सुनीता विल्यम्स अंतराळात 'स्पेस जनितर'

नवी दिल्ली . अंतराळ स्थानक कमांडर सुनीता विल्यम्स यांनी अलीकडेच अंतराळात ऑर्बिटल प्लंबिंगचे काम केले आहे. दुसरीकडे, नासा फ्लाइट इंजिनिअर बुच विल्मोर आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकावर (ISS) महत्त्वाचे अग्नि सुरक्षा प्रयोग करण्यात आणि अंतराळ सूटची कार्यक्षमता तपासण्यात व्यस्त आहेत. विल्मोर यांनी कम्बशन इंटिग्रेटेड रॅकमधील प्रयोगाचे नमुने बदलले, जे मायक्रोग्रॅव्हिटीमध्ये ज्वाला कशा पसरतात हे अभ्यासण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. अंतराळातील अग्नि सुरक्षा प्रोटोकॉल सुधारण्यासाठी हे संशोधन आवश्यक आहे आणि पृथ्वीवरील अग्नि प्रतिबंधकांवर त्याचा परिणाम होऊ शकतो.

वैज्ञानिक कर्तव्यांसह, विल्मोर यांनी अंतराळ सूटच्या देखभालीवर लक्ष केंद्रित केले. ते स्पेसएक्स ड्रॅगन कार्गो अंतराळयानात आलेल्या स्पेससूटवर काम करत आहेत. या प्रक्रियेत कमांडर सुनीता विल्यम्स यांच्या मदतीने हार्डवेअर काढून टाकणे आणि सूटमध्ये कॅमेरा आणि डेटा केबल्स बसवणे समाविष्ट होते.

विल्मोरचे स्पेससूटचे काम तिथेच संपले नाही. त्यांनी क्वेस्ट एअरलॉकमधील दोन स्पेससूटवर मानक देखभाल केली, ज्यामध्ये त्यांचे पाण्याचे टाकी रिकामे करणे आणि भरणे समाविष्ट होते. भविष्यातील एक्स्ट्राव्हेइक्युलर अॅक्टिव्हिटीज (EVA) किंवा स्पेसवॉकसाठी स्पेससूट तयार आहेत याची खात्री करण्यासाठी ही नियमित देखभाल आवश्यक आहे.

दरम्यान, कमांडर विल्यम्स यांनी त्यांच्या दिवसाचा बराचसा वेळ ट्रँक्विलिटी मॉड्यूलमध्ये देखभाल कार्यांसाठी दिला. अंतराळ स्थानकाच्या बाथरूम म्हणून काम करणाऱ्या कचरा आणि स्वच्छता विभागातील घटक काढून टाकण्यावर त्यांनी लक्ष केंद्रित केले. विल्मोर यांनी त्यांच्या विज्ञान आणि स्पेससूटच्या जबाबदाऱ्यांमधून विश्रांती घेत असताना विल्यम्सना या कार्यात मदत केली.

ही कामे ISS वरील अंतराळवीरांनी केलेल्या विविध कार्यांना अधोरेखित करतात, अत्याधुनिक वैज्ञानिक प्रयोग करण्यापासून ते आवश्यक जीवन आधार प्रणालींची देखभाल करण्यापर्यंत सर्व कामे अंतराळवीरच करतात.

विल्मोर यांनी प्रयोगाचे नमुने बदललेले कम्बशन इंटिग्रेटेड रॅक हे मायक्रोग्रॅव्हिटीमध्ये ज्वलनाचा अभ्यास करण्यासाठी एक महत्त्वाचे उपकरण आहे. ज्वालेचा प्रसार, काजळीचे उत्पादन आणि पदार्थांची ज्वलनशीलता यासह अंतराळातील अग्नीच्या वर्तनाच्या विविध पैलूंचा शोध घेण्याची संधी ते संशोधकांना देते.