प्रयागराज कल्पवास २०२५: कधीपासून सुरू होईल?

कल्पवास म्हणजे काय?: उत्तर प्रदेशातील प्रयागराज येथे १३ जानेवारीपासून महाकुंभ सुरू होणार आहे. त्याच्याच दुसऱ्या दिवशी माघ महिना सुरू होईल. हिंदू धर्मात माघ महिन्याचे विशेष महत्त्व सांगितले आहे. माघ महिन्यात दरवर्षी प्रयागराजच्या संगम तीरावर कल्पवास होतो, याला माघ मेळा असेही म्हणतात. यावेळी कल्पवास खूपच विशेष असेल कारण या दरम्यान कुंभमेळा देखील भरलेला असेल. १२ वर्षातून एकदा कल्पवासाबरोबर कुंभमेळ्याचा योग जुळून येतो. जाणून घ्या कल्पवासाशी संबंधित खास गोष्टी…
 

कल्पवास म्हणजे काय?

कल्पवासाच्या काळात साधू-संत आणि इतर लोक एक महिना संगम तीरावर झोपडी किंवा तंबू उभारून राहतात. या काळात ते अनेक कठोर नियमांचे पालन करतात. कल्पवासाच्या काळात दररोज पवित्र संगम नदीत स्नान, मंत्रजप आणि दान करण्याचे विशेष महत्त्व धर्मग्रंथात सांगितले आहे. रामचरित मानसात गोस्वामी तुलसीदासजींनी लिहिले आहे-
माघ मकरगत रबि जब होई। तीरथपतिहिं आव सब कोई॥
देव दनुज किंनर नर श्रेनीं। सादर मज्जहिं सकल त्रिबेनीं॥

अर्थ- माघ महिन्यात जेव्हा सूर्य मकर राशीत प्रवेश करतो तेव्हा सर्व लोक तीर्थराज प्रयाग येथे येतात. देवता, दैत्य, किन्नर आणि मानवांचे समूह सर्व आदरपूर्वक त्रिवेणीत स्नान करतात.

कधीपासून सुरू होईल कल्पवास २०२५?

पंचांगानुसार, यावर्षी माघ महिना १४ जानेवारी, सोमवारपासून सुरू होईल. कल्पवास करणारे त्याच्या एक दिवस आधी म्हणजेच पौष पौर्णिमेपासून (यावेळी १३ जानेवारी) संगम तीरावर येतात आणि कल्पवासाचा संकल्प करतात. याच दिवसापासून कल्पवासही सुरू होतो. यावेळी कल्पवास १२ फेब्रुवारी, बुधवारपर्यंत राहील.

कल्पवासाचे महत्त्व

धर्मग्रंथानुसार, कल्पवासाअंतर्गत लोक पौष पौर्णिमेपासून माघ पौर्णिमेपर्यंत प्रयागच्या संगम तीरावर झोपडी बांधून राहतात. यालाच कल्पवास म्हणतात. कल्पवासाचा शाब्दिक अर्थ 'कल्प' म्हणजे युग आणि 'वास’ म्हणजे राहणे. अशी मान्यता आहे की जो व्यक्ती कठोर नियमांचे पालन करून कल्पवास करतो त्याला एका युगात केलेल्या स्नान, मंत्रजप आणि दानाचे फळ मिळते.

दाव्याची पूर्तता नाही
या लेखात जी माहिती आहे ती ज्योतिषांनी सांगितलेली आहे. आम्ही फक्त ही माहिती तुम्हाला पोहोचवण्याचे एक माध्यम आहोत. वापरकर्ते या माहितीला फक्त माहिती म्हणूनच समजा.