रेल्वे वेटलिस्ट तिकीट: का दिली जाते? संपूर्ण माहिती!
भारतीय रेल्वेत दररोज लाखो प्रवासी प्रवास करतात. कधीकधी, विशेषतः सण आणि सुट्टीच्या काळात, रेल्वेत तिकिटे मिळणे कठीण असते. अशा परिस्थितीत, रेल्वे वेटलिस्ट तिकिटे देते. पण त्यांचा वापर करून रेल्वेत प्रवास करता येत नाही. तरीही रेल्वे ती का देते?
| Published : Nov 12 2024, 09:52 AM IST
- FB
- TW
- Linkdin
वेटलिस्ट तिकीट म्हणजे रेल्वेतील जागा भरल्यानंतर दिले जाणारे तिकीट. कन्फर्म तिकीट असलेला प्रवासी जर आपला प्रवास रद्द केला तर वेटलिस्ट तिकीट असलेल्या प्रवाशाला त्या जागेवर प्रवास करण्याची संधी मिळू शकते.
वेटलिस्ट तिकिटाचे वैशिष्ट्य म्हणजे त्याला एक क्रमांक असतो. हा क्रमांक तुम्हाला वेटलिस्टमध्ये कुठे आहात हे सांगतो. कन्फर्म तिकिटे रद्द झाल्यावर वेटलिस्ट तिकिटाचा क्रमांक बदलतो.
रेल्वे विविध कारणांसाठी वेटलिस्ट तिकिटे देते.
प्रवाशांची सोय: वेटलिस्ट तिकिटे प्रवाशांना तात्काळ जागा उपलब्ध नसली तरी त्यांचा प्रवास नियोजित करण्याची संधी देते.
वाढीव उत्पन्न: वेटलिस्ट तिकिटे देऊन रेल्वे आपले उत्पन्न वाढवते. प्रवासी शेवटच्या क्षणी तिकीट रद्द केल्यास आणि जागा रिकाम्या राहिल्यास, त्यामुळे रेल्वेचे नुकसान होते.
चांगला जागा वापर: बऱ्याच वेळा लोक त्यांची कन्फर्म तिकिटे रद्द करतात. वेटलिस्ट तिकिटे कोणतीही जागा रिकामी राहणार नाही याची खात्री करतात.
लवचिकता: ही व्यवस्था रेल्वेला लवचिकता देते. ते अधिक तिकिटे विकू शकतात आणि प्रवाशांना समाधानी ठेवू शकतात.
माहिती संकलन: वेटलिस्ट तिकिटांवरून, कोणत्या मार्गावर जास्त मागणी आहे हे रेल्वेला कळते. यामुळे ते भविष्याचे नियोजन करू शकतात.
वेटलिस्ट तिकिटांचे अनेक फायदे आहेत, जे प्रवासी आणि रेल्वे दोघेही अनुभवतात:
प्रवास करण्याची शक्यता: वेटलिस्ट तिकिटे प्रवाशांना तात्काळ जागा उपलब्ध नसली तरी प्रवास करण्याची शक्यता देते.
पैसे वाचवणे: तिकीट कन्फर्म झाले नाही तर प्रवासी आपले पैसे परत घेऊ शकतो.
वेळ वाचवणे: प्रवाशांना वारंवार तिकिटे तपासण्याची गरज नाही.
चांगले नियोजन: रेल्वे आपल्या सेवांचे चांगले नियोजन करू शकते.
गर्दी कमी: रेल्वे स्थानकांवर गर्दी कमी असल्याने, तिकीट तपासण्यासाठी लोकांना वारंवार यावे लागत नाही.
वेटलिस्ट तिकीट कन्फर्म करणे ही एक प्रक्रिया आहे. ही अनेक टप्प्यांत होते:
रद्द: कन्फर्म तिकीट असलेला प्रवासी जर आपले तिकीट रद्द केले तर एक जागा रिकामी होते.
अपग्रेड: ही रिकामी जागा प्रथम RAC (रद्द करण्याविरुद्ध आरक्षण) तिकीट असलेल्या प्रवाशांना दिली जाते.
वेटलिस्ट: त्यानंतर वेटलिस्टमधील पहिल्या क्रमांकाचे तिकीट कन्फर्म केले जाते.
चार्ट: चार्ट तयार होईपर्यंत ही प्रक्रिया सुरू राहते. चार्ट तयार झाल्यानंतर कोणताही बदल होत नाही.
स्वयंचलित: ही संपूर्ण प्रक्रिया संगणकाद्वारे स्वयंचलितपणे केली जाते.
वेटलिस्ट तिकिटांसाठी प्रत्येक प्रवाशाला काही विशेष नियम माहित असणे आवश्यक आहे:
प्रवास करण्याची परवानगी नाही: वेटलिस्ट तिकिटावर प्रवास करता येत नाही. तिकीट कन्फर्म झाले नाही तर तुम्ही प्रवास करू शकत नाही.
पैसे परत मिळवणे: तिकीट कन्फर्म झाले नाही तर संपूर्ण रक्कम परत मिळते.
RAC: कधीकधी वेटलिस्ट तिकीट RAC मध्ये बदलते. RAC मध्ये प्रवास करता येतो.
वारंवार तपासणी: प्रवाशांनी त्यांच्या तिकिटांची स्थिती वारंवार तपासली पाहिजे.
चार्ट: चार्ट तयार झाल्यानंतर कोणताही बदल केला जात नाही.