नागा साधूंचे गुपित जग | कुंभमेळ्यानंतर ते कोठे जातात?

१२ वर्षांनी एकदा होणारा महाकुंभमेळा आज उत्तरप्रदेशातील प्रयागराज येथे सुरू झाला आहे. या कुंभमेळ्यात स्नान केल्याने पापे धुतली जातात अशी हिंदूंची श्रद्धा आहे.

या सोहळ्यात मोठ्या संख्येने भाविक सहभागी होतात. कुंभमेळ्यादरम्यान, सनातन धर्माच्या अनोख्या आणि सर्वात वैराग्यशील परंपरेचा भाग असलेले नागा साधू मोठ्या संख्येने सहभागी होतात. ते कुंभमेळ्याचे मुख्य आकर्षण आणि आध्यात्मिक कार्यक्रमाचे केंद्रस्थान आहेत.

नागा साधूंच्या रहस्यमय जीवनामुळे, त्यांना केवळ कुंभमेळ्यातच सामाजिकदृष्ट्या पाहता येते. ते कुंभमेळ्याला कसे येतात आणि तेथून कसे जातात हे एक गूढ आहे, कारण त्यांना येताना जाताना कोणीही पाहिलेले नाही. लाखो नागा साधू कोणतेही वाहन किंवा सार्वजनिक वाहतूक न वापरता, लोकांना न दिसता कुंभमेळ्याला येतात.

ते हिमालयात राहतात असे मानले जाते आणि ते केवळ कुंभमेळ्याच्या वेळीच लोकांमध्ये दिसतात. कुंभमेळ्यातील दोन मोठे नागा आखाडे म्हणजे महापरिनिर्वाणी आखाडा आणि वाराणसीतील पंचदशनाम जूना आखाडा.

बहुतेक नागा साधू येथूनच येतात. बहुतेकदा नागा साधू त्रिशूळ धारण करतात आणि त्यांच्या शरीरावर राख लावतात. ते रुद्राक्ष माळा आणि प्राण्यांच्या कातड्यांसारखे पारंपारिक वस्त्र देखील परिधान करतात.

कुंभमेळ्यात स्नान करण्याचा अधिकार प्रथम त्यांनाच मिळतो, त्यानंतर इतर भाविकांना स्नान करण्याची परवानगी दिली जाते. पण त्यानंतर ते सर्वजण त्यांच्या त्यांच्या रहस्यमय जगात परत जातात. त्यांचे हे रहस्यमय जग कुठे आहे ते जाणून घेऊया...

नागा साधूंचे मठ (आखाडे)

कुंभमेळ्यादरम्यान, नागा साधू त्यांच्या आखाड्यांचे प्रतिनिधित्व करतात. कुंभमेळ्यानंतर, ते त्यांच्या त्यांच्या आखाड्यांमध्ये परत जातात. आखाडे भारताच्या विविध भागात स्थित आहेत आणि हे साधू तेथे ध्यान, साधना आणि धार्मिक शिक्षणाचा सराव करतात.

गुप्त आणि एकांत साधना

नागा साधू त्यांच्या वैराग्यपूर्ण जीवनशैलीसाठी प्रसिद्ध आहेत. कुंभमेळ्यानंतर, बरेच नागा साधू साधना आणि तपश्चर्या करण्यासाठी हिमालय, जंगले किंवा इतर शांत आणि एकांत ठिकाणी जातात. ते कठोर तपश्चर्या आणि ध्यानधारणेत वेळ घालवतात, जे त्यांच्या आत्म्याच्या आणि साधनेच्या प्रगतीसाठी महत्त्वाचे मानले जाते. कुंभमेळा किंवा इतर धार्मिक कार्यक्रम असतील तेव्हाच ते लोकांमध्ये येतात.

तीर्थक्षेत्रांमध्ये वास्तव्य

काही नागा साधू काशी (वाराणसी), हरिद्वार, ऋषिकेश, उज्जैन किंवा प्रयागराजसारख्या प्रसिद्ध तीर्थक्षेत्रांमध्ये राहतात. ही ठिकाणे त्यांच्यासाठी धार्मिक आणि सामाजिक कार्याचे केंद्र आहेत. तथापि, नागा होणे किंवा नवीन नागांचा दीक्षा विधी केवळ प्रयाग, नाशिक, हरिद्वार आणि उज्जैन कुंभमेळ्यातच होतो.

धार्मिक यात्रा

नागा साधू भारतात धार्मिक यात्रा करतात. विविध मंदिरे, तीर्थक्षेत्रे आणि धार्मिक कार्यक्रमांमध्ये सहभागी होऊन ते त्यांचे अस्तित्व जाणवून देतात.

बरेच नागा साधू गुप्तपणे राहतात, सामान्य समाजापासून दूर राहून जीवन जगतात. त्यांची आध्यात्मिक साधना आणि जीवनशैली त्यांना समाजापासून वेगळे आणि स्वतंत्र बनवते.