आंवला नवमी २०२४: कार्तिक महिन्यात आंवला नवमीचा सण साजरा केला जातो. याला अक्षय नवमी असेही म्हणतात. या सणात आंवळ्याच्या झाडाची पूजा केली जाते. जाणून घ्या यावेळी आंवला नवमी कधी आहे?
अक्षय नवमी २०२४ कधी आहे: कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील नवमी तिथीला आंवला नवमीचा सण साजरा केला जातो. अनेक ग्रंथांमध्ये या सणाबद्दल वर्णन आढळते. याला अक्षय नवमी असेही म्हणतात. या सणाची कथा भगवान शिव, विष्णू आणि देवी लक्ष्मीशी संबंधित आहे. मान्यता आहे की या दिवशी आंवळ्याच्या झाडाची पूजा केल्याने देवी लक्ष्मी प्रसन्न होतात. पुढे जाणून घ्या यावेळी आंवला नवमी कधी आहे, पूजा विधी, शुभ योग, मुहूर्त आणि इतर खास गोष्टी…
पंचांगानुसार, यावेळी कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील नवमी तिथी ०९ नोव्हेंबर, शनिवारी रात्री १० वाजून ४५ मिनिटांनी सुरू होईल, जी १० नोव्हेंबर, रविवारी रात्री ०९ वाजून ०१ मिनिटांपर्यंत राहील. कारण नवमी तिथीचा सूर्योदय १० नोव्हेंबर, रविवारी होईल, म्हणून याच दिवशी आंवला नवमीचा सण साजरा केला जाईल.
उज्जैनचे ज्योतिषाचार्य पं. प्रवीण द्विवेदी यांच्या मते अक्षय नवमीला पूजेचा शुभ मुहूर्त सकाळी ०६:४० ते दुपारी १२:०५ पर्यंत राहील. याशिवाय इतर मुहूर्त असे आहेत-
- सकाळी ११:४८ ते दुपारी १२:३२ पर्यंत (अभिजीत मुहूर्त)
- सकाळी ०८:०३ ते ०९:२६ पर्यंत
- सकाळी ०९:२६ ते १०:४८ पर्यंत
- दुपारी ०१:३३ ते ०२:५५ पर्यंत
- आंवला नवमीच्या एक दिवस आधी म्हणजेच ९ नोव्हेंबर, शनिवारी रात्री सात्विक भोजन करा आणि ब्रह्मचर्याचे पालन करा.
- १० नोव्हेंबर, रविवारी सकाळी लवकर उठून आंघोळ केल्यानंतर हातात पाणी, तांदूळ आणि फुले घेऊन व्रत-पूजेचा संकल्प करा.
- वर सांगितलेल्या कोणत्याही शुभ मुहूर्तावर आंवळ्याच्या झाडाची पूजा सुरू करा. सर्वात आधी मनातल्या मनात देवी लक्ष्मीचे स्मरण करा.
- त्यानंतर शुद्ध तुपाचा दिवा लावा आणि हळद, कुंकू, फळे-फुले इत्यादी गोष्टी एकेक करून अर्पण करा.
- आंवळ्याच्या झाडाच्या मुळाशी पाणीही घाला. आंवळ्याच्या झाडाच्या खोडाला कच्चा सूत किंवा मौली गुंडाळत आठ प्रदक्षिणा घाला.
- शक्य असल्यास या दिवशी आंवळ्याच्या झाडाखाली बसूनच कुटुंबासह जेवण करावे आणि कथाही ऐकावी.
- आंवला नवमीला सुहागिन ब्राह्मण महिलेला सुहाग साहित्य जसे की चुनरी, लाल बांगड्या, मेहंदी, बिछुडी इत्यादी दान करा.
- एकदा देवी लक्ष्मीच्या मनात महादेव आणि भगवान विष्णूची पूजा एकत्र करण्याचा विचार आला. तेव्हा त्यांनी विचार केला की भगवान विष्णूंना तुळस प्रिय आहे आणि शिवजींना बेल आणि या दोन्ही झाडांचे गुण आंवळ्यामध्ये असतात.
- देवी लक्ष्मींनी विचार केला की आंवळ्याच्या झाडाची पूजा केल्याने या दोन्ही (शिव आणि विष्णू) देवतांची पूजा एकत्र करता येते. असा विचार करून देवी लक्ष्मींनी विधी-विधानाने आंवळ्याच्या झाडाची पूजा केली.
- देवी लक्ष्मींच्या भक्तीने प्रसन्न होऊन भगवान शिव आणि विष्णूजीही तिथे प्रकट झाले. देवी लक्ष्मींनी त्या दोघांनाही आंवळ्याच्या झाडाखालीच स्वतःच्या हाताने बनवलेले जेवण वाढले, ज्यामुळे दोन्ही देवता खूप प्रसन्न झाल्या.
- तो दिवस कार्तिक महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील नवमी तिथीचा होता. तेव्हापासून या तिथीला आंवळ्याच्या झाडाची पूजा करण्याची परंपरा सुरू झाली, जी आजतागायत चालू आहे. ही कथा सर्व व्रत करणाऱ्यांनी ऐकावी.
दावी सोडणे
या लेखात दिलेली सर्व माहिती ज्योतिषी, पंचांग, धर्मग्रंथ आणि मान्यतांवर आधारित आहे. ही माहिती आपल्यापर्यंत पोहोचवण्याचे आम्ही फक्त एक माध्यम आहोत. वापरकर्त्यांना विनंती आहे की ते ही माहिती फक्त माहिती म्हणूनच घ्यावी.