सार
नवी दिल्ली. फ्रान्स हा जगातील सर्वात मोठ्या शस्त्रास्त्र निर्यातक देशांपैकी एक आहे. भारताने फ्रान्सकडून राफेल लढाऊ विमान खरेदी केले आहे. संरक्षण क्षेत्रात भारताची वाढती क्षमता सिद्ध करणारी बाब म्हणजे फ्रान्स पिनाका मल्टी-बॅरल रॉकेट लॉन्चर सिस्टम खरेदी करू इच्छित आहे. यासाठी दोन्ही देशांमध्ये चर्चा सुरू आहे.
या प्रकरणी फ्रान्सच्या सैन्याचे ब्रिगेडियर जनरल स्टीफन रिचौ यांनी शनिवारी सांगितले, "भारत आणि फ्रान्समध्ये लष्करी सहकार्य आहे. आम्ही उपकरणे सामायिक करत आहोत. भारत आणि फ्रान्स मिळून भारतात पाणबुड्यांचे उत्पादन करत आहेत. स्कॉर्पीन वर्गाच्या पाणबुड्या ही सर्वात जटिल प्रणाली आहे, जी मानव बनवू शकतो. आमच्यासाठी भारत हा एक धोरणात्मक भागीदार आहे. आम्ही पिनाकाचे मूल्यांकन करत आहोत. आम्हाला त्या प्रकारच्या प्रणालीची आवश्यकता आहे."
काय आहे पिनाका मल्टी-बॅरल रॉकेट लॉन्च सिस्टम?
पिनाका मल्टी-बॅरल रॉकेट लॉन्च सिस्टम हे भारताचे स्वदेशी रॉकेट सिस्टम आहे. भारतीय सैन्य ते वापरते. एका लॉन्चरमध्ये १२ बॅरल असतात. फक्त ४० सेकंदात सर्व १२ रॉकेट डागले जाऊ शकतात. या रॉकेटचे दोन प्रकार (PINAKA Mk-I आणि PINAKA Mk-II) आहेत. PINAKA Mk-I ची मारक क्षमता ४० किलोमीटर आहे. तर PINAKA Mk-II ची मारक क्षमता ६० किलोमीटर आहे.
DRDO ने विकसित केले आहे पिनाका रॉकेट
पिनाका हे भारत सरकारची संस्था DRDO ने विकसित केले आहे. रॉकेट ८x८ वाहनावर बनवलेल्या लॉन्चरमध्ये ठेवले जाते. पिनाकाच्या एका बॅटरीमध्ये ६ लॉन्चर असतात. याचा अर्थ असा की एका बॅटरीतून एकाच वेळी ७२ रॉकेट डागले जाऊ शकतात. इतके रॉकेट डागण्यासाठी एक मिनिटापेक्षा कमी वेळ लागेल.
पिनाका रॉकेटमध्ये १०० किलोग्राम स्फोटक असते. एका पिनाका बॅटरीने ७०० मी x ५०० मी क्षेत्र पूर्णपणे उद्ध्वस्त केले जाऊ शकते. पिनाका हे मार्गदर्शित रॉकेट आहे. त्याला सिग्मा ३० आर्टिलरी नेव्हिगेशन आणि पॉइंटिंग सिस्टमद्वारे मार्गदर्शन मिळते ज्यामुळे ते अचूक वार करते. सिग्मा ३० लेसर गायरो लँड नेव्हिगेशन तंत्रज्ञानावर आधारित आहे. हे विशेषतः आर्टिलरी आणि रॉकेट लॉन्चरद्वारे वॉरहेड रॉकेटच्या अचूक डागण्यासाठी डिझाइन केले आहे.