लसूण शिजवताना टाळा '८' चुका; नाहीतर मिळणार नाही एकही 'पोषक'

लसूण आपल्या शरीरासाठी आवश्यक असलेली जीवनसत्त्वे आणि खनिजे प्रदान करतो. पोटात गॅस झाल्यास सर्वांच्या आधी लसणाची आठवण येते. लसूण त्याच्या औषधी गुणधर्मांसाठी ओळखला जातो. म्हणूनच डाळींसारख्या गॅस निर्माण करणाऱ्या पदार्थांमध्ये लसूण घातला जातो.

लसणाचे फायदे:

लसूण योग्य पद्धतीने वापरल्यास त्याचे सर्व पोषक घटक मिळू शकतात. लसणातील अँटीमायक्रोबियल गुणधर्म बुरशी, जीवाणू आणि विषाणूंपासून आपले रक्षण करतात. त्यामुळे सर्दी, खोकला आणि ताप यांसारखे संसर्गजन्य आजार होत नाहीत. लसूण रोगप्रतिकारशक्ती वाढवतो, पचन सुधारतो आणि उच्च रक्तदाब असलेल्यांसाठी फायदेशीर आहे. तो रक्तदाब नियंत्रित करण्यास मदत करतो आणि पेशींचे नुकसान होण्यापासून रोखतो, ज्यामुळे वृद्धत्व लांब राहते.

बाळांना गॅस होऊ नये म्हणून अनेक आई त्यांना दुधात लसूण घालून देतात. पण लसूण शिजवताना काही चुका केल्याने त्याचे पूर्ण फायदे मिळत नाहीत. ते कोणते ते पाहूया.

१) जास्त शिजवणे:

लसूण जास्त शिजवल्याने त्यातील पोषक घटक नष्ट होतात. लसूण जास्त वेळ तेलात तळल्यास त्यातील औषधी गुणधर्म नष्ट होतात. लसूण तेलात तळताना तो सोनेरी रंगाचा झाल्यावर त्याचा सुगंध चांगला येतो.

पण लसूण जास्त शिजवल्यास त्यातील अ‍ॅलिसिन नावाचा घटक नष्ट होतो. हा एक ऑर्गनोसल्फर संयुग आहे जो अँटिऑक्सिडंट म्हणून काम करतो. लसूण चांगला तळला तरी त्यातील अ‍ॅलिसिन नष्ट होतो आणि त्यातील पोषक घटक नष्ट होतात. लसणाचे औषधी गुणधर्म आणि पोषक घटक मिळवण्यासाठी तो जास्त शिजवू नये. शक्यतो लसूण शेवटी घालणे चांगले.

२) लगेच शिजवू नका!:

लसूण चिरल्यानंतर लगेच शिजवू नये. लसूण सोलून चिरल्यानंतर दहा मिनिटे तसाच ठेवावा. या वेळेत त्यातील औषधी गुणधर्म सक्रिय होतात. १० मिनिटांनंतर शिजवल्यास औषधी गुणधर्म पूर्णपणे मिळतात. लसूण चिरल्यानंतर लगेच शिजवल्यास त्यातील पोषक घटक मिळत नाहीत.

३) संपूर्ण लसूण गिळणे:

लसणातील सर्व पोषक घटक मिळावेत म्हणून काही लोक तो गोळीसारखा गिळतात. पण लसूण असा गिळणे चुकीचे आहे. कारण लसणातील अ‍ॅलिसिन संपूर्ण लसूण खाल्ल्यावर मिळत नाही. तो चिरताना, वाटताना किंवा कुस्करतानाच मिळतो. लसूण कच्चा खायचा असेल तर तो संपूर्ण गिळण्याऐवजी चांगला चावून खाल्ला पाहिजे.

४) लसूण पेस्ट:

लसूण सोलून चिरून पेस्ट करण्यासाठी वेळ नसल्याने अनेक लोक बाजारात मिळणारी तयार लसूण पेस्ट वापरतात. पण या प्रक्रिया केलेल्या लसूण पेस्टमध्ये अनेक रसायने असतात आणि लसणाचे सामान्य औषधी गुणधर्म नसतात. म्हणून लसूण पेस्ट वापरणे टाळावे. काही सुपरमार्केटमध्ये सोललेला लसूण मिळतो, पण तोही वापरू नये. कारण हवा आणि सूर्यप्रकाश लागल्यानंतर लसणातील नैसर्गिक गुणधर्म नष्ट होतात. नेहमी ताजा लसूण विकत घेऊन घरी चिरून वापरणे चांगले.

५) धुणे:

लसूण सोलूनच वापरल्याने अनेक लोक तो धुत नाहीत. पण लसणाच्या सालींवर कीटकनाशके, धूळ आणि जीवाणू असू शकतात. म्हणून लसूण नेहमी वाहत्या पाण्याखाली धुऊन वापरावा.

६) साठवणूक:

लसूण खराब होऊ नये म्हणून काही लोक तो फ्रीजमध्ये ठेवतात. पण फ्रीजमधील दमटपणामुळे लसूण लवकर फुटतो. लसूण जास्त उष्ण किंवा थंड जागी ठेवू नये. लसूण अंधाऱ्या आणि हवेशीर जागी ठेवल्यास तो जास्त काळ टिकतो.

७) औषधे

लसूण एक खाद्यपदार्थ असला तरी त्यातील औषधी गुणधर्मांमुळे काही दुष्परिणाम होऊ शकतात. तुम्ही जास्त कच्चा लसूण किंवा लसूण सप्लिमेंट्स घेत असाल तर इतर औषधे घेताना काळजी घ्यावी. मधुमेह किंवा रक्तदाब असलेल्यांनी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. शस्त्रक्रिया होणार असल्यास तुम्ही नियमित लसूण सेवन करता हे डॉक्टरांना सांगावे.

८) लसूण खरेदी करतानाची चूक:

लसूण खरेदी करताना घट्ट, साली न निघालेला आणि कडक लसूण निवडावा. फुटलेला किंवा साली निघालेला मऊ लसूण खरेदी करू नये.