वैद्यकीय चमत्कार: चीनचा Apstar-6D उपग्रहद्वारे केली जगातील पहिले शस्त्रक्रिया

चीनने जगातील पहिल्या उपग्रह-आधारित, अल्ट्रा-रिमोट शस्त्रक्रिया यशस्वीरित्या आयोजित केल्या आहेत, वैद्यकीय तंत्रज्ञानातील एक महत्त्वपूर्ण मैलाचा दगड म्हणून चिन्हांकित केले आहे जे ट्रॉमा केअरमध्ये क्रांती घडवू शकते, विशेषत: उच्च-तीव्रतेच्या लढाऊ क्षेत्रांमध्ये आणि दुर्गम ठिकाणी. साउथ चायना मॉर्निंग पोस्टच्या म्हणण्यानुसार, पृथ्वीपासून ३६,००० किलोमीटर अंतरावर असलेल्या Apstar-6D ब्रॉडबँड कम्युनिकेशन सॅटेलाइटचा वापर करून ही शस्त्रक्रिया करण्यात आली.

एक अभूतपूर्व कामगिरीमध्ये, पीपल्स लिबरेशन आर्मी जनरल हॉस्पिटलच्या डॉक्टरांनी बीजिंगमधील रुग्णांवर पाच दूरस्थ शस्त्रक्रिया केल्या, तर वैद्यकीय पथके ल्हासा (तिबेट), डाली (युनान) आणि सान्या (हैनान) येथे होती. यकृताच्या, पित्ताशयाच्या आणि स्वादुपिंडाच्या शस्त्रक्रियांसह, देशांतर्गत विकसित रोबोटिक सर्जिकल सिस्टीमच्या मदतीने ही प्रक्रिया पार पडली. उल्लेखनीय म्हणजे, सर्व रुग्ण पूर्णपणे बरे झाले आणि दुसऱ्या दिवशी त्यांना डिस्चार्ज देण्यात आला, असे सरकारी प्रसारक CCTV ने वृत्त दिले आहे.

या प्रत्येक शस्त्रक्रियेसाठी एका जटिल तांत्रिक नेटवर्कवर अवलंबून राहावे लागले, जिथे प्रत्येक शस्त्रक्रियेच्या हालचालीचा डेटा जवळजवळ १५०,००० किलोमीटरचा दोन-मार्गी प्रवास करत होता. यामुळे लांब अंतराच्या वैद्यकीय हस्तक्षेपांसाठी उपग्रह-आधारित संप्रेषण आणि रोबोटिक प्रणालींचा वापर करण्याची व्यवहार्यता, सुरक्षितता आणि प्रभावीपणा सिद्ध झाला.

"दूरस्थ शस्त्रक्रियांच्या या मालिकेने चीनच्या पर्वतांना आणि सामुद्रधुनींना व्यापले आहे, ज्यामुळे उपग्रह आणि रोबोटिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून जटिल ऑपरेशन्स करण्याची व्यवहार्यता आणि प्रभावीपणा दोन्ही दर्शविले आहेत," असे CCTV ने वृत्त दिले.

Apstar-6D: उपग्रह-आधारित शस्त्रक्रियेचा कणा

२०२० मध्ये लाँच केलेल्या Apstar-6D उपग्रहाने या कामगिरीत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली. प्रति सेकंद ५० गिगाबिट्स डेटा प्रसारित करण्यास सक्षम आणि १५ वर्षांच्या आयुष्यमानासह, उपग्रह आशिया-पॅसिफिक प्रदेशात विस्तृत कव्हरेज प्रदान करतो, ज्यामध्ये हवाई आणि समुद्री मार्ग समाविष्ट आहेत. विमाने, जहाजे आणि दूरस्थ भागात ब्रॉडबँड कनेक्टिव्हिटी प्रदान करणाऱ्या तीन ते चार भूस्थिर उपग्रहांच्या नियोजित नक्षत्रात Apstar-6D हा पहिला आहे.

केलेल्या उल्लेखनीय शस्त्रक्रियांपैकी एक म्हणजे यकृताच्या ट्यूमरचे काढून टाकणे, जी डॉ. लियू रोंग यांनी ल्हासा येथून केली होती तर रुग्ण बीजिंगमध्ये होता. या ऑपरेशनचे यश प्रगत संप्रेषण ऑप्टिमायझेशनमुळे मिळाले, ज्यामध्ये डेटा वर्गीकरण, सेवा गुणवत्ता नियंत्रण आणि ट्रॅफिक व्यवस्थापन समाविष्ट आहे, ज्यामुळे विलंब लक्षणीयरीत्या कमी झाला आणि तो उपग्रह संप्रेषणाच्या भौतिक मर्यादांच्या जवळ आला.

जागतिक आरोग्यसेवेत परिवर्तन

हे यश उपग्रह-आधारित शस्त्रक्रिया "पूर्णपणे सामान्य आणि व्यावसायिक क्लिनिकल प्रॅक्टिस" बनण्याची क्षमता दर्शवते, ज्यामुळे दूरस्थ आणि दुर्लक्षित भागात जीवनरक्षक हस्तक्षेपांसाठी मार्ग मोकळा होतो. उपग्रह संप्रेषणाचा वापर करून अशा ऑपरेशन्स करण्याची क्षमता पारंपारिक भू-आधारित वैद्यकीय पायाभूत सुविधांशी संबंधित भौगोलिक आणि लॉजिस्टिक आव्हानांवर मात करते. जागतिक २४/७ कव्हरेजसह, स्थान काहीही असो, आपत्कालीन परिस्थितीत उपग्रह शस्त्रक्रिया जलदगतीने तैनात केल्या जाऊ शकतात.

चीनची उपग्रह संप्रेषणातील प्रगती नुकतीच लाँच झालेल्या Apstar-6E, देशाचा पहिला ऑल-इलेक्ट्रिक प्रोपल्शन कम्युनिकेशन उपग्रह, जो नोव्हेंबर २०२४ मध्ये इंडोनेशियाला पाठवण्यात आला होता, यासह सुरू आहे.