सोने खरेदीचा विचार आहे का? या दागिन्यांसाठी हॉलमार्किंग अनिवार्य नाही

ऑक्टोबरमध्ये विक्रमी उच्चांकी पातळी गाठल्यानंतर, नोव्हेंबरमध्ये सोन्याच्या दरात किंचित घट झाली आहे. मोठ्या प्रमाणात सोन्यात गुंतवणूक केलेल्यांनी सोन्याची विक्री करून नफा मिळवण्यास सुरुवात केल्याने दरात ही घट झाली आहे. लग्नाच्या हंगामात आणि सोने खरेदी करू इच्छिणाऱ्यांसाठी ही दरातील घट दिलासादायक ठरली आहे. सोने खरेदी करताना हॉलमार्किंग आहे की नाही हे तपासणे महत्त्वाचे आहे. मात्र, काही दागिन्यांसाठी हॉलमार्किंग अनिवार्य नाही.

भारतात कायद्यानुसार सोन्याच्या दागिन्यांसाठी आणि प्राचीन वस्तूंसाठी हॉलमार्किंग अनिवार्य आहे. मात्र, ब्युरो ऑफ इंडियन स्टँडर्ड्स (BIS) ने काही दागिन्यांना अनिवार्य हॉलमार्किंगमधून सूट दिली आहे.

कोणत्या सोन्याच्या दागिन्यांना हॉलमार्किंगमधून सूट देण्यात आली आहे?

BIS च्या वेबसाइटनुसार, खालील प्रकारच्या सोन्याच्या दागिन्यांसाठी हॉलमार्किंग अनिवार्य नाही:

१) कुंदन, पोल्की, जडाउ दागिने

२) दोन ग्रॅमपेक्षा कमी वजनाच्या कोणत्याही वस्तू

३) सोन्याच्या धाग्याने बनवलेले दागिने

या सोन्याच्या दागिन्यांव्यतिरिक्त, बार, प्लेट, शीट, फॉइल, रॉड, वायर, स्ट्रिप, ट्यूब किंवा नाण्याच्या स्वरूपात असलेल्या सोन्यासाठी हॉलमार्किंग अनिवार्य नाही. तसेच, सोन्याच्या घड्याळ्यांसाठी आणि फाउंटन पेनसाठीही हॉलमार्किंग अनिवार्य नाही. अंगठी, कानातले, हार अशा दोन किंवा अधिक भाग वेगळे करता येण्याजोग्या सोन्याच्या दागिन्यांचे वजन २ ग्रॅमपेक्षा कमी असल्यास त्यांना हॉलमार्किंगची आवश्यकता नाही.

उदाहरणार्थ, जर तुम्ही सोन्याचे कानातले खरेदी करत असाल आणि त्यांचे स्क्रू देखील सोन्याचे असतील, परंतु प्रत्येक स्क्रूचे वजन २ ग्रॅमपेक्षा कमी असेल, तर त्यांना हॉलमार्किंगची आवश्यकता नाही. कानातल्यांच्या पुढच्या भागात मात्र हॉलमार्किंग असेल.