सार
नवजात बाळासाठी आईचे दूध हा सर्वोत्तम आणि संपूर्ण आहार मानला जातो. जागतिक आरोग्य संघटना (WHO) आणि बालरोगतज्ज्ञांनी पहिल्या ६ महिन्यांपर्यंत केवळ स्तनपान करण्याचा सल्ला दिला आहे. आईच्या दुधात बाळाच्या वाढीसाठी आवश्यक असणारी सर्व पोषकतत्त्वे असतात आणि ते रोगप्रतिकारशक्ती वाढवते, पचनासाठी सोपे असते आणि बौद्धिक विकासाला मदत करते.
आईच्या दूधाचे महत्त्वपूर्ण फायदे:
रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते – आईच्या दुधातील अँटीबॉडीज बाळाला संसर्गांपासून वाचवतात.
सर्वोत्तम पोषणमूल्ये – प्रथिने, जीवनसत्त्वे आणि खनिजे योग्य प्रमाणात असतात.
बौद्धिक आणि मानसिक विकासाला मदत – आईच्या दुधातील घटक मेंदूच्या वाढीस उपयुक्त ठरतात.
पचनास हलके आणि नैसर्गिक संरक्षण – कृत्रिम दुधाच्या तुलनेत आईचे दूध सहज पचते.
आई आणि बाळामधील भावनिक बंध दृढ होतो – स्तनपानामुळे बाळ अधिक सुरक्षित वाटते.
इतर अन्न किंवा पाणी का टाळावे?
तज्ज्ञांच्या मते, ६ महिन्यांपूर्वी गाईचे दूध, कृत्रिम पावडर दूध किंवा कोणतेही अन्न पदार्थ दिल्यास बाळाच्या आरोग्यावर परिणाम होऊ शकतो. त्यामुळे अतिसार, अपचन आणि संसर्ग होण्याची शक्यता वाढते.
६ महिन्यानंतर बाळाच्या आहारात हळूहळू मऊ खिचडी, तांदळाचे पेज, फळांची पेस्ट यासारखे अन्न समाविष्ट करता येते.
डॉक्टरांचा सल्ला:
बालरोगतज्ज्ञांच्या मते, “आईचे दूध हे बाळासाठी नैसर्गिक आणि सर्वोत्तम आहार आहे. पहिल्या सहा महिन्यांपर्यंत कोणतेही पूरक अन्न न देता केवळ स्तनपान करणे आवश्यक आहे.”