Independence Day: स्वातंत्र्यलढ्यातील या 15 जणांचे योगदान देश कधीही विसरणार नाही

भारत मातेला इंग्रजांच्या गुलामगिरीतून मुक्त करण्यासाठी लाखो शूर पुत्रांनी सर्वस्व अर्पण केले. महात्मा गांधी आणि सुभाषचंद्र बोस यांच्यासारख्या महान नेत्यांनी स्वातंत्र्यलढ्याचे नेतृत्व केले.

नवी दिल्ली: 15 ऑगस्ट 2024 हा भारताला ब्रिटिशांपासून स्वातंत्र्य मिळाल्याचा 77 वा वर्धापन दिन आहे (Independence Day 2024). यंदाच्या उत्सवाची थीम 'विकसित भारत' आहे. हे स्वातंत्र्याच्या 100 वर्षांनंतर म्हणजेच 2047 पर्यंत भारताला विकसित देश बनवण्याचे स्वप्न दाखवते. स्वातंत्र्यलढ्यात भारताच्या लाखो शूर सुपुत्रांनी सर्वस्वाचा त्याग केला होता. यापैकी 15 मोठ्या नावांबद्दल जाणून घेऊया.

1. महात्मा गांधी

ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध अहिंसक चळवळीचे नेतृत्व केले. चंपारण सत्याग्रह, खेडा सत्याग्रह, खिलाफत चळवळ, असहकार आंदोलन, मीठ सत्याग्रह, भारत छोडो आंदोलन अशा अनेक मोठमोठ्या चळवळी करून त्यांनी ब्रिटिश राजवटीचा पाया हादरवला.

2. सुभाषचंद्र बोस

सुभाषचंद्र बोस यांनी ब्रिटिश सैन्याविरुद्ध इंडियन नॅशनल आर्मी (INA) चे नेतृत्व केले. INA मध्ये रासबिहारी बोस, लक्ष्मी स्वामीनाथन आणि जानकी थेवर सारख्या स्वातंत्र्यसैनिकांचा समावेश होता.

3. भगतसिंग

भगतसिंग हे क्रांतिकारी स्वातंत्र्यसैनिक होते. भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी त्यांनी आपल्या प्राणांची आहुती दिली. 1928 मध्ये भगतसिंग आणि त्यांचे सहकारी राजगुरू आणि सुखदेव यांनी लाहोरमध्ये ब्रिटीश पोलीस अधिकारी जॉन साँडर्स यांची हत्या केली होती. या प्रकरणी तिघांनाही फाशीची शिक्षा सुनावण्यात आली होती.

4. लाला लजपत राय

लाला लजपत राय हे भारतीय राष्ट्रवादी चळवळीचे ज्येष्ठ नेते होते. 30 ऑक्टोबर 1928 रोजी लाहोरमध्ये सायमन कमिशनच्या आगमनाच्या निषेधार्थ त्यांनी मिरवणुकीचे नेतृत्व केले. पोलीस अधीक्षक जेम्स ए. स्कॉटने 'लाठीचार्ज' करण्याचे आदेश दिले. लाला लजपत राय गंभीर जखमी झाले, त्यामुळे 17 नोव्हेंबर 1928 रोजी त्यांचे निधन झाले.

5. बाळ गंगाधर टिळक

"स्वराज्य हा माझा जन्मसिद्ध हक्क आहे आणि तो मी मिळवणारच" असा नारा टिळकांनी दिला. तो त्याच्या काळातील सर्वात लोकप्रिय प्रभावकारांपैकी एक होता. टिळकांनी सुरू केलेली गणेश चतुर्थी हा आज महाराष्ट्र आणि लगतच्या राज्यांमध्ये प्रमुख सण म्हणून साजरा केला जातो.

6. सरदार वल्लभभाई पटेल

भारत छोडो आंदोलनात पटेल यांनी महत्त्वाची भूमिका बजावली. 1947 मध्ये भारताला स्वातंत्र्य मिळाले तेव्हा 562 संस्थानं होती. सरदार वल्लभभाई पटेल यांनी त्यांचा भारतीय संघराज्यात समावेश केला होता.

7. राणी लक्ष्मीबाई

लक्ष्मीबाईंनी 1857 मध्ये ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध बंडाचे नेतृत्व केले. 17 जून 1858 रोजी ग्वाल्हेरच्या फुलबागजवळील कोटा-की-सराय येथे कॅप्टन हेनेजच्या नेतृत्वाखाली 8व्या (किंग्ज रॉयल आयरिश) हुसारच्या स्क्वॉड्रनशी त्यांनी भयंकर युद्ध केले.

8. मंगल पांडे

मंगल पांडे यांनी 1857 च्या बंडाची ठिणगी दिली. तो सैन्यात होता. त्यांनी इंग्रजांविरुद्ध बंड केले होते.

9. चंद्रशेखर आझाद

चंद्रशेखर आझाद हे क्रांतिकारी स्वातंत्र्यसैनिक होते. भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी त्यांनी आपल्या प्राणांची आहुती दिली.

10. शिवराम राजगुरू

शिवराम राजगुरू हे क्रांतिकारी स्वातंत्र्यसैनिक होते. भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी त्यांनी आपल्या प्राणांची आहुती दिली.

12. गोपाळ कृष्ण गोखले

गोपाळ कृष्ण गोखले हे महात्मा गांधींचे गुरू होते. स्वातंत्र्य चळवळीत त्यांचा मोठा वाटा होता.

13. ॲनी बेझंट

ॲनी बेझंट या एक ब्रिटिश समाजवादी आणि महिला हक्क कार्यकर्त्या होत्या. भारताला स्वातंत्र्य मिळण्यासाठी त्यांनी पाठिंबा दिला.

14. खुदीराम बोस

खुदीराम बोस हे क्रांतिकारक होते. जिल्हा न्यायाधीश डग्लस किंग्सफोर्ड यांच्यावर हल्ला केल्याबद्दल त्यांना वयाच्या १८ व्या वर्षी फाशी देण्यात आली.

15. मौलाना अबुल कलाम आझाद

मौलाना अबुल कलाम आझाद यांनी स्वातंत्र्यलढ्यात मोठी भूमिका बजावली. हिंदू आणि मुस्लिम एकत्र शांततेने राहू शकतील अशा भारताचे त्यांचे स्वप्न होते. त्यांनी फाळणीला विरोध केला.

आणखी वाचा :