Ayushman Card Guide: आयुष्मान कार्ड बनवण्यासाठी जाणून घ्या सोप्या टिप्स, फायदे आणि महत्त्वाची माहिती

Image Credit: social media

Ayushman Card Guide: भारत सरकारच्या महत्त्वाकांक्षी योजनांमध्ये आयुष्मान भारत योजनेचाही समावेश आहे. ही योजना प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना (PMJAY) म्हणूनही ओळखली जाते. आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकातील लोक आयुष्मान भारत योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. देशातील करोडो लोक आयुष्मान भारत योजनेचा लाभ घेत आहेत. आयुष्मान भारत कार्डच्या मदतीने 30 हजारांहून अधिक रुग्णालयांमध्ये 5 लाख रुपयांपर्यंतचे कॅशलेस उपचार केले जाऊ शकतात. जर तुम्ही आजपर्यंत या योजनेचा लाभ घेतला नसेल, तर सर्व महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घ्या.

आयुष्मान कार्ड म्हणजे काय? (What is Ayushman Card?)

आयुष्मान भारत प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना (PMJAY) अंतर्गत नोंदणीकृत लोकांना आयुष्मान कार्ड दिले जाते. आयुष्मान भारत योजना भारतातील 40% गरीबांना मोफत आरोग्य कवच प्रदान करते. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 23 सप्टेंबर 2018 रोजी रांची, झारखंड येथे ही योजना सुरू केली. योजनेंतर्गत कुटुंबांना दरवर्षी 5 लाख रुपयांपर्यंतचे कॅशलेस मोफत उपचार करण्याची सुविधा दिली जाते. याशिवाय महिलांना सामान्य प्रसूती देखील मोफत करता येते. कार्डमध्ये 9000 आजारांचा समावेश आहे. हा जगातील सर्वात मोठा सरकारी अनुदानित आरोग्य सेवा कार्यक्रम आहे.

लाभार्थी पोर्टलवर वैशिष्ट्ये उपलब्ध आहेत (Features available on the beneficiary portal)

आधार लिंक करा: आयुष्मान कार्डचा लाभ घेणारे लोक आधार eKYC प्रक्रियेला न जाता दिलेल्या कार्डशी आधार क्रमांक लिंक करू शकतात.

सदस्य जोडा: हे कार्य लाभार्थीला विद्यमान कुटुंबात नवीन सदस्य जोडण्याचा पर्याय देते.

eKYC ची पुनरावृत्ती करा: लाभार्थ्यांना नवीन फोटो आणि पत्ता अपडेट करण्यासाठी eKYC प्रक्रिया पुन्हा करण्याचा पर्याय आहे.

स्टेटस तपासा: या पर्यायाच्या मदतीने आयुष्मान कार्डचे स्टेटस तपासले जाऊ शकते.

आयुष्मान कार्डसाठी कोण अर्ज करू शकतो? (Who Can Apply for an Ayushman Bharat Card)

प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजनेचा लाभ कोण घेऊ शकतो हा पहिला प्रश्न मनात येतो. ग्रामीण आणि शहरी लाभार्थ्यांची पात्रता जाणून घ्या.

ग्रामीण लोकांसाठी पात्रता (PMJAY Eligibility for Rural Households)

गावातील रहिवासी ज्यांच्याकडे मातीच्या भिंती आणि छप्पर असलेली एक खोलीची घरे आहेत.

16-59 वर्षे वयोगटातील प्रौढ पुरुष सदस्य असलेले कुटुंब नसलेले लोकही प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजनेसाठी पात्र आहेत.

अपंग सदस्य असलेली कुटुंबे देखील अर्ज करू शकतात.

SC/ST कुटुंबे प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजनेसाठी पात्र आहेत.

असे लोक ज्यांच्याकडे जमीन नाही आणि ते मजूर म्हणून काम करून आपला उदरनिर्वाह करत आहेत. तेही या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात.

शहरी कुटुंबांसाठी पात्रता (PMJAY Eligibility for Urban Households)

कचरा वेचणारे, भिकारी, घरगुती मदतनीस, स्वच्छता कर्मचारी, इलेक्ट्रिशियन, मेकॅनिक, दुरुस्ती कामगार, रस्त्यावर विक्रेते इत्यादी प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजनेसाठी पात्र आहेत. तुम्ही वेबसाइटवरून अधिक माहिती मिळवू शकता.

आयुष्मान कार्डचे फायदे (Benefits of Ayushman Card)

रूग्णालयातील उपचारांसाठी प्रति कुटुंब प्रति वर्ष 5 लाख रुपयांपर्यंतचे संरक्षण.

12 कोटी कुटुंबे म्हणजे सुमारे 50 कोटी लोक या सुविधेचा लाभ घेऊ शकतात.

रुग्णालयात कॅशलेस आणि पेपरलेस उपचार.

रुग्णालयात राहण्यासाठी जास्त पैसे खर्च करावे लागत नाहीत.

कोणत्याही आर्थिक समस्येशिवाय आवश्यक आरोग्य सेवांचा लाभ घेता येतो.

आयुष्मान कार्डसाठी पात्रता? (Eligibility for Ayushman Card)

https://pmjay.gov.in वेबसाइटवर जा आणि “मी पात्र आहे का” वर क्लिक करा.

यावर तुमचा मोबाईल नंबर टाका.

स्क्रीनमध्ये कॅप्चा कोड भरून लॉगिन करा.

तुमचा आधार आणि शिधापत्रिका क्रमांक टाका आणि शोधा.

या स्टेप्सच्या मदतीने तुम्हाला माहिती मिळेल की तुम्ही प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजनेसाठी पात्र आहात की नाही. तुम्ही पात्र असाल तर आयुष्मान कार्ड बनवून योजनेचा लाभ घ्या.

आयुष्मान कार्ड बनवण्यासाठी कागदपत्रे (Documents Required to Apply for Ayushman Bharat Card)

आयुष्मान कार्डसाठी अर्ज करण्यासाठी तुम्हाला आधार कार्ड आवश्यक आहे. याशिवाय तुम्ही इतर काही कागदपत्रे वापरू शकता.

कौटुंबिक ओळखपत्र

आधार कार्ड, रेशन कार्ड

उत्पन्न प्रमाणपत्र

पत्त्याचा पुरावा

बँकेशी संबंधित महत्त्वाची कागदपत्रे

आयुष्मान भारत कार्ड नोंदणी (Steps to Registration for an Ayushman Bharat Card)

तुम्ही आयुष्मान भारत कार्ड दोन प्रकारे बनवू शकता. तुम्ही खालील चरणांच्या मदतीने आयुष्मान कार्ड ऑफलाइन किंवा ऑनलाइन नोंदणी करू शकता.

आयुष्मान भारत कार्ड ऑनलाइन बनवण्याची प्रक्रिया (Online Application Process for Ayushman Bharat Card)

स्टेप: 1 प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजनेच्या अधिकृत वेबसाइटवर जा आणि मेनू बारवरील “मी पात्र आहे का” वर क्लिक करा. हे तुम्हाला पात्रतेबद्दल माहिती देईल.

स्टेप: 2 जर तुम्ही पात्र असाल तर तुम्ही लाभार्थी असाल तर तुम्हाला NHA पोर्टलवर रीडायरेक्ट केले जाईल. तुम्हाला तेथे लाभार्थी पर्याय निवडावा लागेल आणि तुमचा मोबाईल नंबर, कॅप्चा कोड टाकावा लागेल. फोनमध्ये मिळालेला ओटीपी एंटर करा आणि लॉग इन करा.

स्टेप: 3 'PMJAY' योजना निवडल्यानंतर, तुमचे राज्य संबंधित तपशील भरा.

स्टेप: 4 स्तंभानुसार शोधा आणि 'आधार क्रमांक' निवडा आणि तुमचा आधार क्रमांक टाइप करा.

स्टेप: 5 कुटुंबातील सर्व सदस्यांची यादी आयुष्मान कार्डमध्ये असेल.

स्टेप: 6 जर आयुष्मान भारत कार्डची स्थिती निर्माण झाली नसेल तर तुम्ही 'आता अर्ज करा' अंतर्गत 'कृती' कॉलमवर जावे.

स्टेप: 7 स्वतःचे प्रमाणीकरण करण्यासाठी, तुम्हाला तुमचा आधार क्रमांक वापरावा लागेल. तुम्ही आधार क्रमांक टाकताच तुमच्या नोंदणीकृत मोबाईलवर एक ओटीपी येईल. ओटीपी टाइप करून स्वत:चे प्रमाणिकरण करा.

स्टेप: 8 तुम्हाला तुमच्या कुटुंबातील इतर सदस्यांच्या मोबाईल नंबरसह संबंधित माहिती भरावी लागेल. अर्ज प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी तपशील भरा.

सर्व माहिती स्वीकारल्यानंतर आयुष्मान भारत कार्ड डाउनलोड करता येईल.

आयुष्मान भारत कार्डसाठी ऑफलाइन अर्ज प्रक्रिया (Offline Application Process for Ayushman Bharat Card)

तुम्ही जवळच्या सरकारी रुग्णालयात किंवा सूचीबद्ध खाजगी रुग्णालयात जाऊन आयुष्मान कार्ड बनवून त्याचा लाभ घेऊ शकता. आधार कार्ड, रेशन कार्ड, उत्पन्नाचे प्रमाणपत्र घेऊन आयुष्मान मित्राला भेटा. आयुष्मान मित्रा तुम्हाला काही महत्त्वाचे प्रश्न विचारतील. आवश्यक कागदपत्रे तुम्हाला हॉस्पिटलमध्ये जमा करावी लागतील.

आयुष्मान भारत कार्ड ऑनलाइन कसे तपासायचे? (How to check Ayushman Bharat card online)

जर तुम्ही आयुष्मान भारत कार्ड योजनेसाठी नोंदणी केली असेल तर तुम्हाला कार्डची माहिती ऑनलाइन मिळेल. पुढील चरणांचे अनुसरण करा.

स्टेप 1: PMJAY-लाभार्थी पोर्टलवर लॉग इन करा.

स्टेप 2: कॅप्चा कोड आणि मोबाइल नंबर प्रविष्ट करा आणि लॉगिन बटणावर क्लिक करा. मोबाईलवर एक ओटीपी येईल.

स्टेप 3: OTP भरा आणि दुसरा कॅप्चा कोड भरा. त्यानंतर 'लॉग इन' बटणावर क्लिक करा.

स्टेप 4: 'सर्च बाय' पर्यायामध्ये तुमचे राज्य, जिल्हा, उप-योजना आणि ओळख पद्धत निवडा.

स्टेप 5: आता तुमचे नाव शोधा आणि 'कार्ड स्टेटस' कॉलममध्ये PMJAY कार्डची स्थिती तपासा.

आयुष्मान ॲपवरून स्टेटस कसे तपासायचे? (Steps to check status from Ayushman App)

स्टेप 1: मोबाईलमध्ये आयुष्मान ॲप डाउनलोड करा आणि उघडा.

स्टेप 2: लाभार्थी म्हणून लॉग इन करा आणि आवश्यक माहिती भरा.

स्टेप 3: लॉग इन केल्यानंतर, लाभार्थी पर्यायावर क्लिक करा.

स्टेप 4: तुमच्या राज्याचे नाव, योजनेचे नाव आणि ओळख पर्याय निवडा जसे की PMJAY आयडी, फॅमिली आयडी किंवा आधार क्रमांक. तुम्ही आधार क्रमांक टाइप करूनही पुढे जाऊ शकता.

पायरी 5: आधार क्रमांकाशी संलग्न आयुष्मान भारत कार्डची यादी स्क्रीनवर दिसेल. याद्वारे तुम्हाला तुमच्या आयुष्मान भारत कार्डची स्थिती कळेल.

आयुष्मान भारत कार्ड कसे डाउनलोड करावे? (Ayushman Card Download)

स्टेप 1: आयुष्मान ॲप किंवा beneficiary.nha.gov.in वर लाभार्थी म्हणून लॉग इन करा.

स्टेप 2: आता लाभार्थी शोधण्यासाठी एक पृष्ठ उघडेल.

स्टेप 3: तुम्ही राज्य, योजनेचे नाव (PMJAY), PMJAY आयडी, फॅमिली आयडी, ठिकाण किंवा आधार क्रमांक वापरून शोधू शकता.

स्टेप 4: आधार क्रमांक प्रविष्ट करा आणि शोध बटणावर क्लिक करा.

स्टेप 5: तुम्हाला तुमच्या आधारशी लिंक केलेल्या आयुष्मान कार्डांची यादी दिसेल.

स्टेप 7: जर केवायसी पूर्ण झाले असेल किंवा कार्ड तयार असेल तर त्यांच्या नावापुढे डाउनलोड पर्याय दिसेल.

स्टेप 8: आयुष्मान भारत कार्ड डाउनलोड करण्यासाठी तुम्हाला आधार क्रमांक टाकावा लागेल.

स्टेप 9: प्रमाणीकरणासाठी मोबाइलवर OTP येईल.

स्टेप 10: तुम्ही OTP टाकताच, डाउनलोड पेज उघडेल. आता तुम्ही आयुष्मान भारत कार्ड सहज डाउनलोड करू शकता.

आयुष्मान वय वंदना कार्ड म्हणजे काय? (Ayushman Vay Vandana Card)

आयुष्मान वय वंदना कार्ड भारत सरकारने 29 ऑक्टोबर 2024 रोजी लाँच केले. या उपक्रमांतर्गत ७० वर्षे व त्याहून अधिक वयाच्या ज्येष्ठ नागरिकांना आरोग्य कवच दिले जात आहे.

5 लाख रुपयांपर्यंतचे आरोग्य संरक्षण दिले जाते.

अतिरिक्त टॉप-अप- प्रधान मंत्री जन आरोग्य योजना (AB PM-JAY) अंतर्गत समाविष्ट असलेल्या ज्येष्ठ नागरिकांना दरवर्षी 5 लाख रुपयांपर्यंतचा अतिरिक्त टॉप-अप दिला जातो.

केंद्र सरकारच्या आरोग्य योजना (CGHS), माजी सैनिक अंशदायी आरोग्य योजना (ECHS), आणि आयुष्मान केंद्रीय सशस्त्र पोलीस दल (CAPF) सारख्या इतर सरकारी आरोग्य योजनांचे विद्यमान किंवा विद्यमान लाभार्थी AB PM-JAY ची निवड करू शकतात.

विमा अंतर्गत 2,000 पेक्षा जास्त वैद्यकीय प्रक्रिया उपलब्ध आहेत.

आयुष्मान वय वंदना कार्डची उपलब्धी (Ayushman Vay Vandana Card Achievements)

आयुष्मान वय वंदना कार्ड लाँच झाल्याच्या दोन महिन्यांपेक्षा कमी कालावधीत जवळपास 25 लाख ज्येष्ठ नागरिकांची नोंदणी झाली. 22,000 हून अधिक ज्येष्ठ नागरिकांना 40 कोटींहून अधिक किमतीच्या उपचार सुविधा मिळाल्या.

आयुष्मान कार्डमध्ये उपचार उपलब्ध (Common Treatments Availed in Ayushman Card)

आयुष्मान कार्डचा लाभ घेणाऱ्या लोकांना जवळपास 9000 आजारांवर मोफत उपचार केले जातात. काही भिन्न परिस्थितींसाठी उपचार दिले जातात, ज्यात समाविष्ट आहे.

कोरोनरी अँजिओप्लास्टी

हिप फ्रॅक्चर/रिप्लेसमेंट

पित्ताशय काढून टाकणे

मोतीबिंदू शस्त्रक्रिया

पुर: स्थ रीसेक्शन

स्ट्रोक व्यवस्थापन

हेमोडायलिसिस

आतड्याचा ताप

इतर तापजन्य आजारांवर उपचार

आयुष्मान भारत कार्ड हेल्पलाइन क्रमांक (Helpline Number for Ayushman Card)

जर तुम्हाला आयुष्मान भारत कार्डशी संबंधित कोणतीही माहिती जाणून घ्यायची असेल, तर तुम्ही हेल्पलाइन नंबर 14555 वर कॉल करून माहिती मिळवू शकता. कोणत्याही औषध किंवा सेवेशी संबंधित समस्येसाठी, तुम्ही 1800-111-565 वर त्वरित कॉल करू शकता. हॉस्पिटलमध्ये तुमच्याकडे जास्तीचे पैसे मागितले जात असतील तर याबाबत तक्रार करा.

ABHA कार्ड म्हणजे काय? (What is ABHA card)

ABHA कार्ड हे आरोग्यासाठी एक डिजिटल आयडी आहे. यात 14 अंकी क्रमांक आहे जो आरोग्याशी संबंधित माहिती सुरक्षित ठेवतो. त्यामुळे आरोग्य सेवा सुधारण्यास मदत होते.

आयुष्मान भारत कार्डशी संबंधित महत्त्वाचे प्रश्न आणि उत्तरे (FAQs related to Ayushman Card)

प्रश्न: संपूर्ण कुटुंब आयुष्मान भारत कार्ड वापरू शकते का?

उत्तर: होय, संपूर्ण कुटुंब आयुष्मान भारत कार्ड वापरू शकते. कुटुंबातील कोणताही सदस्य आजारी पडल्यास लाखांपर्यंतचे वैद्यकीय कव्हरेज दिले जाईल.

प्रश्न: आयुष्मान भारत कार्ड अंतर्गत काय समाविष्ट आहे?

उत्तर: आयुष्मान भारत कार्डमध्ये माध्यमिक आणि तृतीयक हॉस्पिटलायझेशनशी संबंधित 5 लाख रुपयांपर्यंतचे वैद्यकीय कव्हरेज उपलब्ध आहे.

प्रश्न: ज्येष्ठ नागरिक आयुष्मान भारत कार्डसाठी पात्र आहेत का?

उत्तरः ७० वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाचे सर्व ज्येष्ठ नागरिक आयुष्मान भारत कार्डचा लाभ घेऊ शकतात.

प्रश्न: आयुष्मान भारत कार्डद्वारे कॅशलेस उपचार उपलब्ध आहेत का?

उत्तर: होय! आयुष्मान भारत योजनेची सुविधा देणारी रुग्णालये कॅशलेस उपचार देतात. म्हणजे कोणत्याही आजारी व्यक्तीला रुग्णालयात उपचारासाठी पैसे जमा करण्याची गरज नाही. केवळ कार्डच्या मदतीने 5 लाख रुपयांपर्यंतचे उपचार रुग्णालयात केले जातील.

प्रश्न: आयुष्मान भारत योजना कार्डच्या मदतीने सर्व वैद्यकीय खर्च कव्हर केले जाऊ शकतात?

उत्तर : तसे अजिबात नाही. आयुष्मान भारत योजना कार्डच्या मदतीने सर्व प्रकारचे आरोग्य सेवा खर्च कव्हर केले जात नाहीत. ही सेवा केवळ 5 लाख रुपयांपर्यंत कव्हरेज प्रदान करते. जर एखाद्या व्यक्तीला असा आजार असेल ज्याचा खर्च 5 लाखांपेक्षा जास्त असेल तर आयुष्मान भारत कार्ड आवश्यकता पूर्ण करू शकणार नाही. तर खाजगी आरोग्य विमा कंपन्या सर्वसमावेशक कव्हरेज देतात. ज्यामध्ये 6 कोटी रुपयांपर्यंतची रक्कम देखील निवडली जाऊ शकते. जर तुम्हाला अधिक कव्हरेज हवे असेल तर तुम्ही खाजगी आरोग्य विमा कंपनीकडून कव्हरेज घ्यावे.

प्रश्न: आयुष्मान भारत योजना कार्ड न वापरल्यास कालबाह्य होते का?

उत्तरः जर 1 वर्षाच्या आत कार्ड वापरले नाही तर हे कार्ड कालबाह्य होत नाही. कार्ड आपोआप रिन्यू केले जाते. म्हणजे तुम्हाला काळजी करण्याची गरज नाही. तुम्हाला हवे तेव्हा कार्ड वापरून तुम्ही सुविधेचा लाभ घेऊ शकता. जर तुमचे कार्ड बनले असेल तर तुम्ही ही माहिती कोणत्याही गरजू व्यक्तीला देऊ शकता. असे केल्याने व्यक्तीला सरकारी योजनेचा लाभ सहज मिळू शकेल.