भारताने 'भार्गवास्त्र' या स्वदेशी काउंटर ड्रोन प्रणालीची यशस्वी चाचणी घेतली आहे. ही प्रणाली एकाच वेळी अनेक ड्रोन लक्ष्यांवर हल्ला करू शकते आणि भविष्यातील ड्रोन हल्ल्यांना रोखण्यास मदत करेल.
नवी दिल्ली: भारताने संरक्षण क्षेत्रात आणखी एक महत्त्वाचं पाऊल उचलत ‘भार्गवास्त्र’ या अत्याधुनिक स्वदेशी काउंटर ड्रोन प्रणालीची यशस्वी चाचणी घेतली आहे. ओडिशामधील गोपाळपूर येथील सीवर्ड फायरिंग रेंजमध्ये ही चाचणी पार पडली असून, ही प्रणाली भविष्यातील ड्रोन हल्ल्यांना रोखण्यासाठी भारतीय लष्करासाठी एक प्रभावी शस्त्र ठरणार आहे.
नेमकं काय आहे ‘भार्गवास्त्र’?
‘भार्गवास्त्र’ ही सोलर डिफेन्स अँड एरोस्पेस लिमिटेड (SDAL) ने विकसित केलेली एक कमी किमतीची आणि बहुउद्देशीय काउंटर ड्रोन प्रणाली आहे. विशेष म्हणजे ही प्रणाली एकाच वेळी अनेक ड्रोन लक्ष्यांवर अचूक मारा करण्यास सक्षम आहे.
गोपाळपूर येथील चाचणीदरम्यान, भार्गवास्त्रने विविध प्रकारच्या सूक्ष्म रॉकेट्सच्या साहाय्याने लक्षवेधी अचूकतेने लक्ष्यांवर मारा केला. २.५ किलोमीटर अंतरावर असलेल्या लहान आणि कमी उंचीवर उडणाऱ्या ड्रोनना शोधून नष्ट करण्याची क्षमता या प्रणालीमध्ये आहे.
चाचणीतील विशेष बाबी
तीन यशस्वी चाचण्या: यात प्रत्येकी एक आणि एक सॅल्व्हो मोडमधून दोन रॉकेट्स डागण्यात आले. सर्व रॉकेट्सनी अपेक्षेनुसार कामगिरी बजावली.
लष्करी उपस्थिती: चाचणीवेळी आर्मी एअर डिफेन्सचे वरिष्ठ अधिकारीही उपस्थित होते, ज्यातून या प्रणालीला लष्कराचा मजबूत पाठिंबा मिळतो हे स्पष्ट होतं.
उच्च भूप्रदेशासाठी डिझाइन: ५,००० मीटरपेक्षा जास्त उंचीवर असलेल्या भागांवरही ही प्रणाली प्रभावी ठरणार आहे.
जम्मू-काश्मीरमधील हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर महत्त्व
पहलगाममधील दहशतवादी हल्ल्यानंतर भारताची सतर्कता वाढली असून, पाकिस्तानकडून येणाऱ्या ड्रोन हल्ल्यांचा संभाव्य धोका ओळखून, भारताने संरक्षण प्रणाली अधिक बळकट करण्याचा निर्णय घेतला आहे. ‘भार्गवास्त्र’ या दिशेने घेतलेलं पाऊल अत्यंत निर्णायक मानलं जात आहे.
एक स्वदेशी उत्तर, जागतिक आव्हानाला
ड्रोन तंत्रज्ञानाच्या वाढत्या वापरामुळे जागतिक सुरक्षेसमोर नवे प्रश्न उभे राहिले आहेत. अशा वेळी भारताने स्वदेशी पातळीवर तयार केलेली ‘भार्गवास्त्र’सारखी प्रणाली केवळ सुरक्षा नव्हे तर आत्मनिर्भरतेचंही प्रतीक ठरत आहे.
‘भार्गवास्त्र’ ही प्रणाली भविष्यात भारताच्या सीमांचं रक्षण करण्यासाठी एक प्रभावी ढाल ठरणार आहे. स्वदेशी तंत्रज्ञानाचा हा यशस्वी प्रयोग भारताच्या संरक्षण क्षमतेचा नवीन टप्पा गाठत असल्याचा स्पष्ट संकेत देतो.


