महाशिवरात्री: शिवाची ६ अनोखी लेकरं!

ईश्वराची आराधना करण्याचा महाशिवरात्रीचा हा काळ आहे. शिवाच्या दोन मुलांबद्दल तुम्ही ऐकले असेलच- ते म्हणजे गणेश आणि षण्मुख. पण शिवाची ही दोनच नव्हे, तर आणखी सहा मुले आहेत हे मानता का? हो. त्यांच्या कथा येथे आहेत.

वीरभद्र

दक्षायिनीने तिच्या वडिलांच्या यज्ञात आत्मदहनाची घटना शिवाला समजताच तो क्रोधाच्या भरात आपला जटा जमिनीवर आपटतो आणि त्यातून वीरभद्राचा जन्म होतो. तो शिवगणांचा सेनापती म्हणून यज्ञ उध्वस्त करतो आणि यज्ञाचे आयोजन करणाऱ्या दक्षाला मारतो. त्याचे डोके तोडतो. वीरभद्र हा शिवाचा अंश आणि शिवगणांचा सेनापती आहे.

अंधकासुर

शिवाच्या तीन डोळ्यांमुळे त्याला 'त्रिलोचन' असेही म्हणतात. त्याच्या जन्मामागे एक कथा आहे. एकदा शिव ध्यान करत असताना पार्वतीने मागून येऊन त्याचे डोळे झाकले. शिवाचा उजवा डोळा सूर्याचे आणि डावा डोळा चंद्राचे प्रतीक आहे. त्याचे डोळे झाकल्याने विश्व अंधारात बुडाले. लगेचच शिवाने आपल्या कपाळावर तिसरा डोळा निर्माण केला आणि त्यातून अग्नी बाहेर पडला. त्या अग्नीच्या उष्णतेने पार्वतीचे हात घामाने भरले. तो घाम, शिव आणि पार्वतीच्या शक्तीसोबत मिळून, त्यांचे मूल म्हणून अंधक जन्माला आला. पुढे हा अंधकासुर लोकांसाठी त्रासदायक ठरला तेव्हा शिवानेच त्याचा नाश केला.

भस्मासुर

एकदा शिवाला भूतगणांनी आणलेल्या भस्मात एक दगड सापडला. शिवाने तो फेकला आणि त्यातून भस्मासुर नावाचा राक्षस जन्माला आला. शिवाने त्याला आपला मुलगा म्हणून स्वीकारले आणि त्याला दररोज भस्म आणण्याचे काम दिले. नंतर पार्वतीला पाहून भस्मासुराच्या मनात दुष्ट विचार आले. त्याने शिवाला, “मी माझ्या उजव्या हाताने ज्याला स्पर्श करेन ते लगेच भस्म होईल असा वर मला दे” असे मागितले. शिवाने तो वर दिला. लगेच त्याने तो उजवा हात शिवावर ठेवून त्याला भस्म करण्याचा प्रयत्न केला. शिव तिथून पळून गेला. नंतर विष्णूने मोहिनीचे रूप घेऊन भस्मासुराचा वध केला.

अय्यप्पा

भस्मासुर शिवाला पाठलाग करत असताना भगवान विष्णूने शिवाला राक्षसापासून वाचवण्यासाठी मोहिनी नावाच्या सुंदर स्त्रीचे रूप घेतले आणि भस्मासुरासमोर प्रकट झाली. तिच्या मोहक सौंदर्याने भारावून जाऊन, ती जसा नाचत होती तसा नाचत भस्मासुराने आपल्या डोक्यावरच हात ठेवला आणि भस्म झाला. नंतर या मोहिनीला पाहून शिव तिच्यावर मोहित झाला. त्याने तिला मिठी मारली. त्यांच्या संसर्गातून अय्यप्पा किंवा मणिकंठ जन्माला आला. हा केरळमधील पांडळ राजाला मिळाला आणि नंतर शबरीमल येथे स्थायिक झाला.

अशोक सुंदरी

शिव आणि पार्वती एका सुंदर नंदनवनात फिरत असताना त्यांना कल्पवृक्ष दिसला. दुष्ट शक्तींशी लढण्यासाठी शिव कैलास पर्वतावरून गेल्यावर पार्वतीला अनेकदा एकटेपणा जाणवत असे. म्हणून, तिने कल्पवृक्षाकडून मुलगी मागितली. तिची इच्छा पूर्ण झाली. पार्वतीने तिला अशोक सुंदरी असे नाव दिले. शिवाने गणेशाचे डोके तोडले तेव्हा, तिथे असलेली अशोक सुंदरी वडिलांच्या कृत्याने घाबरून मीठाच्या पोत्यामागे लपली. नंतर तिच्या वडिलांनी तिला समजावून सांगितले. म्हणूनच अशोक सुंदरीचे नाव मीठासोबत जोडले गेले असे म्हणतात.

जालंधर

जालंधर हा एक राक्षस होता. शिवाच्या तिसऱ्या डोळ्यातील अग्नी समुद्रात पडून त्यातून त्याचा जन्म झाला. जन्मताच विश्व फुटेल असे वाटले आणि ब्रह्मदेवाच्या डोळ्यातून पाणी आले, म्हणून त्याला जालंधर असे नाव पडले. जालंधराने आपल्या तपश्चर्येने शिवाला प्रसन्न केले आणि शस्त्राने मृत्यु येणार नाही असा वर मिळवला. तो आपली पत्नी वृंदेसोबत राहत होता. त्याने स्वर्गाला हल्ला केला आणि इंद्राला हरवून पळवून लावले. इंद्राला वाचवण्यासाठी आलेला विष्णूही जालंधराच्या ताब्यात सापडला. सर्व देवता शिवाकडे गेले तेव्हा त्याने जालंधराचा वध करण्यासाठी वृंदेचे पतिव्रत धर्म भंग करणे हाच एक मार्ग असल्याचे सांगितले. विष्णूने जालंधराचे रूप घेऊन वृंदेला भोगले. आणि शिवाने जालंधराचा वध केला.