Winter Health Care : थंडीत स्नायू दुखणे वाढत असल्यास शरीर गरम ठेवणे, हलका व्यायाम, पुरेसा पाणी आणि पौष्टिक आहार, गरम तेल मसाज आणि पुरेशी झोप या उपायांनी स्नायूंच्या वेदनांपासून मोठा दिलासा मिळतो.
Winter Health Care : हिवाळा सुरु झाला की शरीरातील स्नायूंवर त्याचा थेट परिणाम जाणवू लागतो. तापमान घटल्यामुळे रक्ताभिसरण मंदावते, स्नायूंमध्ये कठीणपणा वाढतो आणि सांधे ताणले जातात. परिणामी, थंडीत स्नायू दुखणे, क्रॅम्प्स, बधीरपणा आणि stiffness यासारख्या समस्या अधिक जाणवू लागतात. विशेषतः वयोवृद्ध, सांधेदुखी असलेले लोक, खेळाडू किंवा दिवसभर बसून काम करणारे कर्मचारी यांना या समस्यांचा जास्त फटका बसतो. अशा वेळी योग्य आरोग्याची काळजी घेतली, तर स्नायूंच्या वेदना मोठ्या प्रमाणात कमी होऊ शकतात आणि शरीर अधिक लवचिक राहते. चला तर जाणून घेऊया हिवाळ्यात स्नायूंची वेदना कमी करण्यासाठी कोणत्या खास टिप्स उपयोगी ठरतात.
शरीर गरम ठेवणे
सर्वप्रथम, शरीर गरम ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे. हिवाळ्यात शरीराचे तापमान टिकवण्यासाठी थरदार कपडे वापरणे, गरम पाण्याची बॉटल, इलेक्ट्रिक ब्लँकेट किंवा हीटिंग पॅड्सचा वापर करणे लाभदायक ठरते. गरम ठेवलेले स्नायू वेदना कमी करतात, रक्ताभिसरण सुधारतात आणि stiffness दूर करतात. स्नायू दुखत असल्यास दिवसातून दोन ते तीन वेळा गरम फोमेंटेशन केल्यास त्वरीत आराम मिळतो. विशेषतः पाठीचा कणा, मान, खांदे आणि गुडघे या भागांना उब देणे अधिक उपयुक्त आहे.
हलका व्यायाम आणि स्ट्रेचिंग
दुसरी महत्त्वाची बाब म्हणजे हलका व्यायाम आणि स्ट्रेचिंग. थंडीत अनेकजण व्यायाम टाळतात, पण हेच स्नायू दुखण्याचे एक प्रमुख कारण आहे. शरीर निष्क्रिय राहिल्यास स्नायू अधिक कडक होतात आणि वेदना वाढतात. त्यामुळे रोज सकाळ-संध्याकाळ 10–15 मिनिटांचे हलके स्ट्रेचिंग, योग, चालणे किंवा ब्रिस्क वॉकिंग नक्की करावे. रक्ताभिसरण सुधरल्यामुळे स्नायूंना पोषण मिळते व stiffness कमी होते. कोणताही कठीण व्यायाम करायचा नसल्यास सुकाळ वॉर्म-अपही चालेल—पण शरीर हलते ठेवणे गरजेचे आहे.
हाइड्रेट राहा आणि संतुलित आहार
तिसरी महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे हाइड्रेट राहा आणि संतुलित आहार. थंडीमध्ये तहान कमी लागते, त्यामुळे अनेकजण पाणी कमी पितात. मात्र शरीरातील द्रव कमी झाल्यास स्नायूंचा थकवा, क्रॅम्प्स आणि वेदना वाढतात. म्हणून दिवसातून किमान ७–८ ग्लास कोमट पाणी प्यावे. तसेच व्हिटॅमिन D, कॅल्शियम, मॅग्नेशियम आणि ओमेगा-3 फॅट्स स्नायूंसाठी अत्यंत महत्त्वाचे असल्याने आपल्या आहारात दूध, दही, बदाम, अक्रोड, बिया, अंडी, हळद, चिंच, गूळ, हिरव्या भाज्या आणि मासे यांचा समावेश करावा.
मसाज आणि ऑइल थेरपी
चौथी टीप म्हणजे मसाज आणि ऑइल थेरपी. गरम तेलाने मालिश केल्याने स्नायू रिलॅक्स होतात, रक्ताभिसरण वाढते आणि वेदना कमी होतात. तिळाचे तेल, नारळाचे तेल, मोहरीचे तेल किंवा ओलिव्ह ऑइलचा हलका गरम मसाज फायदेशीर असतो. गरम पाण्याने आंघोळ केली तर शरीरातील ताण सुटतो आणि झोपही चांगली लागते, ज्यामुळे स्नायूंना आराम मिळतो.
पुरेशी झोप आणि स्ट्रेस कंट्रोल
शेवटी, पुरेशी झोप आणि स्ट्रेस कंट्रोल हेही तितकेच महत्त्वाचे आहे. झोप कमी घेतल्यास शरीरातील इन्फ्लेमेशन वाढते आणि स्नायू दुखण्याचे प्रमाण वाढते. त्याचबरोबर मानसिक ताणही स्नायूंमध्ये ताण निर्माण करतो. म्हणून ७–८ तासांची झोप, श्वसनाचे व्यायाम, ध्यान किंवा रिलॅक्सेशन तंत्रांचा उपयोग करावा.


