Parenting Tips : मुलांमधील चिडचिडेपणा दूर करण्यासाठी संवाद, संतुलित आहार, पुरेशी झोप, मर्यादित स्क्रीन टाइम आणि सकारात्मक पालकत्व आवश्यक आहे. प्रेम, संयम आणि योग्य मार्गदर्शनाने मुलांचे वर्तन सुधारता येते आणि त्यांचा मानसिक विकास सुदृढ राहतो. 

Parenting Tips : आजकाल अनेक पालक मुलांमधील चिडचिडेपणा, राग, हट्टीपणा आणि अस्वस्थ वागणूक यामुळे चिंतेत असतात. लहान वयात भावनांना योग्य शब्दात व्यक्त करता न आल्याने मुलांमध्ये चिडचिडेपणा दिसून येतो. शाळेचा ताण, स्क्रीन टाइम, झोपेचा अभाव, चुकीचा आहार किंवा पालकांशी संवादाचा अभाव ही यामागची प्रमुख कारणे असू शकतात. मात्र, योग्य पद्धती आणि संयमाने पालकांनी हाताळल्यास मुलांचा चिडचिडेपणा सहज कमी करता येऊ शकतो. चला तर जाणून घेऊया मुलांमधील चिडचिडेपणा दूर करण्यासाठी उपयुक्त टिप्स.

मुलांशी संवाद वाढवा आणि त्यांचे ऐकून घ्या

मुलांच्या चिडचिडेपणामागे अनेकदा न ऐकले जाण्याची भावना असते. पालकांनी मुलांशी दररोज संवाद साधणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. त्यांच्या भावना समजून घ्या आणि त्यांना मोकळेपणाने बोलू द्या. मुलांच्या चुका लगेच दुरुस्त करण्याऐवजी त्यामागील कारण जाणून घ्या. अशा प्रकारे संवाद वाढवल्यास मुलांना सुरक्षितता वाटते आणि त्यांचा राग कमी होतो.

संतुलित आहार आणि पुरेशी झोप महत्त्वाची

मुलांच्या आहारात पोषणतत्त्वांची कमतरता असल्यास त्याचा थेट परिणाम त्यांच्या वागणुकीवर होतो. जास्त साखर, जंक फूड किंवा प्रोसेस्ड पदार्थ मुलांना अधिक चिडचिडे बनवू शकतात. त्याऐवजी फळे, भाज्या, दूध, डाळी आणि सुकामेवा आहारात समाविष्ट करा. तसेच वयानुसार पुरेशी झोप मिळणे अत्यंत गरजेचे आहे. झोपेअभावी मुलांमध्ये अस्वस्थता आणि राग वाढतो.

स्क्रीन टाइम कमी करा आणि खेळांना प्रोत्साहन द्या

मोबाईल, टीव्ही आणि टॅबलेटचा अति वापर मुलांच्या मानसिक आरोग्यावर विपरीत परिणाम करतो. स्क्रीन टाइम जास्त असल्यास मुलांमध्ये चिडचिडेपणा आणि एकाग्रतेचा अभाव दिसून येतो. दररोज ठराविक वेळ खेळ, मैदानी उपक्रम आणि सर्जनशील क्रियांसाठी राखून ठेवा. खेळामुळे मुलांची ऊर्जा योग्य पद्धतीने खर्च होते आणि ते मानसिकदृष्ट्या शांत राहतात.

शिस्त आणि दिनचर्या ठरवा

मुलांसाठी ठराविक दिनचर्या असणे अत्यंत आवश्यक आहे. वेळेवर उठणे, अभ्यास, खेळ, जेवण आणि झोप याची सवय लावल्यास मुलांना स्थिरता मिळते. पालकांनी रागाने किंवा मारहाण करून शिस्त लावण्याऐवजी प्रेमाने आणि समजावून सांगत शिस्त लावावी. ध्यान, श्वसनाचे छोटे व्यायाम किंवा शांत बसण्याची सवय मुलांमध्ये संयम वाढवते.

सकारात्मक वर्तनाचे कौतुक करा

मुलांनी चांगले वागले की त्याचे कौतुक करणे फार महत्त्वाचे आहे. सतत चुका दाखवण्यापेक्षा त्यांच्या चांगल्या सवयी अधोरेखित करा. यामुळे मुलांचा आत्मविश्वास वाढतो आणि नकारात्मक वागणूक कमी होते. पालकांनी स्वतःही शांत आणि संयमी राहण्याचा प्रयत्न करावा, कारण मुले पालकांचे अनुकरण करतात.