धनतेरसच्या संध्याकाळी 1 दीप प्रज्वलित करा, जाणून घ्या विधी-मंत्र आणि मुहूर्त

धनतेरस २०२४ दीपदान विधी-मंत्र: दिवाळी उत्सव ५ दिवस साजरा केला जातो. पहिल्या दिवशी धनतेरसचा सण साजरा करतात. यावेळी धनतेरस २९ ऑक्टोबर, मंगळवारी आहे. धनतेरसच्या संध्याकाळी यमराजांना प्रसन्न करण्यासाठी दीपदान करण्याची परंपरा आहे. असे म्हणतात की असे केल्याने कुटुंबात कोणाचाही अकाली मृत्यू होत नाही. यासंबंधित कथा, मंत्र इत्यादी धर्मग्रंथांमध्ये आढळतात. पुढे जाणून घ्या यासंबंधित संपूर्ण माहिती…

धनतेरसला दीपदानासाठी मुहूर्त (धनतेरस २०२४ दीपदान शुभ मुहूर्त)

धनतेरसला संध्याकाळी प्रदोष काळात यमराजांसाठी दीपदान केले जाते. २९ ऑक्टोबर, मंगळवारी प्रदोष काळ संध्याकाळी ०५ वाजून ३८ मिनिटांनी सुरू होईल, जो ०६ वाजून ५५ मिनिटांपर्यंत राहील. म्हणजेच दीपदानासाठी तुम्हाला संपूर्ण १ तास १७ मिनिटांचा वेळ मिळेल. या काळात तुम्ही कधीही दीपदान करू शकता.

धनतेरसला दीपदानाची विधी-मंत्र (धनतेरस २०२४ दीपदान विधी-मंत्र)

- २९ ऑक्टोबर म्हणजेच धनतेरसच्या संध्याकाळी वर नमूद केलेल्या शुभ मुहूर्तावर मातीचा एक मोठा दिवा घ्या. त्यात कापसाच्या २ मोठ्या वात्या अशा प्रकारे ठेवा की दिव्याच्या बाहेर वात्यांचे चार तोंडे दिसतील.

- या दिव्यात तिळाचे तेल घाला आणि वरून थोडे काळे तीळही नक्कीच घाला. रोली, तांदूळ आणि फुलांनी या दिव्याची पूजा करा. दिव्याला दक्षिण दिशेला ठेवून हा मंत्र म्हणत प्रज्वलित करा…

मृत्युना पाशदण्डाभ्यां कालेन च मया सह।

त्रयोदश्यां दीपदनात् सूर्यज: प्रीयतामिति।।

- हातात फूल घ्या आणि खाली लिहिलेला मंत्र म्हणत यमराजांना नमस्कार करून हे फूल दिव्याजवळ सोडा-

ऊं यमदेवाय नम:। नमस्कारं समर्पयामि।।

- त्यानंतर खाली लिहिलेला मंत्र म्हणत एक बताशा किंवा मिठाई दिव्याजवळ ठेवा-

ऊं यमदेवाय नम:। नैवेद्यं निवेदयामि।।

- हातात पाणी घेऊन खाली लिहिलेला मंत्र म्हणत दिव्याजवळ सोडा-

ऊं यमदेवाय नम:। आचमनार्थे जलं समर्पयामि।

- पुन्हा एकदा ऊं यमदेवाय नम: म्हणा आणि दक्षिण दिशेला नमस्कार करा. धनतेरसला अशा प्रकारे दीपदान केल्याने अकाली मृत्यूचा भय राहत नाही.

धनतेरसला दीपदान का करतात? (धनतेरसला दीपदान का करतात)

- पुराणांमध्ये धनतेरसला दीपदान करण्याची परंपरा खूप जुनी आहे. यासंबंधित एक कथाही आहे जी अशी आहे- एकदा यमराजाने यमदूतांना विचारले ‘तुम्ही रोज हजारो लोकांचे प्राण घेऊन येता, कधी तुम्हाला कोणाची दया आली नाही?’

यमराजांचे बोलणे ऐकून यमदूत म्हणाले ‘मृत्युलोकावर हेम नावाचा एक राजकुमार होता. त्याचा जन्म झाल्यावर ज्योतिष्यांनी त्याच्या वडिलांना सांगितले की जेव्हाही मुलगा लग्न करेल, त्याच्या चार दिवसांनी त्याचा मृत्यू होईल.’

‘राजाने आपल्या मुलाचे प्राण वाचवण्यासाठी त्याला एका गुहेत ठेवून मोठे केले. तिथे पोहोचणे खूप कठीण होते. पण एके दिवशी राजहंसाची मुलगी यमुना तीरावर फिरता फिरता त्या गुहेत पोहोचली. राजकुमाराने मोहित होऊन तिच्याशी गंधर्व विवाह केला.’

‘ज्योतिष्यांच्या म्हणण्यानुसार लग्नाच्या चौथ्या दिवशीच राजकुमार हंसाचा मृत्यू झाला. तरुण पतीचा मृत्यू पाहून त्याची पत्नी जोरजोरात रडू लागली. त्या राजकुमाराचे प्राण हरण करताना आम्हाला खूप दुःख झाले होते.‘

तेव्हा एका यमदूताने यमराजांना विचारले ‘अकाली मृत्यू टाळण्याचा काही उपाय नाही का?’ यमराजाने सांगितले ‘जर कोणी व्यक्ती धनतेरसच्या संध्याकाळी माझ्यासाठी दीपदान केले तर त्याला आणि त्याच्या कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याला अकाली मृत्यूचा भय राहणार नाही.’

म्हणूनच धनतेरसच्या संध्याकाळी यमराजांसाठी दीपदान करण्याची परंपरा चालत आली आहे.

दावी सोडणे
या लेखात दिलेली सर्व माहिती ज्योतिषी, पंचांग, धर्मग्रंथ आणि मान्यतांवर आधारित आहे. ही माहिती तुम्हाला पोहोचवण्याचे आम्ही फक्त एक माध्यम आहोत. वापरकर्त्यांना विनंती आहे की ते ही माहिती फक्त माहिती म्हणूनच घ्यावी.