सार
पुणे (महाराष्ट्र) (एएनआय): भारतीय लष्कराच्या पुणे येथील दक्षिण कमांड युद्ध स्मारकाने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. स्मारकाच्या समृद्ध लष्करी इतिहासाची माहिती देण्यासाठी पूर्णपणे महिला मार्गदर्शकांची टीम नेमण्यात आली आहे. या पथदर्शी उपक्रमामुळे महिला सक्षमीकरणाला चालना मिळेल, पारंपरिक लिंगभेदांना आव्हान मिळेल आणि भारताचा लष्करी वारसा जतन व कथन करण्यात महिलांच्या बदलत्या भूमिकेवर प्रकाश टाकला जाईल. या टीममध्ये चार महिला आहेत: विजया सकपाळ, वीर नारी (युद्ध विधवा); शारदा उंबारकर, भारतीय लष्कराच्या माजी सैनिकांच्या पत्नी; आणि कल्याणी भोसले आणि मुक्ता चव्हाण, सेवेत असलेल्या जवानांच्या पत्नी. या महिलांनी पुरुषांचे वर्चस्व असलेल्या क्षेत्रात प्रवेश करून रूढी तोडल्या आहेत.
त्यांची भूमिका केवळ टूर गाईड बनून संपत नाही; त्या भारताच्या लष्करी वारशाच्या कथा सांगणाऱ्या आहेत, ज्यामुळे सशस्त्र दलांनी केलेल्या त्यागांबद्दल लोकांमध्ये अधिक समजूतदारपणा निर्माण होईल. या मार्गदर्शकांनी लष्करी इतिहास, सार्वजनिक भाषण आणि संग्रहालय व्यवस्थापन या विषयात विस्तृत प्रशिक्षण घेतले आहे. त्याद्वारे युद्ध स्मारक आणि दक्षिण कमांड संग्रहालयातील स्वातंत्र्यपूर्व आणि स्वातंत्र्योत्तर युद्धांविषयी, लष्करी उपकरणांविषयी आणि शौर्यकथांविषयी तपशीलवार माहिती देतात.
या महिला पुरुषप्रधान क्षेत्रात प्रवेश करून रूढीवादी विचारसरणी मोडीत काढत आहेत. त्यांचे कठोर प्रशिक्षण अभ्यागतांसाठी आकर्षक आणि माहितीपूर्ण अनुभव सुनिश्चित करते, तसेच त्यांचा आत्मविश्वास आणि व्यावसायिक कौशल्ये वाढवते.
शिक्षण आणि जनजागृतीसोबतच, हा उपक्रम या महिलांना आर्थिक स्वातंत्र्य देतो, ज्यामुळे सामाजिक परिवर्तनात आर्थिक सक्षमीकरणाचे महत्त्व अधिक दृढ होते.
स्पर्धात्मक वेतनासह स्थिर नोकरी मिळाल्याने, त्या केवळ त्यांच्या कुटुंबांना आधार देत नाहीत, तर महिलांच्या भूमिकेबद्दल समाजाच्या दृष्टिकोनलाही आव्हान देत आहेत.
स्मारकातील महिला मार्गदर्शकांच्या उपस्थितीमुळे तरुण अभ्यागतांना, विशेषत: मुलींना प्रेरणा मिळते, ज्या महिलांना आत्मविश्वासाने लष्करी कथा आणि ऐतिहासिक कथा सांगताना पाहतात.
त्यांच्या दृष्टिकोन युद्धाच्या स्मारक कथांना अधिक सखोल आणि सूक्ष्म बनवतात, ज्यामुळे भारताच्या लष्करी इतिहासाचे जतन अधिक समावेशक पद्धतीने केले जाते.
या उपक्रमाद्वारे, भारतीय लष्कर केवळ भूतकाळाचा सन्मान करत नाही, तर लिंग समावेशकता आणि सामाजिक बदलांनाही प्रोत्साहन देत आहे, ज्यामुळे दक्षिण कमांड युद्ध स्मारक लष्करी वारसा आणि महिला सक्षमीकरणाचा एक आदर्श बनला आहे.