमसह विविध यूपीआय पेमेंट अॅप वापरणाऱ्या ग्राहकांना हे लागू होईल. जे सर्वजण यूपीआय अॅपचे लाईट पेमेंट सिस्टम वापरतात त्या सर्वांना नवीन नियमाचा फायदा होईल. भारतात यूपीआय पेमेंट सिस्टमचा वापर खूप वाढला आहे. रोख व्यवहाराचे प्रमाण कमी झाले आहे. यूपीआय पेमेंटच्या सुरक्षिततेसाठी आरबीआय आणि एनपीसीआयने अनेक पावले उचलली आहेत. तसेच वापरकर्त्यांनी काळजी घेण्याचे आवाहन केले आहे. एवढेच नाही तर दररोज डिजिटल पेमेंट सिस्टीममध्ये होणाऱ्या फसवणुकीच्या घटनांपासून दूर राहण्याची सूचना देण्यात आली आहे.

Web Stories