Voter ID Card Guide: मतदार ओळखपत्र अर्जापासून ते दुरुस्तीपर्यंत, महत्त्वाची A to Z माहिती

Image Credit: Our own

Voter ID Card Guide: आपल्या देशात मतदारांना निवडणुकीत सहभागी होण्यासाठी मतदार यादीत नाव नोंदवावे लागते. नोंदणी केल्यानंतर, तुम्हाला एक निवडणूक ओळखपत्र मिळेल. हे कार्ड केवळ मतदानाचा हक्क बजावण्यासाठीच नाही तर विविध सरकारी सेवांसाठी अधिकृत ओळख पुरावा म्हणूनही वापरले जाऊ शकते. मतदार ओळखपत्रासाठी अर्ज कसा करावा? त्यात सुधारणा कशी करायची? त्याची संपूर्ण माहिती खाली दिली आहे.

मतदार ओळखपत्र म्हणजे काय?

मतदार ओळखपत्र हे भारतीय निवडणूक आयोगाने सर्व पात्र नागरिकांना दिलेले ओळखपत्र आहे. त्याला इलेक्टर्स फोटो आयडेंटिटी कार्ड (EPIC) असेही म्हणतात. मतदार यादीची अचूकता सुधारणे आणि निवडणुकीतील फसवणुकीची प्रकरणे रोखणे हा त्याचा मुख्य उद्देश आहे. याशिवाय हे कार्ड मतदारांसाठी ओळखीचा पुरावा म्हणूनही काम करते. हे निवडणूक ओळखपत्र, मतदार ओळखपत्र, मतदार ओळखपत्र इत्यादी नावांनीही ओळखले जाते.

मतदार कार्डमध्ये काय माहिती आहे?

मतदार ओळखपत्र हे सरकारद्वारे जारी केलेले वैध वैयक्तिक ओळखपत्र देखील आहे. या माहितीमध्ये समाविष्ट आहे.

विशिष्ट अनुक्रमांक

कार्डधारकाचा फोटो

राज्य/राष्ट्रीय चिन्हासह होलोग्राम

कार्डधारकाचे नाव

कार्डधारकाच्या वडिलांचे/पतीचे नाव

लिंग

जन्मतारीख

कार्डधारकाचा निवासी पत्ता

याव्यतिरिक्त, जारी करणाऱ्या अधिकाऱ्याची (निवडणूक नोंदणी अधिकारी म्हणून ओळखले जाणारे) स्वाक्षरी कार्डच्या मागील बाजूस असते.

मतदार ओळखपत्रासाठी ऑनलाइन अर्ज कसा करावा

अधिकृत मतदार सेवा पोर्टलला भेट द्या किंवा या लिंकवर क्लिक करा: https://voters.eci.gov.in/.

खाते तयार करण्यासाठी 'नोंदणी करा' वर क्लिक करा.

'भारतीय नागरिक मतदार' अंतर्गत, कॅप्चा पडताळणी पूर्ण केल्यानंतर तुमचा मोबाइल नंबर प्रविष्ट करा. 'सुरू ठेवा' वर क्लिक करा. लॉग इन केल्यानंतर, 'फॉर्म 6 भरा' निवडा आणि आवश्यक माहिती प्रदान करा.

नवीन छायाचित्रासह सर्व आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.

तुमचा अर्ज पूर्ण करण्यासाठी 'सबमिट' वर क्लिक करा.

मतदार ओळखपत्रासाठी ऑफलाइन अर्ज कसा करावा?

फॉर्म 6 च्या दोन प्रती मतदान केंद्र स्तरावरील अधिकारी किंवा निवडणूक नोंदणी अधिकारी/सहाय्यक निवडणूक नोंदणी अधिकारी यांच्या कार्यालयातून मोफत मिळवा. भरलेला फॉर्म आवश्यक कागदपत्रांसह निवडणूक नोंदणी अधिकारी किंवा सहायक निवडणूक नोंदणी अधिकारी यांच्याकडे सबमिट करा. तुम्ही मतदान केंद्रस्तरीय अधिकाऱ्याला पोस्टानेही कागदपत्रे पाठवू शकता. कोणत्याही प्रश्नांसाठी, हेल्पलाइन क्रमांक 1950 वर संपर्क साधा.

मतदार ओळखपत्रावरील EPIC क्रमांक काय आहे?

EPIC (Electors Photo Identity Card) क्रमांक हा भारतीय निवडणूक आयोगाने (ECI) जारी केलेला एक अद्वितीय अल्फान्यूमेरिक आयडेंटिफायर आहे. 18 वर्षे आणि त्याहून अधिक वयाच्या भारतीय नागरिकांनी निवडणुकीत मतदान करण्यासाठी त्याचा वापर ओळखीचा पुरावा म्हणून केला जातो. मतदार ओळखपत्रावरील छायाचित्राच्या वर EPIC क्रमांक छापलेला आहे.

EPIC क्रमांक ऑनलाइन कसा शोधायचा

अधिकृत मतदार सेवा पोर्टलला भेट द्या.

'मतदार यादी शोधा' वर क्लिक करा.

'Search EPIC', 'Search by Description', किंवा 'Search by Mobile' मध्ये आवश्यक माहिती भरा.

कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा आणि 'शोध' वर क्लिक करा.

तुम्हाला एक सूची दिसेल जिथून तुम्ही तुमचा EPIC क्रमांक शोधू शकता.

मतदार ओळखपत्रासाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत?

ओळखीचा पुरावा (उदा. आधार कार्ड, पॅन कार्ड) पत्त्याचा पुरावा (उदा. युटिलिटी बिल, भाडेपत्र) छायाचित्र

मतदार ओळखपत्रासाठी पात्रतेचे निकष काय आहेत?

भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे.

किमान 18 वर्षांचे असणे आवश्यक आहे.

ज्या मतदान केंद्र परिसरात तुम्हाला नोंदणी करायची आहे त्या ठिकाणी कायमचा पत्ता असणे आवश्यक आहे.

इतर कोणत्याही कारणास्तव अपात्र ठरवले जाऊ नये.

टीप: फक्त मतदार ओळखपत्र असणे पुरेसे नाही, तुमचे नाव देखील मतदार यादीत असले पाहिजे.

ऑनलाइन मतदार ओळखपत्र अर्जाची स्थिती कशी तपासायची?

https://www.nvsp.in/ या वेबसाइटला भेट द्या.

'Track Application Status' वर क्लिक करा.

तुमचा नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांक, ईमेल आयडी किंवा EPIC क्रमांक प्रविष्ट करा.

तुमच्या मोबाईल नंबरवर पाठवलेला OTP सत्यापित करा, त्यानंतर माहिती पाहण्यासाठी 'ट्रॅक स्टेटस' वर क्लिक करा.

मतदार ओळखपत्राची पडताळणी कशी करावी?

अधिकृत राष्ट्रीय मतदार सेवा पोर्टलला भेट द्या. त्यानंतर 'सर्च इलेक्टोरल रोल' वर क्लिक करा. तुमचे नाव मतदार यादीत आहे की नाही हे तपासण्यासाठी तुमची वैयक्तिक माहिती किंवा EPIC क्रमांक टाका.

EPIC क्रमांक वापरून मतदार ओळखपत्र कसे डाउनलोड करावे?

भारतीय निवडणूक आयोगाच्या पोर्टल voterportal.eci.gov.in ला भेट द्या.

खाते तयार करा.

मुख्यपृष्ठावरून e-EPIC डाउनलोड निवडा.

तुमचा EPIC क्रमांक किंवा नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांक टाका.

नोंदणीकृत मोबाईल क्रमांकावर पाठवलेल्या ओटीपीची पडताळणी करा.

प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी 'EPIC ऑनलाइन डाउनलोड करा' वर क्लिक करा.

तुमचा मोबाईल क्रमांक जुना असल्यास, मतदार ओळखपत्र डाउनलोड करण्यापूर्वी तुमच्या ग्राहकाला जाणून घ्या (KYC) प्रक्रिया पूर्ण करा.

व्होटर हेल्पलाइन ॲप वापरून मतदार ओळखपत्र कसे डाउनलोड करावे?

Google Play Store किंवा Apple App Store वरून मतदार हेल्पलाइन ॲप डाउनलोड करा.

'Personal Vault' वर क्लिक करा.

तुमचा मोबाईल नंबर, पासवर्ड आणि OTP टाका.

'लॉग इन' वर क्लिक केल्यावर तुमचे e-EPIC कार्ड स्क्रीनवर दिसेल.

कार्ड सेव्ह करण्यासाठी 'डाउनलोड' वर क्लिक करा.

मतदार ओळखपत्र अर्जांसाठी फॉर्म

तुमच्या गरजेनुसार तुम्हाला हे फॉर्म भरावे लागतील

फॉर्म 6: नवीन मतदार ओळखपत्र किंवा मतदारसंघ बदलण्यासाठी.

फॉर्म 6A: अनिवासी भारतीयांसाठी मतदार ओळखपत्रासाठी अर्ज करण्यासाठी.

फॉर्म 8: नाव, फोटो, वय किंवा जन्मतारीख यासारखी वैयक्तिक माहिती दुरुस्त करण्यासाठी.

फॉर्म 8A: त्याच मतदारसंघातील पत्ता बदलण्यासाठी.

फॉर्म 7: मतदार यादीत नाव जोडणे किंवा हटवणे.

फॉर्म 6B: EPIC क्रमांक आधारशी लिंक करण्यासाठी.

फॉर्म एम: काश्मिरी स्थलांतरितांना दिल्ली, जम्मू किंवा उधमपूर येथील विशेष मतदान केंद्रांवर मतदान करण्यासाठी.

फॉर्म 12C: काश्मिरी स्थलांतरितांसाठी पोस्टल बॅलेटसाठी.

मतदार ओळखपत्र न मिळाल्यास काय करावे?

जर तुमची मतदार ओळखपत्र पडताळणीला उशीर झाला असेल किंवा अर्ज पूर्ण केल्यानंतर तुम्हाला कार्ड मिळाले नसेल, तर तुमच्या आधार क्रमांकासह जिल्हा निवडणूक अधिकारी (DEO) शी संपर्क साधा.

DigiLocker मध्ये मतदार ओळखपत्र कसे अपलोड करावे?

मतदार हेल्पलाइन ॲप किंवा मतदार सेवा पोर्टलद्वारे तुमचे ई-ईपीआयसी कार्ड डाउनलोड करा.

सुरक्षित वापरासाठी e-EPIC कार्डची PDF फाइल DigiLocker वर अपलोड करा.

मतदार ओळखपत्रासाठी अर्ज करण्यासाठी पात्रता निकष काय आहेत?

किमान 18 वर्षांचे असणे आवश्यक आहे.

निरोगी मनाची व्यक्ती असावी.

कोणताही गुन्हेगारी रेकॉर्ड नसावा किंवा आर्थिकदृष्ट्या दिवाळखोर घोषित केलेले नसावे.

आवश्यक कागदपत्रांसह फॉर्म 6 सादर करावा लागेल.

प्रदान केलेली सर्व माहिती (उदा. नाव, जन्मतारीख, पत्ता) योग्य आणि कायदेशीररित्या वैध असल्याची खात्री करा.

मतदार ओळखपत्र हरवले तर काय करावे?

अधिकृत वेबसाइटवर किंवा जवळच्या निवडणूक कार्यालयात फॉर्म 6 सबमिट करताना, इतर तपशीलांसह तुम्हाला दिलेला संदर्भ क्रमांक द्या.

'पोझिशन ट्रॅकिंग' पर्याय निवडा.

तुमच्या अर्जाची सद्य स्थिती तेथे प्रदर्शित केली जाईल.

ऑनलाइन अर्ज केल्यापासून ३० दिवसांच्या आत तुम्हाला मतदार ओळखपत्र मिळेल.

डिजिटल मतदार ओळखपत्र कोण जारी करते?

भारतीय निवडणूक आयोगाने (ECI) 25 जानेवारी 2021 रोजी राष्ट्रीय मतदार दिनी इलेक्ट्रॉनिक निवडणूक फोटो ओळखपत्र (e-EPIC) लाँच केले. हे ई-आधार कार्डसारखेच आहे आणि पीडीएफ स्वरूपात उपलब्ध आहे. कार्ड संपादित केले जाऊ शकत नाही. मूळ मतदार ओळखपत्र हरवल्यास, 25 रुपये शुल्क भरून डुप्लिकेट कार्ड डाउनलोड करता येतील.

ओळखपत्राशिवाय मतदार मतदान करू शकतो का?

भारतात मतदान करण्यासाठी, एखाद्या व्यक्तीची मतदार म्हणून नोंदणी करणे आवश्यक आहे. निवडणूक आयोगाच्या वेबसाइटवर तुम्ही ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन नोंदणी करू शकता. तुम्ही नोंदणीकृत असल्यास, तुमच्याकडे मतदार ओळखपत्र नसले तरीही तुम्हाला यापैकी कोणतेही कागदपत्र सादर करून मतदान करण्याची परवानगी दिली जाईल.

पॅन कार्ड

आधार कार्ड

अर्जदाराचे छायाचित्र असलेले पत्त्याचे प्रमाणपत्र (भारतीय पोस्ट ऑफिसने जारी केलेले)

राष्ट्रीय लोकसंख्या नोंदणी अंतर्गत भारताचे रजिस्ट्रार जनरल यांनी जारी केलेले स्मार्ट कार्ड

फोटोसह पेन्शन ऑर्डर

मनरेगा जॉब कार्ड

आरोग्य विमा स्मार्ट कार्ड (श्रम मंत्रालय योजना)

खासदार/आमदार/विधानपरिषद सदस्यांना दिलेली अधिकृत ओळखपत्रे

सरकारने जारी केलेले ज्येष्ठ नागरिक ओळखपत्र

जुने मतदार ओळखपत्र नवीन मध्ये कसे बदलावे?

नवीन e-EPIC मतदार ओळखपत्र बदलण्यासाठी, तुमचे वापरकर्तानाव आणि पासवर्ड वापरून राष्ट्रीय मतदार सेवा पोर्टलवर लॉग इन करा. e-EPIC डाउनलोड करा आणि तुमची नोंदणी पूर्ण करा.

मतदार ओळखपत्रातील माहिती कशी दुरुस्त करावी?

दुरुस्त्या करण्यासाठी, राष्ट्रीय मतदार सेवा पोर्टलला (NVSP) भेट द्या किंवा तुमच्या जवळच्या निवडणूक कार्यालयाला भेट द्या आणि पुढील गोष्टी करा. तुमचे वापरकर्तानाव आणि पासवर्ड वापरून लॉग इन करा. फॉर्म 8 भरा. आवश्यक कागदपत्रांसह सबमिट करा. निवडणूक नोंदणी अधिकारी (ERO) तुमच्या अर्जावर प्रक्रिया करेल.

NRI मतदार ओळखपत्र म्हणजे काय?

अनिवासी भारतीय मतदार ओळखपत्रासाठी अर्ज करू शकतात? होय. अनिवासी भारतीय (NRI) मतदान करू शकतात आणि मतदार ओळखपत्रासाठी ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन अर्ज करू शकतात.

NRI मतदार ओळखपत्र: ऑनलाइन अर्ज कसा करावा?

NVSP वेबसाइटला भेट द्या.

परदेशी मतदार नोंदणीसाठी ऑनलाइन अर्ज करा वर क्लिक करा.

फॉर्म 6A भरा आणि सबमिट करा.

अनिवासी भारतीयांनी इतर कोणत्याही देशाचे नागरिकत्व धारण करू नये. अर्ज केल्याच्या वर्षाच्या 1 जानेवारी रोजी त्यांचे वय 18 वर्षे असणे आवश्यक आहे.

NRI मतदार ओळखपत्र: अर्ज प्रक्रिया

अर्ज भरा. स्वयं-साक्षांकित कागदपत्रांसह निवडणूक नोंदणी अधिकारी (ईआरओ) यांना सबमिट करा. यशस्वी पडताळणीनंतर, ERO तुम्हाला सूचित करेल.

मतदार यादीतील मतदार ओळखपत्र कसे दुरुस्त करावे?

NVSP ला भेट द्या.

मतदार यादीतील नोंदी दुरुस्त करण्यासाठी पर्यायावर क्लिक करा.

दुरुस्त्या प्रविष्ट करा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.

मुख्य निवडणूक अधिकारी किंवा तुमच्या जवळच्या निवडणूक कार्यालयात कागदपत्रे जमा करा.

दुरुस्त केलेले मतदार ओळखपत्र तुमच्या नोंदणीकृत पत्त्यावर पाठवले जाईल.

मतदार ओळखपत्राचा उपयोग काय?

वैयक्तिक ओळख पुरावा म्हणून वापरले जाऊ शकते.

हे कार्डधारक नोंदणीकृत मतदार असल्याची पुष्टी करते.

हे युनिक आयडेंटिटी प्रूफ बनून एकाधिक मतदानास प्रतिबंध करते.

कायमचा पत्ता नसलेल्या व्यक्तींसाठी ओळखीचा पुरावा म्हणून वापरला जाऊ शकतो.

मतदार ओळखपत्राचे महत्त्व काय?

ओळख पुरावा: सरकारी कार्यालये, विमा कंपन्या, बँका इत्यादींमध्ये स्वीकार्य.

मतदान: तुम्ही नोंदणीकृत मतदार असल्यास, निवडणुकीत सहभागी होणे अनिवार्य आहे.

राज्य नोंदणी: पुनर्स्थापनेनंतर नवीन राज्यात मतदार यादीत नोंदणी करण्यात मदत होते.

मतदान करणे सोपे करते: जगातील सर्वात मोठ्या लोकशाहीसाठी कार्यक्षम प्रक्रिया सुनिश्चित करणे.

फसवणूक प्रतिबंधित करते: निवडणूक घोटाळा शोधण्यात आणि प्रतिबंधित करण्यात मदत करते.

मतदार ओळखपत्राबद्दल वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न कोणते आहेत?

नवीन अर्जदार त्यांच्या अर्जाची स्थिती एसएमएसद्वारे ट्रॅक करू शकतात?

नाही, स्टेटस ट्रॅकिंग फक्त NVSP किंवा राज्य निवडणूक आयोगाच्या वेबसाइटवर उपलब्ध आहे.

e-EPIC ची वैधता काय आहे?

जर कोणतीही सुधारणा केली नाही तर ती आयुष्यभर वैध आहे.

NSVP म्हणजे काय?

NSVP म्हणजे राष्ट्रीय मतदार सेवा पोर्टल. हे मतदार ओळखपत्र सेवांसाठी एक ऑनलाइन व्यासपीठ आहे.

मतदार ओळखपत्र मिळण्यासाठी किती वेळ लागतो?

सुमारे 5-7 आठवडे लागतात.

मी माझा पत्ता किंवा मतदारसंघ कसा बदलू शकतो?

फॉर्म 8A ऑनलाइन किंवा तुमच्या जवळच्या निवडणूक कार्यालयात सबमिट करा.