सार
अंतराळात एका दिवसात १६ वेळा सूर्योदय आणि सूर्यास्त होतो. अंतराळातील हे कौतुक उलगडणारा सुनीता विलियम्सचा व्हिडिओ पुन्हा व्हायरल होत आहे.
एका दिवसात किती वेळा सूर्यास्त, सूर्योदय होतो असा प्रश्न विचारला तर कदाचित सगळेच हसतील. सूर्योदय, सूर्यास्त झाल्यावरच एक दिवस पूर्ण होतो हे खरेच आहे. पण निसर्गाचे हेच गमक नाही. एका दिवसात १६ वेळा सूर्यास्त आणि सूर्योदय होतो म्हटलं तर विश्वास बसेल का? विश्वास ठवावाच लागेल. कारण आपल्याला माहित नसलेल्या अनेक गोष्टी आहेत. एवढ्या वेळा सूर्य उगवणे आणि मावळणे हे पृथ्वीवर नाही तर अंतराळात घडते. सध्या अंतराळात असलेल्या अंतराळवीर सुनीता विलियम्स यांनी सांगितलेली ही आश्चर्यकारक गोष्ट पुन्हा चर्चेत आली आहे.
सुनीता विलियम्स यांनी २०१३ मध्ये गुजरात विद्यापीठात भाषण करताना ही गोष्ट सांगितली होती. त्यावेळचे गुजरातचे मुख्यमंत्री नरेंद्र मोदी यांनी गुजरात विद्यापीठात सुनीता विलियम्स यांना सन्मानित केले तेव्हा त्यांनी अंतराळातील हा अनुभव सांगितला होता. तो आता पुन्हा व्हायरल होत आहे. आताही त्या आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकात दिवसाला १६ वेळा सूर्योदय आणि सूर्यास्त पाहतात. केवळ त्याच नाही तर इतर अंतराळवीरांनाही हे दृश्य सामान्य आहे. प्रत्येक अंतराळवीर हे दृश्य पाहू शकतो.
वाळवंटात हिमवर्षाव! सौदी अरेबियाने पाहिला अभूतपूर्व नैसर्गिक चमत्कार... व्हिडिओ व्हायरल
त्यावेळी विद्यापीठात सुनीता विलियम्स यांनी दिलेल्या भाषणाचे काही भाग आता सोशल मीडियावर पुन्हा व्हायरल होत आहेत. त्यावेळी त्यांनी अंतराळातील अनुभव सांगताना, अतिशय वेगाने फिरणाऱ्या अंतराळ यानात एका दिवसात १६ सूर्योदय आणि १६ सूर्यास्त पाहण्याचे भाग्य लाभले होते असे सांगितले होते. सुनीता विलियम्स सध्या अंतराळातच आहेत. त्या ज्या बोईंग स्टारलाइनर अंतराळ यानातून प्रवास करत होत्या ते पृथ्वीवर परतण्यात अयशस्वी झाल्याने, येत्या फेब्रुवारीपर्यंत त्या परत येतील अशी अपेक्षा आहे. पण तिथे त्यांची प्रकृतीही बिघडत असल्याचे वृत्त आहे.
एका दिवसात एवढ्या वेळा सूर्योदय आणि सूर्यास्ताबाबत वैज्ञानिक विश्लेषण केले तर, ताशी सुमारे २८ हजार किलोमीटर वेगाने पृथ्वीभोवती फिरणाऱ्या आंतरराष्ट्रीय अंतराळ स्थानकाला दर ९० मिनिटांनी एक फेरी पूर्ण करायला लागते. त्यामुळे अंतराळवीरांना सुमारे ४५ मिनिटांनी सूर्योदय आणि सूर्यास्त पाहता येतो. तिथे दिवसाला सुमारे १२ तास उजेड आणि १२ तास अंधार असतो. ते दर ४५ मिनिटांनी दिवस आणि ४५ मिनिटांनी रात्र अनुभवतात. हे पृथ्वीवरील दिवसांशी तुलना केली तर दिवसातून १६ वेळा घडते असे दिसून येते. अंतराळवीर पृथ्वीवरील त्यांच्या टीमशी संपर्क साधण्यासाठी अणुघड्याळ वापरतात. हे विशेषतः पृथ्वीच्या कक्षेच्या पलीकडे जाणाऱ्या मोहिमांसाठी अचूक वेळ दाखवते.