रेल्वे तिकीट: नाव/दिनांक बदलण्याची सोपी प्रक्रिया

17

भारतीय रेल्वे प्रवाशांसाठी एक महत्त्वाचे वाहतूक माध्यम आहे. दररोज लाखो लोक रेल्वेने प्रवास करतात. कधीकधी प्रवासाची तारीख किंवा प्रवाशाचे नाव बदलावे लागते. तिकिटातील नाव आणि तारीख बदलण्याच्या कामात रेल्वेने अलीकडेच काही बदल केले आहेत. रेल्वे तिकिटांमध्ये नाव आणि तारीख बदलण्याची नवीन प्रक्रिया पाहूया.

कोणत्या परिस्थितीत तिकीट बदलता येईल आणि त्यासाठी कोणती कागदपत्रे आवश्यक आहेत ते पाहूया. रेल्वे तिकिटात नाव बदलणे ही एक महत्त्वाची सुविधा आहे, ज्याद्वारे तुम्ही तुमच्या तिकिटावर दुसऱ्या व्यक्तीचे नाव बदलू शकता.

ऑनलाइन नाव बदलण्याची प्रक्रिया

IRCTC वेबसाइट किंवा अॅपवर लॉग इन करा.
'माझे व्यवहार' किंवा 'माझे बुकिंग' विभागात जा.
ज्या तिकिटाचे नाव तुम्हाला बदलायचे आहे ते निवडा.
'प्रवासी नाव बदला' किंवा 'तिकीट हस्तांतरित करा' पर्याय निवडा.
नवीन प्रवाशाचे नाव, वय आणि लिंग प्रविष्ट करा.
आवश्यक शुल्क भरा.
बदल निश्चित करा आणि नवीन ई-तिकीट डाउनलोड करा.

27

ऑफलाइन नाव बदलण्याची प्रक्रिया

जवळच्या रेल्वे स्थानकाच्या तिकीट काउंटरवर जा.
नाव बदलण्याचा अर्ज भरा.
मूळ तिकीट आणि ओळखपत्र दाखवा.
नवीन प्रवाशाचे ओळखपत्र सादर करा.
आवश्यक शुल्क भरा.
नवीन तिकीट घ्या.

तथापि, नावात बदल फक्त एकदाच करण्याची परवानगी आहे आणि प्रवास सुरू होण्याच्या किमान २४ तास आधी केला पाहिजे.

37

रेल्वे तिकिटातील तारीख बदलण्याची प्रक्रिया

कधीकधी प्रवास योजनांमध्ये बदल झाल्यामुळे तिकिटाची तारीख बदलावी लागते. रेल्वेने ही सुविधा सोपी केली आहे.

ऑनलाइन तारीख बदलण्याची प्रक्रिया

IRCTC वेबसाइट किंवा अॅपवर लॉग इन करा.
'माझे व्यवहार' किंवा 'माझे बुकिंग' विभागात जा.
ज्या तिकिटाची तारीख तुम्हाला बदलायची आहे ते निवडा.
'प्रवास तारीख बदला' पर्याय निवडा.
नवीन तारीख निवडा आणि रेल्वे तिकीट उपलब्ध आहे का ते तपासा.
सीट उपलब्ध असल्यास, आवश्यक शुल्क भरा.
बदल निश्चित करा आणि नवीन ई-तिकीट डाउनलोड करा.

ऑफलाइन तारीख बदलण्याची प्रक्रिया

रेल्वे स्थानकावरील तिकीट काउंटरवर जा.
तारीख बदलण्याचा अर्ज भरा.
मूळ तिकीट आणि ओळखपत्र दाखवा.
नवीन तारीख प्रविष्ट करा आणि सीटची उपलब्धता तपासा.
आवश्यक शुल्क भरा.
नवीन तिकीट घ्या.

47

रेल्वे तिकिटांमध्ये बदल करताना काही नियम आणि अटींचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे.

वेळ मर्यादा: प्रवास सुरू होण्याच्या किमान २४ तास आधी तिकिट बदल केले पाहिजेत.
ओळखपत्र: नवीन प्रवाशाने योग्य ओळखपत्र सादर करणे आवश्यक आहे.
एकदाच बदल: एका तिकिटात फक्त एकदाच नाव किंवा तारीख बदलता येते.
तत्काळ तिकीट: तत्काळ तिकिटात नाव बदलण्याची परवानगी नाही.
आरक्षण प्रकार: एसी, स्लीपर तिकिटात नाव बदलता येत नाही.

57

रद्द केलेल्या तिकिटातही नाव, तारीख बदलता येत नाही. बदल केल्यानंतर, नवीन तिकिटाचे शुल्क कमी असल्यास, फरकाची रक्कम परत मिळणार नाही. अतिरिक्त शुल्क: नवीन तिकिटाची किंमत जास्त असल्यास, अतिरिक्त रक्कम भरावी लागेल.

रेल्वे तिकीट बदल शुल्क

रेल्वे तिकीट बदलण्यासाठी काही शुल्क आकारले जाते. हे शुल्क तिकिटाचा प्रकार आणि बदलण्याच्या वेळेवर अवलंबून असते.

नाव बदलण्याचे शुल्क: प्रति प्रवासी ₹१००
तारीख बदलण्याचे शुल्क: प्रति तिकीट ₹२००
लेखन दोष सुधारणा: प्रति तिकीट ₹५०

67

तथापि, हे शुल्क वेळोवेळी बदलू शकते. अचूक शुल्कासाठी IRCTC वेबसाइट किंवा रेल्वे स्थानक पहा. तिकीट बदलताना काही कागदपत्रे सोबत नेणे आवश्यक आहे.

मूळ तिकीट किंवा ई-तिकिटाची प्रिंटआउट
प्रवाशांचे वैध ओळखपत्र (आधार कार्ड, पॅन कार्ड, ड्रायव्हिंग लायसन्स इ.)
नवीन प्रवाशाचे ओळखपत्र (नाव बदलल्यास)
बदलासाठी भरलेला अर्ज (ऑफलाइन बदलसाठी)

77

रेल्वे तिकीट बदलण्याचे फायदे

रेल्वे तिकीट बदलण्याची सुविधा प्रवाशांना अनेक फायदे देते:

अचानक योजना बदलली तरी प्रवास शक्य होतो.
तिकीट रद्द करण्याऐवजी ते बदलून पैसे वाचवता येतात.
ऑनलाइन बदलांसह वेळ वाचवा.
घरी बसून तिकीट बदलता येते.
आणीबाणीच्या परिस्थितीत मदत: अचानक प्रवास करणे शक्य नसल्यास, तिकीट दुसऱ्या व्यक्तीला हस्तांतरित करता येते.

तथापि, तिकिटात बदल करताना काही गोष्टी लक्षात ठेवल्या पाहिजेत:

योग्य माहिती प्रविष्ट करा. चुकीची माहिती दिल्याने प्रवासात अडचणी येऊ शकतात.
बदल निश्चित करण्यापूर्वी सर्व तपशील दोनदा तपासा.
नवीन तिकिटाची प्रिंटआउट किंवा स्क्रीनशॉट ठेवा.
बदल केल्यानंतर तुम्हाला मिळणारा पुष्टीकरण संदेश जतन करा.
प्रवासदिवशी नवीन तिकीट आणि ओळखपत्र सोबत नेणे आवश्यक आहे.