सार
काम केलेल्या पगाराऐवजी व्हाउचर देण्याचा प्रकार एका चिनी कंपनीने सुरू केला आहे. या व्हाउचर वापरून वस्तू खरेदी करताना उरलेली रक्कम वाया जाते.
कर्मचाऱ्यांकडून जास्तीत जास्त नफा मिळवण्याचा प्रयत्न सर्व कंपन्या करतात. जगभरातील विविध देशांमध्ये शतकानुशतके चाललेल्या कामगार चळवळींमधून तयार झालेले अनेक कामगार कायदे आज सरकारनेच अप्रासंगिक केले आहेत. कामगार आणि शेतकऱ्यांना पुढे करून सत्ता मिळवलेल्या कम्युनिस्ट चीनमधून अलिकडच्या काळात कामगारविरोधी अनेक बातम्या येत आहेत.
चीनमधील एका कंपनीने आपल्या कर्मचाऱ्यांना रोख पगाराऐवजी व्हाउचर दिले, अशी बातमी साउथ चायना मॉर्निंग पोस्टने अलीकडेच दिली आहे. सोशल मीडियावर याविरोधात मोठ्या प्रमाणात तक्रारी आल्यानंतर चिनी सरकारने कंपनीविरोधात चौकशीचे आदेश दिले आहेत, असे वृत्त आहे.
चीनमधील एका शॉपिंग सेंटरने आपल्या कर्मचाऱ्यांसाठी ही वेगळी पगार पद्धत अवलंबली. शॉपिंग सेंटरने आपल्या कर्मचाऱ्यांना पगाराएवढ्या रकमेचे वेगवेगळे व्हाउचर दिले. बहुतेक व्हाउचर अन्न आणि कपडे खरेदी करण्यासाठी होते. १.४ डॉलर ते ७० डॉलर (अंदाजे १२१ रुपये ते ६,०५४ रुपये) पर्यंतचे विविध व्हाउचर कंपनीने कर्मचाऱ्यांना दिले, असे वृत्तात म्हटले आहे. मात्र, ही व्हाउचर वापरून इतर वस्तू खरेदी करता येत नाहीत आणि त्यासाठी केवळ सूचित केलेल्या वस्तूच खरेदी करता येतात, असे वृत्तात म्हटले आहे.
दरम्यान, प्रॉपर्टी व्यवस्थापन शुल्क भरण्यासाठी आणि समूहाच्या मालकीच्या काही मालमत्ता आणि पार्किंग सवलतीच्या दरात खरेदी करण्यासाठी ही व्हाउचर वापरता येतात. रेस्टॉरंट्स आणि कपड्यांच्या दुकानांमध्ये त्यांना अधिक स्वीकृती मिळते. मात्र, खरेदी केलेल्या वस्तूची किंमत व्हाउचरपेक्षा कमी असल्यास, उरलेली रक्कम किंवा त्या मूल्याच्या इतर वस्तू खरेदी करता येत नाहीत, असे वृत्तात म्हटले आहे. ही व्हाउचर वापरून वृद्ध किंवा मुलांच्या गरजा पूर्ण करता येत नाहीत, असा आरोप काही कामगारांनी केला. सोशल मीडिया वापरकर्त्यांनी कंपनीचे कृत्य अमानुष असल्याचे म्हटले आहे.
दरम्यान, कंपनीने चीनचा कामगार कायदा मोडला आहे, असे चिनी कायदा संस्थेतील वकील शाओ लियांगशान यांनी सांगितले. चिनी कामगार कायद्यानुसार, कामगाराचा पगार दरमहा रोख स्वरूपात दिला पाहिजे. शिवाय, काम करण्याची वेळ, पगार किंवा कामगारांच्या हिताशी संबंधित कोणतेही बदल कर्मचाऱ्यांशी सविस्तर चर्चा केल्यानंतरच केले जाऊ शकतात, असे चीनचा करार कायदा सांगतो. हे सर्व न पाळता कंपनीने आपल्या मर्जीने कामगारांचा पगार व्हाउचरमध्ये बदलला, असे वृत्त आहे.