नरक चतुर्दशी ३१ ऑक्टोबरला, पूजा विधी, शुभ मुहूर्त आणि कथा

नरक चतुर्दशी २०२४ कधी आहे: दिवाळीच्या एक दिवस आधी नरक चतुर्दशीचा सण साजरा केला जातो. याला छोटी दिवाळी, काळी चौदस आणि रूप चतुर्दशी असेही म्हणतात. नरक चतुर्दशीशी अनेक मान्यता आणि परंपरा जोडलेल्या आहेत. 

छोटी दिवाळी २०२४ कधी आहे: दरवर्षी कार्तिक महिन्याच्या कृष्ण पक्षाच्या चतुर्दशी तिथीला नरक चतुर्दशीचा सण साजरा केला जातो. या सणाला काळी चौदस, रूप चतुर्दशी आणि छोटी दिवाळी असेही म्हणतात. या दिवशी यमराजांची पूजा करण्याची पद्धत आहे. मान्यता आहे की नरक चतुर्दशीला यमराजांची पूजा केल्याने अकाली मृत्यूचा भय संपतो. या सणाशी अनेक मान्यता आणि परंपरा जोडलेल्या आहेत. पुढे जाणून घ्या कधी आहे नरक चतुर्दशी २०२४, शुभ मुहूर्त, पूजा विधीसह संपूर्ण माहिती…

नरक चतुर्दशी २०२४ कधी आहे? (Narak Chaturdashi 2024 Date)

उज्जैनचे ज्योतिषाचार्य पं. नलिन शर्मा यांच्या मते, यावेळी कार्तिक महिन्याच्या कृष्ण पक्षाची चतुर्दशी तिथी ३० ऑक्टोबर, बुधवार रोजी दुपारी ०१ वाजून १५ मिनिटांनी सुरू होईल, जी ३१ ऑक्टोबर, गुरुवार रोजी दुपारी ०३ वाजून ५३ मिनिटांपर्यंत राहील. नरक चतुर्दशीचा सूर्योदय ३१ ऑक्टोबर रोजी होणार असल्याने याच दिवशी नरक चतुर्दशीचा सण साजरा केला जाईल. दिवाळीचा सणही याच दिवशी साजरा केला जाईल.

नरक चतुर्दशी २०२४ शुभ मुहूर्त?

नरक चतुर्दशीला यमराजांची पूजा करण्याची पद्धत आहे. ही पूजा तुम्ही दुपारी ०३ वाजून ५३ मिनिटांपूर्वी कधीही करू शकता. अभ्यंग स्नानासाठी शुभ मुहूर्त सकाळी ०५:२० ते ०६:३२ पर्यंत राहील.

या विधीने करा नरक चतुर्दशीची पूजा (Narak Chaturdashi 2024 Puja Vidhi)

- ३१ ऑक्टोबर, गुरुवार रोजी सकाळी शरीरावर तीळ तेलाची मालिश करा आणि सूर्योदयापूर्वी स्नान करा. याला अभ्यंग स्नान म्हणतात. स्नानादरम्यान हा मंत्र बोला- सितालोष्ठसमायुक्तं सकण्टकदलान्वितम्।

हर पापमपामार्ग भ्राम्यमाण: पुन: पुन:।।

- अभ्यंग स्नानानंतर दक्षिण दिशेला तोंड करा आणि यमराजांचे स्मरण करत हा मंत्र बोला. मंत्रानंतर जलांजलीही द्या. याला यम-तर्पण म्हणतात-

ऊं यमाय नम:, ऊं धर्मराजाय नम:, ऊं मृत्यवे नम:, ऊं अन्तकाय नम:, ऊं वैवस्वताय नम:, ऊं कालाय नम:, ऊं सर्वभूतक्षयाय नम:, ऊं औदुम्बराय नम:, ऊं दध्राय नम:, ऊं नीलाय नम:, ऊं परमेष्ठिने नम:, ऊं वृकोदराय नम:, ऊं चित्राय नम:, ऊं चित्रगुप्ताय नम:।

- यम तर्पण सर्वांनी करावे. नंतर देवतांची पूजा करून प्रदोष काळात यमराजांच्या प्रसन्नतेसाठी दीपदान करा.

का साजरा करतात नरक चतुर्दशी? (Narak Chaturdashi Ki Katha)

- प्राचीन काळी बळी नावाचा एक राक्षसांचा राजा होता. तो स्वर्गवर अधिकार मिळवू इच्छित होता. जेव्हा देवांना ही गोष्ट कळली तेव्हा ते भगवान विष्णूंकडे गेले. भगवान विष्णू वामन अवतार घेऊन राजा बळीकडे गेले आणि तीन पावले जमीन दान म्हणून मागितली.

- बळीने संकल्प करून दान देणे स्वीकारले. तेव्हा भगवान वामनाने विशाल रूप धारण करून तीनही लोकांवर अधिकार मिळवला. बळीची दानवीरता पाहून भगवान वामनाने त्याला वरदान मागायला सांगितले.

- तेव्हा राजा बळीने भगवानांना सांगितले 'तुम्ही कार्तिक कृष्ण त्रयोदशी ते अमावास्येच्या काळात माझे संपूर्ण राज्य मोजले. जो व्यक्ती चतुर्दशीला यमराजांसाठी दीपदान करेल, त्याला यम यातना होऊ नये.

- भगवान वामनाने बळीची ही प्रार्थना स्वीकारली. तेव्हापासून नरक चतुर्दशीला यमराजांसाठी दीपदान करण्याची परंपरा चालत आली आहे.

दाव्याची पूर्तता नाही
या लेखात जी काही माहिती दिली आहे, ती ज्योतिषी, पंचांग, धर्मग्रंथ आणि मान्यतांवर आधारित आहे. ही माहिती तुम्हाला पोहोचवण्याचे आम्ही फक्त एक माध्यम आहोत. वापरकर्त्यांना विनंती आहे की ते ही माहिती फक्त माहिती म्हणूनच घ्यावी.