भारताची ऐतिहासिक कामगिरी: हायपरसॉनिक क्षेपणास्त्र चाचणी यशस्वी!

| Published : Nov 18 2024, 07:24 AM IST

सार

इस्त्रायलच्या अत्यंत बळकट 'आयर्न डोम'सह विविध देशांच्या हवाई संरक्षण व्यवस्थेला भेदण्याची क्षमता असलेल्या हायपरसॉनिक क्षेपणास्त्राची चाचणी भारताने रविवारी यशस्वीरित्या पार पाडली आहे.

नवी दिल्ली: इस्त्रायलच्या अत्यंत बळकट 'आयर्न डोम'सह विविध देशांच्या हवाई संरक्षण व्यवस्थेला भेदण्याची क्षमता असलेल्या हायपरसॉनिक क्षेपणास्त्राची चाचणी भारताने रविवारी यशस्वीरित्या पार पाडली आहे. यामुळे असे क्षेपणास्त्र असलेल्या जगातील मोजक्या देशांच्या यादीत भारत सामील झाला आहे.

याच्या यशस्वी उड्डाणाच्या पार्श्वभूमीवर, 'ही एक ऐतिहासिक कामगिरी आहे' असे संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी म्हटले आहे.

संरक्षण संशोधन आणि विकास संस्था (डीआरडीओ)ने विकसित केलेले हे क्षेपणास्त्र रविवारी ओडिशाच्या किनाऱ्यावरून यशस्वीरित्या प्रक्षेपित करण्यात आले. हे क्षेपणास्त्र १५०० कि.मी. पेक्षा जास्त अंतरावर स्फोटके घेऊन जाऊ शकते.

याचा वेग कसा आहे?

सर्वसाधारणपणे, हायपरसॉनिक क्षेपणास्त्रे पारंपारिक आणि अण्वस्त्र स्फोटके घेऊन ध्वनीपेक्षा ५ पट वेगाने म्हणजेच ताशी ६००० कि.मी. पेक्षा जास्त वेगाने जाऊ शकतात. परंतु काही हायपरसॉनिक क्षेपणास्त्रे ध्वनीपेक्षा १५ पट जास्त वेगाने जाऊ शकतात.

क्षेपणास्त्राचे उड्डाण झाल्यानंतर विविध टप्प्यांवर विविध केंद्रांमधून त्यावर लक्ष ठेवण्यात आले आणि यावेळी क्षेपणास्त्राने आपली सर्व उद्दिष्टे गाठली आहेत, असे डीआरडीओने म्हटले आहे.

कोणत्या देशांमध्ये आहे?:

सध्या रशिया आणि चीन हायपरसॉनिक क्षेपणास्त्रांच्या विकासात अग्रेसर आहेत, तर अमेरिका विविध प्रकारची हायपरसॉनिक क्षेपणास्त्रे विकसित करत आहे. उर्वरित फ्रान्स, जर्मनी, ऑस्ट्रेलिया, जपान, इराण, इस्रायल इत्यादी देशांनी हायपरसॉनिक विकासाची योजना आखली आहे.

हे क्षेपणास्त्र, क्षेपणास्त्र हल्ला रोखण्यासाठी विकसित केलेल्या अनेक देशांच्या हवाई संरक्षण व्यवस्थेलाही पार करून हल्ला करण्याची क्षमता आहे.