नागा साधूंच्या मासिक धर्माच्या पद्धती

सनातन धर्मात नागा साधूंची परंपरा अतिशय प्राचीन आहे. त्यांच्या पद्धती आणि जीवनशैली पूर्णपणे वेगळी आहे. त्यांच्याबद्दल जाणून घेण्यासारख्या अनेक गोष्टी आहेत. नागा साधू विवस्त्र असतात हे सर्वांना माहीत आहे. विवस्त्र राहून ते भौतिक जगाचा आणि त्यातील सर्व आशा-आकांक्षा आणि बंधनांचा त्याग केल्याचा संदेश देतात. हा त्यांच्या त्यागाचा मोठा संकेत आहे. मानवी अस्तित्व पूर्णपणे निसर्गाशी जोडलेले आहे आणि कपडे यासारख्या भौतिक गोष्टींची गरज नाही हे ते दाखवतात.

अलिकडे महिला नागा साधूंचे व्हिडिओ व्हायरल होत आहेत. अंगावर चिखल लावून फिरणाऱ्या महिला नागा साधूंचा व्हिडिओ नुकताच चर्चेत आला होता. महिला नागा साधू विवस्त्र असतात का? आणि असल्यास मासिक धर्मादरम्यान त्या काय करतात हे प्रश्न उपस्थित होणे स्वाभाविक आहे. या सर्व प्रश्नांची उत्तरे आपण आज जाणून घेऊया.

मासिक धर्मादरम्यान नागा साधू काय करतात? : महिला नागा साधू होणे सोपे नाही. त्यांना अनेक कठोर आव्हानांना सामोरे जावे लागते. परंतु महिला नागा साधू लोकांसमोर येणे दुर्मिळ आहे. आता प्रयागराजमध्ये महाकुंभ आयोजित केल्यामुळे महिला नागा साधू मोठ्या संख्येने दिसण्याची शक्यता आहे. महिला नागा साधू पुरुष नागा साधूंपेक्षा वेगळ्या असतात. त्या विवस्त्र नसतात. त्या सर्व भगव्या रंगाचे कपडे घालतात. परंतु हे कपडे शिवलेले नसतात. त्यामुळे त्यांना मासिक धर्मादरम्यान कोणतीही समस्या येत नाही.

सकाळपासून संध्याकाळपर्यंत शिवाची पूजा करणाऱ्या महिला नागा साधूंना पुरुष नागा साधूंप्रमाणे सार्वजनिक ठिकाणी विवस्त्र राहण्याची परवानगी नसते. दीक्षा घेऊन नागा साधू होताना महिलांना वस्त्र परिधान करावे लागते. महिला नागा साधू कपाळावर तिलक लावतात. त्यांना केवळ एक भगवा रंगाचा कपडा घालण्याची परवानगी असते. महिला नागा साधूंनी शिवलेले नसलेले कपडे घालावेत. याला 'गंटी' म्हणतात. नागा साधू होण्यापूर्वी महिलेने ६ ते १२ वर्षे ब्रह्मचर्य पाळावे लागते.

महिला नागा साधूंनाही पुरुष नागा साधूंप्रमाणेच कठोर दीक्षा प्रक्रियेला सामोरे जावे लागते. दीक्षेदरम्यान त्यांना लौकिक जीवनातील सर्व बंधने आणि नाती सोडावी लागतात. आपले पिंडदान करून, डोके मुंडवून त्या नवीन जीवनात प्रवेश करतात. लौकिक वस्त्र, दागिने देखील त्यांना सोडावे लागतात.

त्यांना आपले जीवन आध्यात्मिक साधनेसाठी, तपश्चर्येसाठी आणि ध्यानधारणेसाठी समर्पित करावे लागते. जंगल, पर्वत, गुहा इत्यादी ठिकाणी राहून तपश्चर्या करावी लागते. त्या अन्न, झोप आणि इतर गरजांच्या बाबतीत अतिशय साधे आणि कमीत कमी जीवन जगतात. कुंभमेळा आणि इतर धार्मिक कार्यक्रमांमध्ये नागा साध्वी सहभागी होतात. त्या आपल्या ध्वजासह मिरवणुकीत सहभागी होतात.