Chhannulal Mishra Dies : प्रसिद्ध शास्त्रीय गायक, पद्मविभूषण पंडित छन्नूलाल मिश्र यांचे गुरुवारी सकाळी ४:१५ वाजता निधन झाले. बीएचयूमधून डिस्चार्ज मिळाल्यानंतर त्यांना मिर्झापूरच्या रामकृष्ण सेवा मिशन रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते.
Chhannulal Mishra Dies : वाराणसीचे सुप्रसिद्ध शास्त्रीय गायक आणि पद्मविभूषण सन्मानित पंडित छन्नूलाल मिश्र यांचे २ ऑक्टोबर रोजी पहाटे ४:१७ वाजता मिर्झापूरमध्ये निधन झाले. वयाच्या ८९ व्या वर्षी त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. मिळालेल्या माहितीनुसार, ते गेल्या काही काळापासून गंभीर आजारी होते आणि सेप्टिसीमियाने त्रस्त होते. सुमारे तीन आठवड्यांपूर्वी त्यांना हृदयविकाराचा झटका आला होता, त्यानंतर त्यांच्यावर बीएचयू आणि मिर्झापूरच्या रुग्णालयात उपचार सुरू होते.
बीएचयूमधून डिस्चार्ज मिळाल्यानंतर कुटुंबीय त्यांना मिर्झापूरला घेऊन आले
मिळालेल्या माहितीनुसार, बीएचयूमधून डिस्चार्ज मिळाल्यानंतर कुटुंबीय त्यांना मिर्झापूरला घेऊन आले होते. येथील ओझलापूल येथील रामकृष्ण सेवा मिशन रुग्णालयात त्यांच्यावर उपचार सुरू होते. यावेळी मेडिकल कॉलेजचे प्राचार्य प्रो. संजीव कुमार सिंह आणि सहाय्यक प्राध्यापक डॉ. पंकज कुमार पांडेय यांनीही त्यांच्या प्रकृतीची विचारपूस केली होती. डॉक्टरांनी बीएचयूमधील तपासणी अहवाल पाहून त्यांच्या मुलीला आरोग्याविषयी काही महत्त्वाचे सल्ले दिले होते.
शनिवारी पंडितजींना सौम्य हृदयविकाराचा झटका आला होता
सुमारे तीन आठवड्यांपूर्वी शनिवारी पंडितजींना सौम्य हृदयविकाराचा झटका आला होता. त्यानंतर त्यांना बीएचयूच्या आपत्कालीन विभागात दाखल करण्यात आले होते. डॉक्टरांना तपासणीत त्यांच्या छातीत संसर्ग आणि रक्ताची कमतरता असल्याचेही आढळून आले होते. सुमारे तीन आठवडे उपचार घेतल्यानंतर गेल्या शुक्रवारी त्यांना बीएचयूमधून डिस्चार्ज देण्यात आला. त्यानंतर कुटुंबीय त्यांना मिर्झापूरला घेऊन आले होते.
पंडित छन्नूलाल मिश्रा: ठुमरी आणि पूर्वा गायकीचे महान उपासक
पंडित छन्नूलाल मिश्रा हे भारतीय शास्त्रीय संगीत क्षेत्रातील एक अलौकिक आणि आदरणीय व्यक्तिमत्त्व आहेत. त्यांचा जन्म ३ ऑगस्ट १९३६ रोजी उत्तर प्रदेशातील आझमगढ जिल्ह्यातील हरिहरपूर येथे झाला. 'काशीच्या मातीत रुजलेले' हे कलाकार त्यांच्या 'ठुमरी आणि पूर्वा' गायन शैलीसाठी विशेष ओळखले जातात. त्यांच्या खोल, भावपूर्ण आणि अद्वितीय आवाजाने त्यांनी या शैलींना एक नवीन ओळख मिळवून दिली.
सांगीतिक वारसा आणि प्रशिक्षण
- प्राथमिक धडे: त्यांनी संगीताचे प्राथमिक शिक्षण त्यांचे वडील बद्री प्रसाद मिश्रा यांच्याकडून घेतले.
- सखोल प्रशिक्षण: पुढे, त्यांनी किराना घराण्याचे उस्ताद अब्दुल गनी खान यांच्याकडून भारतीय शास्त्रीय संगीताचे सखोल शिक्षण घेतले. नातेसंबंध: ते प्रसिद्ध तबला वादक पंडित अनोखेलाल मिश्रा यांचे जावई आहेत.
महत्त्वाचे पुरस्कार आणि योगदान
- पंडित छन्नूलाल मिश्रा यांच्या संगीत सेवेचा गौरव अनेक महत्त्वाच्या पुरस्कारांनी करण्यात आला आहे. पद्मविभूषण (२०२०) आणि पद्मभूषण (२०१०) - हे भारत सरकारचे सर्वोच्च नागरी सन्मान त्यांना मिळाले आहेत.
- इतर सन्मान: त्यांना संगीत नाटक अकादमी फेलोशिप, सूर सिंगर संसदचा शिरोमणी पुरस्कार, तसेच उत्तर प्रदेश संगीत नाटक अकादमी आणि बिहार संगीत शिरोमणी अकादमी पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले आहे.
- चित्रपट संगीत: त्यांनी २०११ मध्ये प्रकाश झा यांच्या "आरक्षण" चित्रपटासाठी "सांस अलबेली" आणि "कौन सी दोर" यांसारखी गाणी गायली आहेत.
- त्यांची तुलसीदासांचे रामायण, कबीरांची भजन, तसेच छैत, कजरी आणि ठुमरी या रागांमधील रेकॉर्डिंग आजही श्रोत्यांना मंत्रमुग्ध करतात.
वैयक्तिक दुःख आणि राजकीय संबंध
२०२१ मध्ये, कोविड-१९ महामारी दरम्यान पंडितजींना मोठे वैयक्तिक दुःख सहन करावे लागले. त्यांनी त्यांची पत्नी मनोरमा मिश्रा आणि मुलगी संगीता मिश्रा यांना याच आजारात गमावले. याव्यतिरिक्त, २०१४ च्या लोकसभा निवडणुकीत ते पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे प्रस्तावक देखील बनले होते.


