केतकी चितळे ही मराठी अभिनेत्री आपल्या अभिनयापेक्षा तिच्या वादग्रस्त विधानांमुळे अधिक चर्चेत असते. यापूर्वीही तिच्या विविध पोस्ट्समुळे ती टीकेच्या केंद्रस्थानी राहिली आहे.
मुंबई : मराठी अभिनेत्री केतकी चितळे पुन्हा एकदा आपल्या वादग्रस्त वक्तव्यामुळे चर्चेत आली आहे. समाजमाध्यमांवर सतत आक्षेपार्ह व वादग्रस्त पोस्ट्समुळे चर्चेत राहणारी केतकी यावेळी थेट मराठी भाषेच्या "अभिजात दर्जा" मागणीवरच प्रश्नचिन्ह उपस्थित करत आहे. “मराठीला अभिजात दर्जा हवाच कशाला? दर्जा मागणे म्हणजे निव्वळ इंसिक्युरिटी (असुरक्षिततेची भावना) आहे.” तिच्या या वक्तव्यानं सोशल मीडियावर आणि मराठीप्रेमींमध्ये संतापाची लाट उसळली आहे.
केतकीनं आपल्या सोशल मीडिया खात्यावर एक व्हिडिओ शेअर करत मराठी भाषेच्या अभिजात दर्जाच्या मागणीवर आपली नाराजी व्यक्त केली. “मराठीत बोललं नाही म्हणून कुठं भोकं पडतायत का?” अशा प्रकारची खोचक आणि मार्मिक भाषा वापरून तिने आपली भूमिका मांडली आहे.
केतकी चितळे काय म्हणाली?
“आपण अभिजात दर्जाबद्दल बोलूया. अभिजात हा संस्कृत शब्द आहे. ज्याचा अर्थ ‘स्वतंत्र’ असा होतो. एखादी भाषा जर दुसऱ्या भाषेवर अवलंबून असेल, तर ती अभिजात कशी होऊ शकते?” असं केतकी म्हणते.
Related Articles
तिने पुढे 2024 मध्ये सरकारकडून प्रस्तावित करण्यात आलेल्या भाषेच्या अभिजात दर्जा निकषांचा उल्लेख करत सांगितले की, “हा क्रायटेरिया फक्त मराठीसाठी नाही, बंगाली आणि आसामी भाषांसाठीसुद्धा होता. मात्र, मी त्याच्या विरोधात आहे. जर दर्जा द्यायचाच असेल, तर मग सगळ्याच भाषांना द्या. निवडक भाषांना का?”
“दर्जा मागणं म्हणजे असुरक्षिततेची भावना”
केतकीचं म्हणणं आहे की, "आपण सारखं म्हणतो, आम्हाला अभिजात दर्जा द्या. पण यामागचं कारण काय? हा दर्जा मिळाल्यानं आपण भाषेचं नेमकं काय साध्य करणार आहोत? मला असं वाटतं की ही फक्त एक असुरक्षिततेची भावना आहे. आपण कुठं तरी कमी पडलो आहोत, असं आपल्यालाच वाटतंय आणि म्हणून हा दर्जा हवा आहे."
ती पुढे म्हणते, “माझ्या एका ओळखीच्या व्यक्तीनं मला सांगितलं की हिंदी आणि उर्दू भाषांना अभिजात दर्जा मिळालेला नाही. मग त्यांनाही भांडायला हवं. पण मला वाटतं, त्यांनी तेवढं महत्त्व दिलं नाही.”
“मराठी न बोलणाऱ्यामुळे भाषेचं नुकसान होतं का?”
केतकी चितळेने अत्यंत धारदार शब्दांत पुढे असंही म्हटलं की, “मराठी बोल नाहीतर संस्कृती नष्ट होते, अशी मानसिकता चुकीची आहे. कोणी मराठीत बोलत नाही, यामुळे मराठी भाषेचं काय नुकसान होतंय? त्यानं भाषेत भोकं पडतात का? नाही ना! मग आपण इतकं रडगाणं का गातो? आपणच स्वतःची इंसिक्युरिटी दाखवतोय.”
समाजमाध्यमांवर संताप
केतकीच्या या वक्तव्यावर समाजमाध्यमांवर तीव्र प्रतिक्रिया उमटत आहेत. अनेकांनी तिला “मराठी असून मराठी भाषेचा अपमान करणारी” म्हणत तिच्यावर टीका केली आहे. काहींनी म्हटलंय की, “ज्यांच्या घरात मराठी संस्कार मिळतात, ते अशा प्रकारे बोलत नाहीत.” तर काहींनी तिला “स्वतःच्या प्रसिद्धीसाठी मराठी भाषेचा उपयोग करणारी” अशी टीका केली आहे.
मराठी भाषेसाठी सुरू असलेला लढा
सध्या राज्यात मराठी भाषेच्या अभिजात दर्जासाठी मोठ्या प्रमाणावर जनआंदोलन सुरू आहे. मराठी साहित्य, चित्रपट, संगीत, नाटक यासारख्या विविध क्षेत्रांत मराठीचं योगदान मोठं आहे. त्याला अभिजाततेचा दर्जा मिळावा, ही मागणी गेल्या अनेक वर्षांपासून सुरू आहे. अनेक साहित्यिक, भाषातज्ज्ञ, आणि समाजसेवक यासाठी आंदोलन करत आहेत.
या पार्श्वभूमीवर केतकी चितळेचं वक्तव्य मराठी भाषेचा अपमान करणारे ठरते, असं मराठीप्रेमीचं म्हणणं आहे. त्यांच्या भावना दुखावल्या आहेत. भाषेच्या अस्मितेवर घाव घालणाऱ्या अशा वक्तव्यांना सामाजिक बहिष्कार घालण्याची मागणीही केली जात आहे.
भाषेचा दर्जा म्हणजे काय?
भारत सरकारकडून ‘अभिजात भाषा’ हा विशेष दर्जा अशा भाषांना दिला जातो, ज्यांचा इतिहास 1500 वर्षांहून अधिक आहे, जी भाषा संस्कृती, साहित्य आणि विज्ञान क्षेत्रांत मौलिक योगदान देणारी आहे, आणि जी भाषा स्वायत्त असते, म्हणजेच दुसऱ्या भाषेवर आधारित नसते. तमिळ, संस्कृत, कन्नड, तेलुगू आणि मल्याळम यांना आधीच हा दर्जा देण्यात आलेला आहे. मराठीसारख्या भाषांना देखील हा दर्जा मिळावा, ही अनेकांची मागणी आहे.
केतकी चितळे, सतत वादात
केतकी चितळे ही मराठी अभिनेत्री आपल्या अभिनयापेक्षा तिच्या वादग्रस्त विधानांमुळे अधिक चर्चेत असते. यापूर्वीही तिच्या विविध पोस्ट्समुळे ती टीकेच्या केंद्रस्थानी राहिली आहे. विशेषतः राजकीय विषयांवरील तिचे उग्र मतप्रदर्शन, शिवाजी महाराजांविषयी झालेल्या विधानांवर प्रतिक्रिया आणि समाजातील विविध घटकांवर केलेले आरोप यांमुळे तिच्याविरुद्ध गुन्हेही दाखल झाले होते.
मराठमोळी अभिनेत्री केतकी चितळे ही तिच्या अभिनयापेक्षा अधिक तिच्या वादग्रस्त वक्तव्यांमुळे चर्चेत राहते. समाजमाध्यमांवर ती अनेकदा आक्षेपार्ह आणि धक्कादायक विधानं करत असल्यामुळे सोशल मीडियावर संताप व्यक्त होतो, तर काही वेळा तिच्याविरोधात तक्रारीही दाखल झाल्या आहेत. राजकारण, समाज, धर्म, भाषा यावर दिलेली तिची मतं वारंवार चर्चेचा आणि वादाचा विषय ठरली आहेत.
खाली दिली आहेत तिच्या काही प्रमुख वादग्रस्त वक्तव्यांची यादी:
1. मराठी भाषेच्या ‘अभिजात दर्जा’वर प्रश्नचिन्ह
2025 मध्ये केतकी चितळेने सोशल मीडियावर एक व्हिडीओ पोस्ट करत मराठी भाषेला अभिजात दर्जा मिळावा या मागणीवरच थेट टीका केली. तिने म्हटलं,“मराठीला अभिजात दर्जा हवाच कशाला? दर्जा मागणं म्हणजे असुरक्षिततेची भावना आहे.” तसंच, “मराठी न बोलल्यानं भाषेचं नुकसान होतं का? भोकं पडतात का?” अशा शब्दांत मराठीप्रेमींवर टीका केली होती. या वक्तव्यामुळे ती मराठी समाजाच्या रोषाला सामोरी गेली.
2. शरद पवारांवर केलेली टीका
2022 मध्ये राष्ट्रवादी काँग्रेसचे अध्यक्ष शरद पवार यांच्यावर आक्षेपार्ह पोस्ट केल्यामुळे ती चांगलीच अडचणीत आली होती. फेसबुकवर शेअर केलेल्या त्या पोस्टमध्ये तिने शरद पवार यांच्याविरोधात जातीवाचक आणि अपमानास्पद शब्दांचा वापर केला होता. यामुळे तिच्यावर SC/ST Atrocities Act अंतर्गत गुन्हा दाखल झाला होता आणि तिला अटकही करण्यात आली होती.
3. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्याबद्दल टिप्पणी
केतकी चितळेने एका फेसबुक पोस्टमध्ये अप्रत्यक्षपणे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या कार्यावरही टीका केली होती. ही पोस्ट तिची स्वतःची होती की नाही यावर तिच्याकडून स्पष्टीकरण मिळालं नव्हतं, मात्र दलित समाजातून मोठ्या प्रमाणात संताप व्यक्त झाला होता.
4. महिलांविषयी केलेले वादग्रस्त विधान
एकदा तिने मुलींनी "स्वतःचे कपडे विचारपूर्वक निवडावेत" असं विधान करत फॅशन आणि लैंगिक शोषण यांचं संबंध जोडणारी भूमिका मांडली होती. अनेक महिला संघटनांनी तिच्यावर टीका केली की, अशा वक्तव्यांमुळे बळी ठरणाऱ्यांवरच दोष टाकला जातो.
5. पद्मश्री पुरस्कारांवर टीका
केतकी चितळेने एकदा पद्मश्री पुरस्कार विजेते कलाकार, लेखक, आणि सामाजिक कार्यकर्त्यांवर टीका करत म्हटलं होतं की, “हे पुरस्कार फक्त राजकीय नातेवाईकांना मिळतात, खऱ्या कलाकारांची दखल घेतली जात नाही.” या वक्तव्यामुळे अनेक नामवंतांनी तिच्या अनुभवाविना केलेल्या विधानांवर आक्षेप घेतला.
6. 'मी ब्राह्मण आहे, मला कुणी हात लावू शकत नाही'
केतकीने एकदा एका पोस्टमध्ये म्हटलं होतं की, “मी ब्राह्मण आहे. माझ्या रक्तात संस्कार आहेत. त्यामुळे मला कुणीही हात लावू शकत नाही.” या विधानामुळे तिला जातीभेदावर आधारित टीका सहन करावी लागली आणि अनेकांनी तिला जातीय अहंकार दाखवत असल्याचा आरोप केला.
7. बॉलिवूडवर टीका
केतकी चितळे अनेक वेळा बॉलिवूड आणि हिंदी कलाकारांवरही टीका करत आली आहे. “बॉलिवूड म्हणजे ड्रग्स आणि नेपोटिझमचं अड्डं आहे” असं ती म्हणाली होती. तिने काही मराठी कलाकारांनाही बॉलिवूडला 'चापलूस' म्हणून संबोधलं होतं.
