)
)
)
सार
महाकुंभ नगर। पौष पूर्णिमा आणि मकर संक्रांति यशस्वीपणे पार पडल्यानंतर आता योगी सरकारचे संपूर्ण लक्ष २९ जानेवारी रोजी मौनी अमावस्या पर्व निमित्त होणाऱ्या अमृत स्नानाच्या तयारीवर आहे. या तयारीला आणखी बळकटी देण्यासाठी गुरुवारी मुख्य सचिव मनोज कुमार सिंह आणि उत्तर प्रदेशचे डीजीपी प्रशांत कुमार यांनी महाकुंभ क्षेत्राला भेट दिली. यावेळी मुख्य सचिव आणि डीजीपी यांनी आयसीसीसी सभागृहात उच्चस्तरीय आढावा बैठकही घेतली.
मुख्य सचिवांनी सांगितले की, मागील दोन पर्वणींमध्ये सर्व व्यवस्था आणि सुविधा चांगल्या होत्या, परंतु आता आपल्याला त्यांना आणखी सुधारायचे आहे. त्यांनी सांगितले की, महाकुंभमध्ये लवकरच पंतप्रधानांचा दौरा आणि मंत्रिमंडळाची बैठक होण्याची शक्यता आहे. यासाठी सर्व तयारी वेळेत पूर्ण कराव्यात. तसेच त्यांनी निर्देश दिले की, सर्व क्षेत्रात क्षेत्रीय दंडाधिकारी आणि पोलिसांसह सर्व विभागांचे अधिकारीही उपस्थित असावेत.
▪️मुख्य सचिवांनी सांगितले की, पौष पूर्णिमा आणि मकर संक्रांति पर्व यशस्वीपणे पार पडले आहेत. आता आपण मौनी अमावस्येच्या प्रमुख पर्वच्या तयारीवर भर द्यायचा आहे. मागील दोन पर्वणींमध्ये सर्व व्यवस्था आणि सुविधा चांगल्या होत्या. आता आपल्याला त्यांना आणखी सुधारायचे आहे. १४४ वर्षांनंतर अशी परिस्थिती निर्माण झाली आहे की, पौष पूर्णिमा आणि मकर संक्रांति दोन्ही एकत्र साजरी करण्यात आली. ही आपल्यासाठी मौनी अमावस्येपूर्वीची रंगीत तालीम होती.
▪️रेल्वेने पुरवल्या जाणाऱ्या सुविधांबाबत ते म्हणाले की, रेल्वे स्थानकांवर जाण्यासाठी मार्गदर्शक फलकांमध्ये आणखी सुधारणा करता येऊ शकते. सर्व मार्गदर्शक फलक असे असावेत की ज्यावर भाविकांना माहिती दिली जाईल की त्यांना कोणत्या रेल्वे स्थानकावर जायचे आहे. त्यांच्या गंतव्यस्थानाची ट्रेन त्यांना कुठे मिळेल हे स्पष्ट दिसले पाहिजे. डिजिटल स्क्रीनवर ट्रेन आणि स्थानकाशी संबंधित महत्त्वाची माहिती द्यावी. तसेच सर्व रेल्वे स्थानकांवर भाविकांच्या सोयीसाठी संगमाचे अंतरही स्पष्टपणे दिसले पाहिजे. रेल्वेने ही व्यवस्था सुनिश्चित करावी की, जो प्रवासी ज्या स्थानकावर उतरला आहे त्याला त्याच स्थानकावर त्याच्या परतीची ट्रेन मिळेल. त्यांनी सांगितले की, मौनी अमावस्येला सकाळपासूनच ट्रेन्सची ये-जा सुरू झाली पाहिजे, यासाठी सामान्य ट्रेन्सची संख्या कमी करावी लागली तरीही करता येऊ शकते. डीजीपी प्रशांत कुमार म्हणाले की, शहरातील महत्त्वाच्या ठिकाणीही ट्रेनचा चालू स्थिती दर्शविली पाहिजे. कोणत्याही परिस्थितीत ट्रेन्सचा प्लॅटफॉर्म बदलू नये.
▪️मेळा क्षेत्रात पुरवल्या जाणाऱ्या सुविधांचा आढावा घेत मुख्य सचिवांनी सांगितले की, प्रमुख स्नान पर्व आणि अमृत स्नानाच्या वेळी भाविकांना दूरसंचाराची परस्पर सुविधा उपलब्ध करून द्यावी. त्यांनी सांगितले की, मेळा क्षेत्रात दूरसंचाराचे पायाभूत सुविधा खूप मजबूत आहेत. त्यामुळे फोन न लागण्याची तक्रार कोणत्याही परिस्थितीत येऊ नये.
▪️त्यांनी परिवहन विभागाला निर्देश दिले की, भाविकांच्या सोयीसाठी प्रयागराजहून जास्त बस चालवाव्यात. विशेषतः अयोध्येसाठी नियमित बस चालवाव्यात. त्यांनी निर्देश दिले की, जी स्थानके बंद आहेत, तिथे गर्दी जमा होऊ नये यासाठी माहितीचे प्रचार-प्रसार स्पष्टपणे करावेत. तसेच अशी व्यवस्था करावी की, भाविकांना त्यांची बस कुठून मिळेल हे कळेल.
▪️पीडब्ल्यूडीच्या तयारीचा आढावा घेत मुख्य सचिवांनी सांगितले की, सर्व पांटून पुलांवर शेवटपर्यंत लोखंडी मजबूत रेलिंग लावावी. कोणताही भाग रेलिंगशिवाय राहू नये. तसेच भाविकांच्या सोयीसाठी अतिरिक्त मार्गदर्शक फलकांचीही व्यवस्था करण्याचे निर्देश दिले.
▪️स्वच्छतेबाबत मुख्य सचिवांनी निर्देश दिले की, संगम नोजवर शौचालये आणि मूत्र्यालये पुरव्या प्रमाणात असावीत. कुठेही ओव्हरफ्लोची तक्रार मिळू नये. तसेच अखाडा क्षेत्रात व्हीआयपी शौचालयांची सुविधा उपलब्ध करून द्यावी. त्यांनी सांगितले की, २० जानेवारीपर्यंत सर्व दीड लाख शौचालये बसवली पाहिजेत.
▪️पिण्याच्या पाण्याच्या कनेक्शनबाबत मुख्य सचिवांनी सांगितले की, मेळा क्षेत्रात स्थापित सर्व सार्वजनिक आणि खाजगी संस्थांमध्ये पिण्याच्या पाण्याची सुविधा असावी. प्राधान्याने येथे नळ कनेक्शन द्यावेत. न्यायाधीश कॉलनी आणि मीडिया कॉलनीसह सर्व संस्थांमध्ये पाण्याची पुरेशी उपलब्धता असावी. त्यांनी सिंचन विभागाला निर्देश दिले की, घाटांवर पाण्याची पातळी आणि शुद्धता सुनिश्चित करावी.
▪️सुरक्षेबाबतही मुख्य सचिव आणि डीजीपी यांनी आढावा घेतला आणि आवश्यक दिशानिर्देश दिले. मुख्य सचिवांनी सांगितले की, सर्व ठिकाणी पुरेसा पोलीस बंदोबस्त असावा. पोलीस कर्मचारी वेळेवर ड्यूटीवर यावेत, हे सुनिश्चित करावे. मेळा क्षेत्रासह जिथे जिथे बॅरिकेडिंगची गरज आहे तिथे ते मजबुतीने सुनिश्चित करावे. तपासणी आणि गस्त सतत सुरू राहावी. संशयित लोकांवर लक्ष ठेवावे. स्नान पर्व आणि अमृत स्नानानंतर सतर्कतेत कोणतीही शिथिलता येऊ नये. रस्त्यावर भंडारे किंवा मोफत जेवण वाटले जाऊ नये, हेही पोलीस सुनिश्चित करावेत. भंडाऱ्यांसाठी जो परिसर निश्चित केला आहे तिथेच जेवणाचे वाटप व्हावे. मुख्य सचिवांनी सांगितले की, १२ किलोमीटर लांबीच्या घाटांमध्ये प्रत्येक इंच नदी बॅरिकेडिंग असावी.
▪️बाहेरून येणाऱ्या भाविकांसाठी पार्किंग व्यवस्थेबाबतही मुख्य सचिवांनी दिशानिर्देश दिले. त्यांनी सांगितले की, पार्किंगमध्ये गाड्यांची संख्या पूर्ण झाल्यानंतर दुसऱ्या पार्किंगमध्ये वळवण्याची व्यवस्था मजबुतीने लागू करावी. सर्व पार्किंगमध्ये कॅमेऱ्यांची स्थापना लवकरात लवकर पूर्ण करावी. पार्किंगमध्ये वीज आणि मनुष्यबळाची कमतरता राहू नये. पार्किंग लेआउट प्लॅन चांगल्या प्रकारे लागू करावा. बाहेरून येणाऱ्या प्रवाशांना पार्किंग स्पष्टपणे दिसली पाहिजे. डीजीपी म्हणाले की, पार्किंग स्थळावर क्रमांक असलेले फुगे लावावेत, ज्यामुळे दूरवरूनच पार्किंग स्थळ दिसू शकेल. मुख्य सचिव आणि डीजीपी दोघांनीही निर्देश दिले की, भाविकांच्या सोयीसाठी संगम नोजवर बसवलेल्या वीज खांबांवर क्रमांक द्यावेत. या खांबांवर चारही बाजूंनी क्रमांक दिसले पाहिजेत.
▪️प्रमुख सचिव नगर विकास अमृत अभिजात म्हणाले की, मेळा क्षेत्रातील हरवलेल्या वस्तू केंद्रांमार्फत ५ ते १० मिनिटांच्या अंतराने घोषणा कराव्यात. सतत घोषणा करून घबराटीची परिस्थिती निर्माण होऊ नये हे सुनिश्चित करावे.
▪️डीआयजी महाकुंभ वैभव कृष्ण यांनी सांगितले की, येत्या अमृत स्नानासाठी अखाडा क्षेत्रासाठी ३ नवीन विभाग तयार करण्यात येतील. बॅरिकेडिंग, मार्गदर्शक फलक लावण्याचे काम पोलिसांकडूनच केले जाईल. त्यांनी सांगितले की, पांटून पुलांवर अतिरिक्त पोलीस बंदोबस्ताची तैनाती करण्यात येत आहे. मुख्य सचिवांनी निर्देश दिले की, जिथे जिथे पोलिसांची ड्यूटी लावण्यात येत आहे तिथे पुरेशा प्रमाणात शौचालयांचीही व्यवस्था सुनिश्चित करावी. त्यांनी सांगितले की, मेळ्यात चालवल्या जाणाऱ्या रुग्णवाहिकेचा वापर फक्त रुग्णांना आणण्यासाठीच केला जावा, हेही सुनिश्चित करावे. जर कोणी त्याचा गैरवापर करताना दिसला तर त्याच्यावर तात्काळ कडक कारवाई करावी.
यावेळी मुख्य सचिव मनोज कुमार सिंह आणि डीजीपी प्रशांत कुमार यांच्याशिवाय प्रमुख सचिव नगर विकास अमृत अभिजात, मंडळ आयुक्त विजय विश्वास पंत, एडीजी प्रयागराज मंडल भानु भास्कर, मेळाधिकारी विजय किरण आनंद आणि जिल्हाधिकारी रविंद्र मांदड उपस्थित होते.