सार
माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांचे शनिवारी दिल्लीतील निगम बोधघाट येथे शासकीय इतमामात अंतिम संस्कार करण्यात आले. लष्कराच्या तोफखाना गाडीमधून त्यांचे पार्थिव घाटावर आणण्यात आले, आणि तिन्ही सैन्यदलांनी त्यांना सलामी दिली. यानंतर शासकीय इतमामात त्यांचे अंत्यसंस्कार पार पडले, ज्यात त्यांच्या कुटुंबीयांसह राजकीय नेत्यांनी देखील सहभाग घेतला.
मनमोहन सिंग यांच्या कुटुंबीयांची हजेरी आणि भावनात्मक शोक
मनमोहन सिंग यांच्या पत्नी गुरशरण कौर, त्यांच्या तीन मुली उपिंदर सिंग (६५), दमन सिंग (६१), आणि अमृत सिंग (५८) यांच्यासोबत अंतिम विधींमध्ये उपस्थित होत्या. मुलीने पारंपरिक पद्धतीनुसार मुखाग्नी दिला. या कुटुंबाने पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची देखील भेट घेतली आणि त्यांच्या शोकात सामील झाले.
निळ्या पगडीतील एक अंतिम सलामी
अंतिम संस्काराच्या वेळी डॉ. मनमोहन सिंग यांना त्यांची आवडती निळी पगडी घालण्यात आली, जी त्यांचा खास व्यक्तिमत्त्वाचा भाग होती. फेंट निळा हा रंग त्यांचा आवडता होता, आणि हे रंग केंब्रिज विद्यापीठाच्या त्यांच्या दिवसांच्या आठवणींना उजाळा देणारे होते. मनमोहन सिंग यांच्या या अंतिम दृष्याने त्यांच्या शांत आणि सुसंस्कृत व्यक्तिमत्त्वाची आठवण ताजीत ठेवली.
काँग्रेस आणि राजकीय नेत्यांची उपस्थिती
राहुल गांधी, सोनिया गांधी आणि प्रियंका गांधी यांच्यासह काँग्रेसच्या वरिष्ठ नेत्यांनी निगम बोधघाटावर उपस्थित राहून मनमोहन सिंग यांना श्रद्धांजली अर्पण केली. राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी आणि संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी देखील डॉ. मनमोहन सिंग यांना अखेरची श्रद्धांजली वाहिली. काँग्रेस मुख्यालयातदेखील त्यांना श्रद्धांजली अर्पण करण्यासाठी काँग्रेस कार्यकर्त्यांनी एकत्र येऊन शोक व्यक्त केला.
मनमोहन सिंग यांचे निधन आणि राष्ट्रीय शोक
डॉ. मनमोहन सिंग यांचे गुरुवारी रात्री निधन झाले, ते 92 वर्षांचे होते. ते बऱ्याच दिवसांपासून आजारी होते, आणि घरी बेशुद्ध पडल्यानंतर त्यांना दिल्लीतील एम्स रुग्णालयात दाखल करण्यात आले. रुग्णालयाच्या बुलेटिननुसार, त्यांनी रात्री ९.५१ वाजता अखेरचा श्वास घेतला. त्यांच्या निधनानंतर केंद्र सरकारने 7 दिवसांचा राष्ट्रीय दुखवटा जाहीर केला आहे.
पहिले शीख पंतप्रधान आणि दीर्घकाळ सेवा करणारे नेते
मनमोहन सिंग हे भारताचे पहिले शीख पंतप्रधान होते. २००४ मध्ये ते देशाचे 14 वे पंतप्रधान बनले आणि मे २०१४ पर्यंत त्यांनी दोन टर्म पूर्ण केले. ते देशातील सर्वाधिक काळ सेवा करणारे चौथे पंतप्रधान होते. त्यांच्या कार्यकाळात, त्यांनी भारतीय अर्थव्यवस्थेला एक नवा दिशा दिली, आणि देशाच्या जागतिक स्तरावर प्रतिष्ठा वाढवली.
काँग्रेसचे कार्यक्रम रद्द, शोक व्यक्त करणारी राष्ट्रव्यापी लाट
मनमोहन सिंग यांच्या निधनामुळे काँग्रेस पक्षाने ३ जानेवारीपर्यंतचे सर्व कार्यक्रम रद्द केले आहेत. बेळगावीहून दिल्लीमध्ये पोहोचल्यावर राहुल गांधी आणि काँग्रेस अध्यक्ष मल्लिकार्जुन खरगे थेट मनमोहन सिंग यांच्या निवासस्थानी गेले आणि त्यांना श्रद्धांजली अर्पण केली.
डॉ. मनमोहन सिंग यांचे निधन एक ऐतिहासिक शोकप्रस्ताव ठरले असून, त्यांच्या कार्याचा आणि योगदानाचा मागोवा घेतला जात आहे. त्यांच्या शांततेच्या आणि सामंजस्याच्या मार्गाने भारतीय राजकारणाला एका नवा दिशा दिली.