Navratri 2025 : माँ काली पूजेत लाल रंगाचा नक्की काय आहे संबंध? घ्या जाणून
Navratri 2025 : हिंदू धर्मात माँ काली यांची उपासना ही शक्तिपूजेचा एक अविभाज्य भाग मानली जाते. त्यांच्या स्वरूपाशी लाल रंगाचा घनिष्ठ संबंध आहे. लाल रंग हा शक्ती, क्रोध, विजय आणि रक्षण यांचे प्रतीक मानला जातो.
माँ कालीचे स्वरूप आणि लाल रंगाचे प्रतीक
माँ काली या शक्तीस्वरूपिणी देवींचे भीषण आणि रौद्र रूप हे असुरांचा नाश करण्यासाठी आहे. त्यांच्या गळ्यातील असुरांची माळ, हातातील शस्त्रास्त्रे आणि रक्ताने ओथंबलेले रूप हे अधर्माचा नाश दर्शवते. या रक्ताच्या प्रतीकात्मकतेमुळेच लाल रंगाशी त्यांचा गहिरा संबंध जोडला जातो. लाल रंग जीवनशक्ती, धैर्य, आणि असुरांवरील विजयाचे प्रतीक मानला जातो.
उपासनेत लाल रंगाचे महत्त्व
काली पूजेमध्ये लाल वस्त्र, लाल पुष्पे (विशेषतः लाल जास्वंद) आणि लाल तिलक यांना प्राधान्य दिले जाते. भक्त देवीला लाल चुनरी अर्पण करतात, कारण लाल रंग देवीच्या क्रोध आणि करुणेचा मिलाफ दर्शवतो. नवरात्रीच्या काळात विशेषतः सप्तमी किंवा अष्टमीला काली उपासनेत हा रंग पवित्र मानला जातो.
लाल रंग आणि तांत्रिक साधना
काली साधनेत लाल रंगाची भूमिका अधिक गूढ आहे. तांत्रिक साधक लाल वस्त्र परिधान करतात, लाल आसनावर बसून जप करतात आणि लाल अर्पण करतात. यामुळे साधकाच्या अंतर्मनातील भय, नकारात्मक ऊर्जा नष्ट होऊन धैर्य आणि आत्मबल जागृत होते. लाल रंगाने सजवलेली पूजा ही शक्ती प्राप्तीचे साधन मानली जाते.
लाल रंगाचे आध्यात्मिक संदेश
लाल रंग केवळ रौद्रतेचेच नाही, तर मातृत्वाचेही प्रतीक आहे. हा रंग रक्ताच्या स्वरूपात जीवन देणारा आहे. त्यामुळे कालीचा लाल रंग म्हणजे केवळ विनाश नव्हे, तर पुनर्निर्मितीचाही संदेश देतो. नवरात्रीत लाल वस्त्रधारी स्त्रिया देवीची कृपा मिळवण्यासाठी उपासना करतात. हा रंग स्त्रीशक्तीचा शाश्वत प्रतीक मानला जातो.
उपासनेचे फळ
माँ काली आणि लाल रंगाचा संबंध हा विनाश, रक्षण, विजय आणि मातृत्व या सर्वांचा संगम आहे. नवरात्रीच्या काळात देवीची उपासना करताना लाल रंगाचे महत्त्व लक्षात घेऊन भक्त जेव्हा अर्पण करतात, तेव्हा त्यांच्या आयुष्यातील अडथळे दूर होतात आणि नवीन उर्जा प्राप्त होते.
