येत्या 22 ऑगस्टला पिठोरी अमावस्या आहे. याच दिवशी मातृदिनही साजरा केला जातो. यामागे एक कथा असून यावेळी सप्तमातृका यांची पूजा केली जाते. 

Pithori Amavasya Importance : हिंदू पंचांगानुसार श्रावण महिन्याच्या कृष्णपक्षातील अमावस्या हा दिवस पिठोरी अमावस्या म्हणून साजरा केला जातो. या दिवशी विशेषतः विवाहित स्त्रिया आपल्या मुलांच्या दीर्घायुष्य, आरोग्य आणि कल्याणासाठी व्रत पाळतात. पिठोरी अमावस्येला ‘मातृदिन’ असेही म्हणतात, कारण या दिवशी मातृदेवता आणि सप्तमातृका यांची विशेष पूजा केली जाते. माता आपल्या अपत्यांच्या कल्याणासाठी उपवास करते, त्यामुळे हा दिवस मातृत्वाला समर्पित मानला जातो.

पिठोरी अमावस्येची कथा

पौराणिक कथेनुसार, पूर्वी एक राणी होती जिने व्रत पाळले नाही म्हणून तिच्या मुलांचा मृत्यू झाला. ती दु:खी होऊन मातृदेवतांकडे धाव घेतली. देवीने तिला सांगितले की, जर तू पिठोरी अमावस्येला उपवास करून पिठाच्या मूर्ती तयार करून त्यांची पूजा केली तर तुझे अपत्य पुनः जिवंत होतील. राणीने देवीच्या सांगण्यानुसार व्रत केले आणि तिच्या मुलांचे पुनर्जन्म झाले. त्यानंतरपासून या अमावस्येला पिठोरी अमावस्या म्हणून मान्यता मिळाली. या दिवशी माता ‘पिठाची मूर्ती’ करून सप्तमातृकांची पूजा करतात.

महत्व आणि परंपरा

या दिवसाचे विशेष महत्त्व मातांसाठी आहे. मातृशक्तीला मान देणारा हा दिवस मातृदिन म्हणूनही ओळखला जातो. या दिवशी उपवास, पूजा आणि सात्विक आहाराचे पालन केले जाते. स्त्रिया आपल्या घरी निनांव, कडगोळे यांसारखे पदार्थ करतात आणि त्यांचा नैवेद्य देवतांना अर्पण करतात. पूजा करताना माता सप्तमातृका म्हणजेच ब्राह्मी, माहेश्वरी, कौमारी, वैष्णवी, वाराही, इंद्राणी आणि चामुंडा यांच्या प्रतिमा किंवा प्रतीकात्मक रूपांची पूजा करतात.

मातृदिन का म्हणतात?

मातृत्व ही मानवजातीसाठी सर्वात मोठी देणगी आहे. माता आपल्या लेकरांच्या दीर्घायुष्यासाठी आणि सुखासाठी स्वतः कठोर उपवास करते, हीच या व्रताची खरी ताकद आहे. त्यामुळेच पिठोरी अमावस्येला भारतीय मातृदिनअसे संबोधले जाते. हा दिवस आईच्या त्याग, प्रेम आणि मुलांच्या आयुष्यातील तिच्या महत्त्वाला अधोरेखित करतो.

यंदाची तारीख

श्रावण महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील अमावस्या 2025 साली 22 ऑगस्ट 2025 (शुक्रवार) रोजी आहे. या दिवशी विवाहित स्त्रिया उपवास करून पूजन करतील आणि आपल्या संततीसाठी मंगलकामना करतील. या व्रतामुळे मुलांच्या आयुष्यात आरोग्य, आनंद आणि यश प्राप्त होते, असे मानले जाते.

(DISCLAIMER : लेखाद्वारे वाचकांपर्यंत केवळ माहिती पोहोचवण्याचा प्रयत्न करत आहोत. याबाबत Asianet News Marathi कोणताही दावा व समर्थन करत नाही. यासाठी संबंधित क्षेत्रातील तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.)