सार
गेल्या काही दिवसांपासून पाकिस्तानमध्ये हिंसक निदर्शने सुरू आहेत. दिवाळखोरीच्या उंबरठ्यावर असलेल्या या देशात नेमके काय घडत आहे?
पाकिस्तान सध्या आगीत जळत आहे. ज्यांच्यापासून लोकांना भीती वाटायची त्यांच्याविरुद्धच जनता रस्त्यावर उतरली आहे. आतापर्यंत दबावाखाली असलेले इम्रान खान समर्थक आक्रमक झाले आहेत आणि पाकिस्तान हादरून गेला आहे. भीक मागण्याच्या अवस्थेत असलेल्या या देशात इम्रान खान समर्थकांना शांत करण्यासाठी लष्कराने आधीच शेकडो कोटी रुपये खर्च केले आहेत. एका वृत्तानुसार, आतापर्यंत २.७ अब्ज पाकिस्तानी रुपये खर्च करूनही परिस्थिती नियंत्रणात येत नाहीये. आज निषेध मागे घेण्यात आल्याच्या बातम्या येत असल्या तरी, काही ठिकाणी तणाव कायम असल्याचे वृत्त आहे.
या निषेधाचे मुख्य कारण म्हणजे तुरुंगात असलेले माजी पंतप्रधान आणि पाकिस्तान तेहरीक-ए-इन्साफ (पीटीआय) नेते इम्रान खान यांच्या समर्थकांनी काढलेली मोर्चा. इम्रान खान यांनी २४ नोव्हेंबर रोजी देशव्यापी निषेध करण्याचे आवाहन केले होते, ज्याला प्रतिसाद देत पक्षाचे कार्यकर्ते आणि समर्थक रस्त्यावर उतरले. राजधानी इस्लामाबादमध्ये हे समर्थक घुसताच निषेध हिंसक झाला. लष्कराविरुद्धच निषेधकांनी रोष व्यक्त केला. यावेळी पोलिस, लष्कर आणि निषेधकांमध्ये चकमक झाली, ज्यात अनेक जणांचा मृत्यू झाल्याचे वृत्त आहे. यात लष्करी अधिकारी, पोलिस अधिकारी आणि सुरक्षा कर्मचारीही आहेत. आता कुठेही गोळीबार करण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.
अधिकृत आकडेवारीनुसार, पीटीआयने केलेले निषेध आणि धरणे हाताळण्यासाठी पाकिस्तान सरकारने गेल्या १८ महिन्यांत २.७ अब्ज रुपये खर्च केले आहेत. यापैकी, पंजाब, खैबर पख्तूनख्वा आणि इस्लामाबादसारख्या भागात झालेल्या तीव्र निषेधांमुळे गेल्या सहा महिन्यांत १.२ अब्ज रुपये खर्च झाले आहेत, असे जिओ न्यूजने वृत्त दिले आहे. अनेक शहरांमध्ये १.५ अब्ज रुपयांच्या सार्वजनिक आणि खाजगी मालमत्तेचे नुकसान झाले आहे. सेफ सिटी कॅमेऱ्यांचे २८० दशलक्ष रुपयांचे नुकसान झाले आहे कारण इस्लामाबाद, लाहोर आणि रावळपिंडी येथील निषेधांमध्ये ते तोडफोड करण्यात आले. याशिवाय, पीटीआयच्या निषेधकांनी २२० पोलिस वाहनेही जाळली आहेत.
इम्रान खान समर्थकांवर गोळीबार झाल्याचा आरोप असल्याने आग लावण्याचा प्रयत्न झाला. एकीकडे दहशतवाद्यांचा त्रास, चारही बाजूंनी हल्ला करण्याची वाट पाहणारे शत्रू देश आणि दुसरीकडे आर्थिकदृष्ट्या संपूर्णपणे कोसळलेल्या आणि दिवाळखोरीच्या उंबरठ्यावर असलेल्या पाकिस्तानला आता मोठा धक्का बसला आहे. इम्रान खान यांच्यावर आधीच अनेक आरोप आहेत. काही प्रकरणांमध्ये न्यायालयाने जामीन मंजूर केला असला किंवा शिक्षा स्थगित केली असली तरी ते अजूनही तुरुंगात आहेत. ते पंतप्रधान असतानाच्या काळातील भ्रष्टाचारापासून ते हिंसाचाराला चिथावणी देणे आणि अधिकारांचा गैरवापर करणे अशा १५० हून अधिक प्रकरणांना ते तोंड देत आहेत.