Pradhan Mantri Jan Dhan Yojana: प्रधानमंत्री जन धन योजनेअंतर्गत (PMJDY) प्रत्येक भारतीय नागरिकासाठी बँक खाते उघडणे खूप सोपे आहे. जाणून घ्या BSBDA खाते कसे उघडायचे, त्यासाठी पात्रता काय आहे? रुपे डेबिट कार्ड, अपघात विमा लाभ कसे मिळतील.
Pradhan Mantri Jan Dhan Yojana: भारतात वित्तीय समावेशन (Financial Inclusion) वाढवण्यासाठी ऑगस्ट २०१४ मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी प्रधानमंत्री जन धन योजनेची (PMJDY) सुरुवात केली होती. इसका मुख्य उद्देश्य था कि देश के हर नागरिक को बैंकिंग सुविधाओं तक पहुंच मिले और वे अपनी वित्तीय गतिविधियों को सहज रूप से संभाल सकें। PMJDY चा भर सुरुवातीला प्रत्येक घरात बँक खाते उघडण्यावर होता, पण आता तो प्रत्येक बँक सुविधा न मिळालेल्या (Unbanked) प्रौढ नागरिकापर्यंत वाढवण्यात आला आहे. योजनेचा उद्देश बँक सुविधा नसलेल्या लोकांना बँकिंगमध्ये सामील करणे, असुरक्षित लोकांना सुरक्षित करणे, अनुदानाची गरज असलेल्या लोकांना आर्थिक मदत देणे आणि दुर्गम भागांपर्यंत सेवा पोहोचवणे हा आहे.
प्रधानमंत्री जन धन योजनेअंतर्गत मिळणारे फायदे कोणते आहेत?
बेसिक सेव्हिंग्ज बँक खाते (BSBDA)
प्रत्येक भारतीय नागरिक, जो खाते उघडण्यास पात्र आहे, PMJDY अंतर्गत किमान शिल्लक रकमेशिवाय बेसिक सेव्हिंग्ज बँक खाते उघडू शकतो. यामुळे पैसे जमा करणे आणि काढणे सोपे होते. पण हे लक्षात ठेवा की तुम्ही एका महिन्यात चारपेक्षा जास्त वेळा रोख रक्कम काढू शकत नाही.
Related Articles
छोटे खाते (Small Account किंवा Chota Khata)
PMJDY मध्ये छोटी बँक खातीही उघडता येतात, ज्यासाठी कोणत्याही मोठ्या कागदपत्रांची गरज नसते. हे खाते १२ महिन्यांपर्यंत वैध असते आणि जर तुम्ही १२ महिन्यांत कोणतेही वैध कागदपत्र जमा केले, तर ते पुढील १२ महिन्यांसाठी वाढवले जाऊ शकते.
रुपे डेबिट कार्ड आणि अपघात विमा
PMJDY खातेधारकांना मोफत रुपे डेबिट कार्ड दिले जाते. यामध्ये २ लाख रुपयांचा अपघात विमा संरक्षण समाविष्ट आहे (जे २८ ऑगस्ट २०१८ पूर्वी खाते उघडलेल्यांसाठी ₹१ लाख आहे).
ओव्हरड्राफ्ट सुविधा (OD Facility)
PMJDY अंतर्गत तुम्ही १०,००۰ रुपयांपर्यंतची ओव्हरड्राफ्ट सुविधा देखील घेऊ शकता, ज्यामुळे गरजेच्या वेळी त्वरित पैसे मिळतात.
बिझनेस कॉरस्पॉन्डंट्स किंवा बँक मित्र (BCs, Bank Mitras)
दुर्गम गावांमध्ये बँक शाखा कमी असल्यामुळे बँक मित्र लोकांना सेवा पुरवतात. हे लोक खाते उघडणे, जमा-काढणे, मिनी स्टेटमेंटसारख्या सुविधा पुरवतात.
PMJDY खाते कोण उघडू शकते?
- अर्जदार भारतीय नागरिक असावा.
- १० वर्षांवरील मुले खाते उघडू शकतात, परंतु त्यांच्या कायदेशीर पालकांची संमती आवश्यक आहे.
प्रधानमंत्री जन धन योजना खाते उघडण्याची प्रक्रिया काय आहे?
- सर्वात आधी PMJDY च्या अधिकृत वेबसाइटवर जा.
- आता e-documents सेक्शनमध्ये Account Opening Form वर क्लिक करा. तुम्ही तो हिंदी किंवा इंग्रजीमध्ये डाउनलोड करू शकता.
- फॉर्म डाउनलोड करून प्रिंट काढा.
- फॉर्ममध्ये तुमची सर्व माहिती जसे की बँक शाखा, गाव किंवा शहर, ब्लॉक किंवा जिल्हा, आधार क्रमांक, व्यवसाय, वार्षिक उत्पन्न इत्यादी भरा.
- जवळच्या बँक शाखेत फॉर्म जमा करा.
PMJDY खाते उघडण्यासाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत?
- आधार कार्ड
- कोणतेही सरकारी ओळखपत्र (मतदार ओळखपत्र किंवा पॅन कार्ड किंवा रेशन कार्ड)
- कायम पत्त्याचा पुरावा (पासपोर्ट किंवा ड्रायव्हिंग लायसन्स किंवा युटिलिटी बिल)
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो
- भरलेला आणि सही केलेला PMJDY खाते फॉर्म
- इतर सरकारी अधिसूचित कागदपत्रे
PMJDY मध्ये कोणते बदल झाले आहेत?
- ओव्हरड्राफ्ट मर्यादा ५,००० रुपयांवरून १०,००० रुपये करण्यात आली आहे.
- रुपे कार्डधारकांचा अपघात विमा १ लाखांवरून २ लाख रुपये करण्यात आला आहे.
- PMJDY ने देशात बँकिंग सुविधांचा विस्तार केला आहे आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बळ घटकांसाठी बँकिंग सोपे आणि विश्वासार्ह बनवले आहे.
