स्टीलच्या ग्लासमधून कोल्ड ड्रिंक पिता का? आरोग्याचे होईल मोठे नुकसान
बहुतांशजणांना कोल्ड ड्रिंक स्टिलच्या भांड्यांमधून पिण्याची सवय असते. मात्र असे करणे आरोग्यासाठी धोकादायक ठरू शकते. याबद्दलच सविस्तर जाणून घेऊया….
कोल्ड ड्रिंक स्टिलच्या भांड्यातून पिताय?
आपण नेहमी घरात किंवा हॉटेलमध्ये स्टीलच्या ग्लासमधून पाणी, दूध किंवा कोल्ड ड्रिंक पितो. विशेषतः ग्रामीण भागात आणि पारंपरिक घरांमध्ये स्टीलचे ग्लास ही एक सामान्य बाब आहे. परंतु कोल्ड ड्रिंकसारखी कार्बोनेटेड किंवा अॅसिडिक पेये स्टीलच्या ग्लासमध्ये पिणं आरोग्यासाठी धोकादायक ठरू शकतं. या लेखात आपण त्याचे संभाव्य परिणाम आणि आरोग्यावर होणाऱ्या दुष्परिणामांची सविस्तर माहिती घेणार आहोत.
आरोग्याला होणारे नुकसान
कोल्ड ड्रिंकमध्ये कार्बन डायऑक्साइड, फॉस्फोरिक अॅसिड, सिट्रीक अॅसिड आणि अन्य रसायने असतात. हे अॅसिडिक पेये जेव्हा स्टीलच्या ग्लासमध्ये ठेवले जातात, तेव्हा त्या ग्लासमधील धातूंच्या अंशांशी त्यांची प्रतिक्रिया होऊ शकते. स्टीलमधील लोह (Iron), निकेल (Nickel), क्रोमियम (Chromium) हे रसायने अत्यल्प प्रमाणात का होईना, पण या प्रतिक्रिया प्रक्रियेत कोल्ड ड्रिंकमध्ये मिसळू शकतात. ही प्रक्रिया माणसाच्या आरोग्यासाठी अत्यंत घातक आहे, विशेषतः दीर्घकाळ असेच सेवन केल्यास.
आरोग्यासंबंधित समस्या
ग्लासमधील धातूंचा अंश शरीरात गेल्यास पचनसंस्थेवर परिणाम होतो. अपचन, अॅसिडिटी, उलट्या, पोट फुगणे यासारख्या समस्यांचा सामना करावा लागू शकतो. तसेच हे धातू दीर्घकाळ शरीरात साचत राहिल्यास यकृत, मूत्रपिंड आणि मेंदूवर परिणाम होऊ शकतो. विशेषतः लहान मुलं आणि वृद्ध व्यक्तींमध्ये हे धातू अधिक दुष्परिणाम घडवतात. निकेल व क्रोमियमसारख्या धातूंनी अॅलर्जी, त्वचेवर पुरळ, श्वसनाशी संबंधित त्रास निर्माण होऊ शकतो.
लहान सवय मोठे नुकसान
तुम्ही जर रोज कोल्ड ड्रिंक पित असाल आणि ते स्टीलच्या ग्लासमध्ये घेत असाल, तर हळूहळू शरीरात धातूंचा साठा होतो. हे धातू कॅन्सरजन्यही ठरू शकतात, कारण दीर्घकालीन संपर्कामुळे ते पेशींमध्ये अनैसर्गिक बदल घडवून आणतात. त्यामुळे अशी छोटीशी सवयसुद्धा मोठा आरोग्यधोका बनू शकते.
कोल्ड ड्रिंकच्या तापमानात बदल
तसेच, स्टीलच्या ग्लासमध्ये कोल्ड ड्रिंक घेतल्यावर त्याचे तापमान लवकरच बदलते. थंडपणाची किंचितशी उष्णतेशी संलग्नता होताच कोल्ड ड्रिंकमधील रासायनिक गुणधर्म बदलू शकतात. त्यामुळे त्याचे प्रभाव शरीरावर वेगळे आणि अनिष्ट होतात. दुसरीकडे, प्लास्टिक किंवा टेरामोकोटेड ग्लासमध्येही कोल्ड ड्रिंक पिणं योग्य नाही, कारण त्या ग्लासमध्येही तापमान व रसायनांच्या प्रतिक्रियांचा धोका असतो.तज्ज्ञांच्या मते, कोल्ड ड्रिंक किंवा कोणतेही अॅसिडिक पेय घेताना काचेचा (glass) ग्लास वापरणे सर्वोत्तम मानले जाते. काच रासायनिकदृष्ट्या स्थिर असून ती अॅसिडिक पदार्थांशी प्रतिक्रिया करत नाही. त्यामुळे आरोग्याच्या दृष्टीने काचचा ग्लास सुरक्षित आहे.
