सार
एक प्लंबर व्हिएन्नामधील एक जुन्या इमारतीचे नूतनीकरण करत असताना त्याला जमिनीत एक रहस्यमय दोरी सापडली. त्या दोरीचा मागोवा घेत जमीन खोदत असताना त्याला एक मोठा खजिना सापडला.
जागतिक स्तरावर कोणत्याही राजघराण्याने राज्य केलेल्या या प्रदेशात अनेकदा घरे बांधताना किंवा नूतनीकरण करताना खजिना सापडतो. त्याचप्रमाणे येथे एका प्लंबरला एका जुन्या इमारतीचे नूतनीकरण करून पाईपलाइन बसवत असताना जमिनीत थोड्या खोलीवर एक रहस्यमय दोरी सापडली. त्या दोरीचा मागोवा घेत जमीन खोदत जाताना त्याला एक मोठा खजिना सापडला.
सहसा कर्नाटकात सोने, चांदी, हिरे, माणिके रस्त्यावर ठेवून मोजून विकत असलेल्या विजयनगर साम्राज्याची राजधानी हम्पी, तसेच इतर राजघराण्यांच्या राजधान्या असलेल्या बेळूर, हळेबिड, बदामी, ऐहोळे, पट्टदक्कल, बिदर, मुळखेड, तलकाड यासारख्या काही ठिकाणी अजूनही कुठेही जमीन खोदता येत नाही. येथे पुरातत्व विभागाने निश्चित केलेल्या काही विशिष्ट ठिकाणी कोणीही घर बांधू शकत नाही. हम्पीच्या आसपासच्या गावांमध्ये कोणीही घर बांधण्यासाठी पाया खोदणे, विहीर खोदणे, खड्डा खोदणे आणि इतर बांधकाम कामांसाठी जमीन खोदू शकत नाही. जर खोदायचे असेल तर स्थानिक प्रशासनाची परवानगी घेऊन त्यांच्यासमोरच खोदावे लागते. जर जमिनीत खजिना सापडला तर तो सरकारला द्यावा लागतो.
मात्र, युरोप खंडात जवळपास काही दशके ऑस्ट्रियात राज्य केलेल्या ऑस्ट्रिया राजघराण्याने व्हिएन्ना शहराला राजधानी बनवून शेकडो वर्षे राज्य केले. हे एक ऐतिहासिक वारसा असलेले शहर आहे, येथे एका जुन्या घराचे नूतनीकरण करताना पाईपलाइन बसवण्यासाठी जमीन खोदत असताना एक विचित्र दोरी सापडली. ही दोरी काय आहे हे पाहण्यासाठी ती ओढली असता ती निघाली नाही म्हणून ती किती लांब आहे हे पाहण्यासाठी त्यांनी जमीन खोदली. त्यांना आश्चर्यच वाटले.
त्या दोरीचा मागोवा घेत जमीन खोदणाऱ्याला गंजलेली धातूची पेटी सापडली. या पेटीत सुमारे २.४ दशलक्ष डॉलर्स किमतीचे ६६ पौंड वजनाचे सोन्याचे नाणी होती. दुसऱ्या महायुद्धाच्या काळातील ही सोन्याची नाणी होती. प्रत्येक नाण्यावर मोजार्टचे चित्र होते. १५ वर्षांपासून मी बांधकाम काम करतोय, पण अशी घटना माझ्या आयुष्यात पहिल्यांदाच घडली आहे, असे प्लंबरने सांगितले.
ऑस्ट्रियामध्ये खजिना सापडल्यास तो वाटून घेण्याचा कानून आहे. खजिना सापडणाऱ्याला आणि ज्या जमिनीत खजिना सापडला त्या जमिनीच्या मालकाला तो समान वाटून द्यावा लागतो. अलीकडेच इंग्लंडमध्ये अशाच प्रकारच्या दोन घटना घडल्या आहेत. सात मित्रांच्या एका गटाने एका शेतकऱ्याच्या शेतात ५.६ दशलक्ष डॉलर्स किमतीची २,५८४ चांदीची नाणी सापडली. १०६६ ते १०८८ या काळातील ही चांदीची नाणी होती. दुसऱ्या एका प्रकरणात, इंग्लंडमधील एका दाम्पत्याला त्यांच्या घराचे नूतनीकरण करताना १०० नाणी सापडली. १७ व्या शतकातील इमारतीचे नूतनीकरण करताना त्यांना पहिल्या इंग्लिश गृहयुद्धाच्या काळातील नाणी सापडली.
भारतात कुठेही खजिना सापडला तरी तो सरकारची मालमत्ता असते. यात जनतेचा काहीही वाटा नसतो. सरकार खजिना जप्त केल्यानंतर जर त्यांना वाटले तर ते एक प्रशस्तिपत्र देतात. अन्यथा खजिना शोधणाऱ्या व्यक्तीला एक पैसाही मिळत नाही. इतर देशांमध्ये खजिना सापडणाऱ्यालाच तो दिला जातो.