आरबीआईच्या तिजोरीत ब्रिटनहून आलेले १०२ टन सोने

बिजनेस डेस्क : धनतेरसच्या मुहूर्तावर देशात सोने-चांदीची खरेदी मोठ्या प्रमाणात झाली. भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) नेही यावेळी ब्रिटनहून १०२ टन सोने मागवले आहे. हे सोने बँक ऑफ इंग्लंडकडून आरबीआईच्या नावावर ट्रान्सफर झाले आहे. यापूर्वी केंद्रीय बँकेने मे महिन्यातही १०० टन सोने मागवले होते. सप्टेंबर २०२४ पर्यंत आरबीआईकडे एकूण ८५५ टन सोने होते, त्यापैकी ५१०.५ टन आता भारतात आहे. चला तर मग जाणून घेऊया ब्रिटनहून आलेले सोने आरबीआईच्या कोणत्या तिजोरीत ठेवले जाईल.

ब्रिटनहून सोने का मागवते आरबीआई?

सप्टेंबर २०२२ पासून आतापर्यंत ब्रिटनहून २१४ टन सोने भारतात आले आहे. हे आरबीआईच्या सरकारी संपत्ती भारतात आणण्याच्या प्रयत्नाचा एक भाग मानले जात आहे. ब्रिटनहून हे सोने अत्यंत गोपनीय पद्धतीने विमाने आणि इतर माध्यमांद्वारे आणले जाते. १९९० च्या दशकाच्या सुरुवातीला जेव्हा भारताची आर्थिक स्थिती कमकुवत झाली होती, तेव्हा भारताला विदेशी बँकांमध्ये सोने गहाण ठेवावे लागले होते. ३१ मे रोजीच्या वृत्तानुसार, युकेहून १०० टन सोने परत आणले गेले आहे. इतके मोठ्या प्रमाणात सोने देशात परत आणण्याची ही पहिलीच वेळ होती.

काय ब्रिटनमध्ये अजूनही भारताचे सोने आहे?

सध्या भारताचे ३२४ टन सोने बँक ऑफ इंग्लंड आणि बँक फॉर इंटरनॅशनल सेटलमेंटच्या देखरेखीखाली ठेवले आहे. बँक ऑफ इंग्लंड बुलियन वेअरहाऊससाठी प्रसिद्ध आहे. १६९७ पासून जगभरातील केंद्रीय बँकांच्या मौल्यवान वस्तू येथे सुरक्षित ठेवल्या जातात. भारताच्या विदेशी साठ्यांबद्दल बोलायचे झाले तर, सध्या सोने ९.३% आहे, जे मार्चमधील ८.१% पेक्षा थोडे जास्त आहे.

आरबीआई सोने का खरेदी करते?

रिझर्व्ह बँक केवळ भारतातच नाही तर विदेशातही सोने ठेवते. हे जोखीम कमी करण्यासाठी केले जाते. हे सोने कोणत्याही आपत्ती किंवा राजकीय अस्थिरतेमुळे निर्माण होणाऱ्या आर्थिक संकटातून बाहेर पडण्यास मदत करते. अनेकदा नैसर्गिक आपत्तींमुळेही सोने साठ्याचे नुकसान होऊ शकते, म्हणून ते वेगवेगळ्या ठिकाणी ठेवून जोखीम कमी केली जाते.

आरबीआई देशातले सोने कुठे ठेवते?

रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाकडे जे सोने आहे किंवा बाहेरून मागवले जाते ते मुंबईच्या मिंट रोडवरील आरबीआई भवन आणि नागपूरच्या तिजोरीत ठेवले जाते. सध्या सोने साठ्याच्या बाबतीत भारताचा जगात ८ वा क्रमांक आहे. भारताकडे ८४०.७६ टन सोने साठा आहे.