आता १ एप्रिल २०१९ पूर्वी नोंदणीकृत सर्व वाहनांसाठी ही प्लेट बसवण्याची अंतिम तारीख १५ ऑगस्ट २०२५ निश्चित करण्यात आली आहे. राज्य सरकारकडून यावेळी स्पष्ट करण्यात आले आहे की, ही मुदत अंतिम आहे.
मुंबई : महाराष्ट्र शासनाने जुन्या वाहनांवर हाय-सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट (HSRP) बसवण्याची अंतिम मुदत आणखी एकदा वाढवली आहे. आता १ एप्रिल २०१९ पूर्वी नोंदणीकृत सर्व वाहनांसाठी ही प्लेट बसवण्याची अंतिम तारीख १५ ऑगस्ट २०२५ निश्चित करण्यात आली आहे. राज्य सरकारकडून यावेळी स्पष्ट करण्यात आले आहे की, ही मुदत अंतिम आहे आणि त्यानंतर HSRP नसलेल्या वाहनांवर दंडात्मक कारवाई केली जाईल.
अद्याप 1.25 कोटी वाहने बाकी
राज्यात सध्या २ कोटींपेक्षा जास्त जुनी वाहने आहेत. यापैकी केवळ २३ लाख वाहनांवर HSRP बसवण्यात आले असून, ४० लाख वाहनधारकांनी ऑनलाईन प्रक्रिया पूर्ण केली आहे. त्यामुळे अद्याप जवळपास १.२५ कोटी वाहनांवर ही प्लेट बसवणे बाकी आहे. यामुळे मोठ्या प्रमाणात तांत्रिक व पुरवठा अडचणी लक्षात घेऊन ही मुदत वाढवण्यात आली आहे.
डिलरशिपनंतरची जबाबदारी जुनी वाहनांवर
१ एप्रिल २०१९ नंतर नोंदणीकृत वाहने डिलरमार्फतच HSRP सह नोंदवली जातात. मात्र, त्याआधी नोंदलेली वाहने ह्या नियमाच्या कक्षेत येत नाहीत. म्हणून, जुन्या वाहनधारकांना अधिकृत विक्रेत्यांकडूनच HSRP लावणे बंधनकारक करण्यात आले आहे.
पुरवठा साखळीत अडथळा
अनेक वाहनधारकांनी वेळेवर HSRP साठी अर्ज करूनही प्लेट मिळाल्या नसल्याच्या तक्रारी केल्या आहेत. HSRP निर्मिती आणि पुरवठ्यात उशीर होत असल्याने अनेक फिटमेंट सेंटर्स बंद झाली आहेत. यामुळे सरकारकडे उत्पादन वाढवण्याची मागणी करण्यात आली आहे.
अधिकृत पुरवठादारांकडूनच HSRP बसवावी
राज्य परिवहन विभागाने तीन अधिकृत कंपन्यांना HSRP फिटमेंटसाठी परवानगी दिली आहे. वाहनधारकांनी केवळ वाहन पोर्टलवर उपलब्ध अधिकृत पुरवठादारांकडेच अर्ज करावा, असे आवाहन करण्यात आले आहे. गैरअधिकृत नंबर प्लेट वापरणाऱ्या वाहनधारकांवर मोटार वाहन कायदा, १९८८ च्या कलम १७७ नुसार ₹१,००० पर्यंत दंड आकारला जाऊ शकतो.
महत्त्वाचे मुद्दे :
- नवीन अंतिम मुदत : १५ ऑगस्ट २०२५
- २०१९ पूर्वीची सर्व वाहने या नियमात
- ऑनलाईन प्रक्रिया पूर्ण करूनही अनेकांना HSRP मिळालेली नाही
- २ कोटी जुन्या वाहनांपैकी फक्त २३ लाखांवर HSRP बसवलेले
- शासनाकडून अधिकृत विक्रेत्यांच्या उत्पादन क्षमतेत वाढ करण्याचा आदेश अपेक्षित
- महाराष्ट्रातील वाहनांसाठी HSRP (हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट) कशी बुक करावी? – संपूर्ण माहिती

HSRP बुकिंग कशी कराल?
महाराष्ट्रातील वाहनधारकांना आता ऑनलाइन पद्धतीने HSRP बुकिंग करता येणार आहे. परिवहन विभागाने राज्यातील RTO कार्यालयांना तीन विभागांमध्ये (zones) विभागले आहे. तुम्ही ज्या RTOमध्ये वाहन नोंदवले आहे, त्या विभागाचा योग्य झोन निवडून अर्ज करायचा आहे.
बुकिंग प्रक्रिया – स्टेप बाय स्टेप मार्गदर्शक:
- अधिकृत HSRP पोर्टलला भेट द्या:
- https://maharashtra.hsrpindia.in किंवा संबंधित अधिकृत लिंक.
- आपला RTO झोन निवडा:
- वाहनाची नोंदणी ज्या RTOमध्ये झाली आहे, तो झोन योग्यरित्या निवडा.
- वाहनाची माहिती भरा:
- वाहन क्रमांक
- मोबाइल नंबर
- इंजिन नंबर
- चेसीस नंबर
(ही माहिती तुमच्या RC (नोंदणी प्रमाणपत्र) वर असलेल्या माहितीशी जुळली पाहिजे.)
- नजीकचा HSRP विक्रेता/फिटमेंट सेंटर निवडा:
- तुमच्या सुविधेनुसार तारीख व वेळ निवडा.
ऑनलाइन पेमेंट करा:
देय शुल्क भरून तुमचे अपॉइंटमेंट बुकिंग पूर्ण करा.
SMS किंवा ईमेलद्वारे कन्फर्मेशन मिळेल.
HSRP बसवण्याचा खर्च (सरकारने निर्धारित केलेल्या दरानुसार):
वाहन प्रकार HSRP फिटमेंट दर (₹) घरपोच सेवा शुल्क (ऐच्छिक)
दुचाकी (2W) ₹ 300 ते ₹ 400 ₹ 125
चारचाकी (4W) ₹ 600 ते ₹ 800 ₹ 250
(दर वेगळ्या मॉडेल व विक्रेत्यानुसार थोडेफार बदलू शकतात.)
महत्त्वाची सूचना:
- बुकिंग करताना दिलेली माहिती RC शी जुळणे अनिवार्य आहे.
- गैरअधिकृत वेबसाइट किंवा एजंटकडे जाऊ नका.
- ही प्रक्रिया फक्त अधिकृत विक्रेत्यांमार्फतच पूर्ण करा.
- HSRP न बसवल्यास १५ ऑगस्ट २०२५ नंतर ₹1,000 दंड आकारला जाईल.
HSRP (हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट) ची वैशिष्ट्ये:
HSRP ही एक विशेष अॅल्युमिनियम मिश्रधातूपासून बनवलेली प्लेट आहे, जी अधिक सुरक्षित, विश्वासार्ह आणि बनावट विरोधी (tamper-proof) असते. यामध्ये खालील सुरक्षा वैशिष्ट्यांचा समावेश आहे:
रेट्रो-रिफ्लेक्टिव्ह फिल्म:
- रात्री प्रकाश झोतात plate अधिक स्पष्ट दिसण्यासाठी.
- ‘INDIA’ अक्षरांचा पडताळणी कोरलेला (inscription) ठसा:
- बनावट प्लेट ओळखण्यास मदत.
- क्रोमियमवर आधारित अशोकचक्र होलोग्राम:
- केंद्र सरकार मान्यताप्राप्त चिन्ह.
गरम मुद्रांकनात ‘IND’ (निळ्या रंगात):
अधिकृतपणाची ओळख.
१० अंकी युनिक लेझर-एच्च केलेला क्रमांक:
प्रत्येक प्लेटसाठी वेगळा आणि ट्रेस करण्याजोगा कोड.
HSRP बसवण्याचे अधिकार असलेल्या अधिकृत एजन्सी (महाराष्ट्र):
परिवहन आयुक्त कार्यालयाने राज्यभरात HSRP बसवण्यासाठी तीन अधिकृत एजन्स्या नियुक्त केल्या आहेत. राज्यातील RTO विभागानुसार या एजन्सी कार्यरत आहेत:
Rosmerta Safety Systems Ltd
Real Mazon India Ltd
FTA HSRP Solutions Pvt. Ltd
ही एजन्सी राज्यातील तीन वेगवेगळ्या झोनमध्ये विभागली गेली आहेत, आणि वाहनधारकांनी त्यांच्या वाहन नोंदणी RTO नुसार योग्य एजन्सीकडे अर्ज करणे गरजेचे आहे.
महत्त्वाचे:
HSRP केवळ अधिकृत विक्रेत्याकडूनच बसवावी.
बनावट प्लेट वापरणे हा गंभीर गुन्हा असून ₹1,000 पर्यंत दंड होऊ शकतो.
plate मिळाल्यानंतर, ती मजबूतपणे रिव्हेट्सने (रिव्हेटेड) बसवलेली असते, त्यामुळे ती सहजपणे काढता येत नाही – हाच तिचा मुख्य सुरक्षा भाग आहे.


