सार
भारतातील जीडीपी विकास FY25 मध्ये ६.४% वर पोहोचण्याची शक्यता आहे, जो FY24 मध्ये ८.२% होता, असे राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालय (NSO) ने जाहीर केलेल्या पहिल्या प्राथमिक अंदाजात म्हटले आहे.
या अंदाजानुसार, जीडीपीच्या वाढीचा वेग मंदावला असून, ४ वर्षांतील सर्वात कमी वाढ होण्याची शक्यता व्यक्त केली जात आहे.
"वास्तविक जीडीपी FY 2024-25 मध्ये ६.४% दराने वाढण्याचा अंदाज आहे, तर FY 2023-24 साठी जीडीपीच्या प्राथमिक अंदाजात ८.२% वाढीचा दर होता. वास्तविक जीडीपीच्या वाढीचा दर ९.७% राहण्याचा अंदाज आहे, जो FY 2023-24 मध्ये ९.६% होता," असे NSO च्या डेटामध्ये म्हटले आहे.
हे लक्षात घेतल्यास, हे अंदाज रिझर्व बँक ऑफ इंडिया (RBI) च्या ६.६% च्या अंदाजापेक्षा कमी आहेत.
या अंदाजानुसार, जीडीपी वाढीचा प्रभाव बजेटच्या गणनेसाठी महत्त्वपूर्ण ठरतो. जुलै-सप्टेंबर तिमाहीतील ५.४% चा जीडीपी वाढीचा आकडा आश्चर्यकारक होता, ज्यामुळे RBI ने आपल्या वाढीच्या अंदाजात ७.२% वरून ६.६% च्या घटकाची सुधारणा केली.
वास्तविक जीडीपीच्या दराने FY25 मध्ये १८४.८८ लाख कोटी रुपयांवर पोहोचण्याचा अंदाज आहे, जो FY24 मध्ये १७३.८२ लाख कोटी रुपये होता. नॉमिनल जीडीपी FY25 मध्ये ९.७% वाढून ३२४.११ लाख कोटी रुपये होईल, तर FY24 मध्ये तो २९५.३६ लाख कोटी रुपये होता.
वास्तविक सकल मूल्य वाढीचा (GVA) अंदाज ६.४% आहे, जो FY24 मध्ये ७.२% होता.
मंदी असूनही, काही महत्त्वाचे क्षेत्रे आशावादी आहेत. कृषी आणि संबंधित क्षेत्रे ३.८% ने वाढतील, जे FY24 मध्ये १.४% होते. बांधकाम क्षेत्र ८.६% ने वाढण्याचा अंदाज आहे, तर वित्तीय, रिअल इस्टेट आणि व्यावसायिक सेवा ७.३% ने वाढतील.
खाजगी अंतिम उपभोग खर्च (PFCE), जो घरगुती खर्चाचा महत्त्वाचा निर्देशक आहे, FY25 मध्ये ७.३% ने वाढेल, तर FY24 मध्ये तो ४.०% होता. तसेच, सरकारी अंतिम उपभोग खर्च (GFCE) ४.१% ने वाढेल, जो गतवर्षी २.५% होता.
या अंदाजात मंदी दिसत असली तरी काही क्षेत्रे सक्षम राहतील, ज्यामुळे मंदीच्या दरम्यानही आर्थिक गती सुरू राहण्याची आशा आहे.