बिरसा मुंडा चौक: दिल्लीत सराय काले खांचे नाव बदलले

सराय काले खां चौकाचे नाव बदलले: आदिवासींमध्ये भगवान म्हणून पूजल्या जाणाऱ्या स्वातंत्र्यसैनिक बिरसा मुंडा यांच्या १५० व्या जयंतीनिमित्त दिल्लीत मोठी श्रद्धांजली दिली गेली आहे. आता दिल्लीत बिरसा मुंडा यांच्या नावाचा एक चौक असेल. केंद्र सरकारने सराय काले खां चौकचे नाव बिरसा मुंडा चौक असे ठेवले आहे. आयएसबीटी बस स्थानकाजवळ झालेल्या एका समारंभात केंद्रीय शहरी विकास मंत्री मनोहर लाल खट्टर यांनी सराय काले खां चौकाचे नाव बदलण्याची घोषणा केली. त्यांनी सांगितले की या चौकाचे नाव बदलून बिरसा मुंडा करण्याचा उद्देश्य वारसा जपणे हा आहे. येणाऱ्या पिढ्या त्यांना आठवून त्यांच्या योगदानातून आणि त्यागापासून प्रेरणा घेतील.

बिरसा मुंडा यांच्या पुतळ्याचे अनावरण

आयएसबीटी बस स्थानकाबाहेर असलेल्या चौकात बिरसा मुंडा यांच्या पुतळ्याचे अनावरण करण्यात आले. या कार्यक्रमात केंद्रीय गृहमंत्री अमित शाह, केंद्रीय मंत्री मनोहर लाल खट्टर, दिल्लीचे उपराज्यपाल व्ही. के. सक्सेना यांच्यासह अनेक मान्यवर उपस्थित होते. कार्यक्रमात केंद्रीय मंत्री खट्टर म्हणाले: मी आज घोषणा करत आहे की येथे आयएसबीटी बस स्थानकाबाहेरचा मोठा चौक भगवान बिरसा मुंडा यांच्या नावाने ओळखला जाईल. हा पुतळा आणि त्या चौकाचे नाव पाहून केवळ दिल्लीतील नागरिकच नव्हे तर आंतरराष्ट्रीय बस स्थानकावर येणारे लोकही त्यांच्या जीवनापासून नक्कीच प्रेरणा घेतील.

भगवान बिरसा मुंडा कोण होते?

भारतीय स्वातंत्र्यसंग्रामाचे नायक, आदिवासी नेते बिरसा मुंडा यांनी १९व्या शतकाच्या सुरुवातीला ब्रिटिश शोषणाविरुद्ध छोटानागपूर क्षेत्रात रणशिंग फुंकले होते. भगवान बिरसा मुंडा यांना आदिवासी समाज ‘धरती आबा’ किंवा ‘पृथ्वीचे पिता’ म्हणून मानतो. त्यांच्या आंदोलनाला “उलगुलान” किंवा “विद्रोह” म्हणून आठवले जाते. त्यांनी आदिवासींना वसाहतवादी जमीन हडपण्याच्या धोरणांविरुद्ध एकत्र केले. मुंडा यांनी लढाईत लोकांना ब्रिटिश राजवटीविरुद्ध उठण्याचे आवाहन केले. मुंडा हे बिहार आणि झारखंडमध्ये सर्वमान्य आहेत. त्यांचे निधन केवळ २५ व्या वर्षी झाले पण त्यांचा वारसा कायम आहे. १५ नोव्हेंबर रोजी केंद्र सरकारने त्यांच्या योगदानाबद्दल सन्मान म्हणून २०२१ मध्ये ‘जनजातीय गौरव दिवस’ घोषित केला.