प्रधानमंत्री मातृ वंदना योजना (PMMVY) अंतर्गत गर्भवती आणि स्तनदा महिलांना ₹6,000 पर्यंतची आर्थिक मदत दिली जाते. ही योजना माता व बालकांचे आरोग्य सुधारण्यासाठी असून, या लेखात योजनेची पात्रता, अर्ज प्रक्रिया आणि आवश्यक कागदपत्रांची सविस्तर माहिती दिली.

Pradhanmantri Matru Vandana Yojana: गर्भवती आणि स्तनदा महिलांसाठी केंद्र सरकारकडून सुरू करण्यात आलेली प्रधानमंत्री मातृ वंदना योजना (PMMVY) ही एक महत्त्वपूर्ण सामाजिक योजना आहे. या योजनेअंतर्गत महिलांना गरोदरपणात आणि बाळाच्या जन्मानंतर ₹6,000 पर्यंतची थेट आर्थिक मदत दिली जाते, जी त्यांच्या पोषण, आरोग्य आणि वैद्यकीय तपासणीसाठी उपयुक्त ठरते.

ही योजना कधी सुरू झाली?

ही योजना 2017 पासून लागू असून लाखो महिलांनी याचा लाभ घेतला आहे. विशेषतः गरीब व मध्यमवर्गीय महिलांसाठी ती एक मोठी मदत ठरली आहे. योजना "मिशन शक्ती" च्या अंतर्गत राबवली जाते आणि देशभरातील अंगणवाडी व आरोग्य केंद्रांद्वारे अंमलात आणली जाते.

योजनेचे मुख्य वैशिष्ट्ये

घटक माहिती

पहिल्या अपत्यासाठी लाभ ₹5,000 (दोन हप्त्यांमध्ये)

दुसऱ्या अपत्यासाठी (फक्त मुलगी असल्यास) ₹6,000 (एक हप्त्यात)

रक्कम कशी दिली जाते? थेट लाभार्थीच्या बँक खात्यात जमा

वैद्यकीय फायदा तपासणी, पोषण आणि लसीकरणासाठी प्रोत्साहन

उद्दिष्ट माता व बालक मृत्यू दर कमी करणे आणि आरोग्य सुधारणा

योजनेसाठी पात्रता काय आहे?

अट तपशील

वय किमान 19 वर्षे पूर्ण असणे आवश्यक

स्थिती गर्भवती किंवा स्तनदा महिला असावी

अपत्य पहिले अपत्य किंवा दुसरी मुलगी (केवळ मुलगी असल्यास)

उत्पन्न गरीब आणि मध्यमवर्गीय महिलांना प्राधान्य

इतर अट भारतीय नागरिकत्व आणि आधार कार्ड आवश्यक

महत्त्वाचे: शासकीय सेवा किंवा इतर पगारी मातृत्व लाभ घेणाऱ्या महिलांना ही योजना लागू नाही.

अर्ज कसा करावा?

ऑफलाइन प्रक्रिया:

जवळच्या आंगनवाडी केंद्र किंवा आरोग्य केंद्रात जा

फॉर्म 1A भरून नोंदणी करा

आवश्यक कागदपत्रे जमा करा

ऑनलाइन प्रक्रिया:

अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या: https://pmmvy.wcd.gov.in

Citizen Login करून मोबाईल नंबरद्वारे व्हेरिफिकेशन करा

फॉर्म भरून आधार कार्ड, बँक डिटेल्स, MCP कार्ड अपलोड करा

हप्त्यांनुसार लाभासाठी अर्ज सादर करा

अर्जाची स्थिती वेबसाइटवर ट्रॅक करा

आवश्यक कागदपत्रे:

आधार कार्ड

बँक पासबुक / खाते तपशील

गर्भधारणा प्रमाणपत्र (MCP कार्ड)

बाळाच्या जन्माचे प्रमाणपत्र (दुसऱ्या हप्त्यासाठी)

योजनेचा प्रभाव

4.05 कोटी महिलांना लाभ

₹19,028 कोटींचे वाटप (जुलै 2025 पर्यंत)

गर्भवती महिलांची तपासणी, लसीकरण आणि बालक जन्म नोंदणीमध्ये मोठी वाढ

2025 मध्ये केंद्र सरकारने विशेष नोंदणी मोहीम राबवून अधिकाधिक महिलांना योजनेशी जोडले आहे.

आपल्या मातृत्वाचा हक्क जाणून घ्या आणि उपयोग करा!

ही योजना फक्त आर्थिक मदत देत नाही, तर एक सशक्त माता आणि निरोगी बालक घडवण्याचा सरकारचा प्रामाणिक प्रयत्न आहे. तुम्ही किंवा तुमच्या ओळखीतील कोणी पात्र असेल, तर आजच नोंदणी करा आणि या लाभदायक योजनेचा फायदा घ्या.