नियमित मासिक पाळी ही चांगल्या आरोग्याची खूण असते, पण अनेक महिलांना आयुष्यात कधी ना कधी अनियमित पाळीचा अनुभव येतो. अधूनमधून होणारे बदल सामान्य असले तरी, सतत अनियमितता ही आरोग्याच्या समस्यांचे संकेत देऊ शकते. अनियमित पाळीची सात संभाव्य कारणे येथे आहेत.
29
1. तणाव आणि लाइफस्टाइलमध्ये बदल
जास्त स्ट्रेसमुळे हार्मोन्सचे संतुलन बिघडू शकते, ज्याचा परिणाम मासिक पाळीच्या वेळेवर होतो. कमी झोप, अचानक वजन वाढणे किंवा कमी होणे आणि जास्त व्यायाम यामुळेही अनियमित पाळी येऊ शकते.
39
2. हार्मोन्स असंतुलित होणे
पॉलीसिस्टिक ओव्हरी सिंड्रोम (PCOS) आणि थायरॉईड विकारांसारख्या समस्यांमुळे हार्मोनल चढउतार होऊ शकतात, ज्याचा परिणाम मासिक पाळीच्या नियमिततेवर होतो. इस्ट्रोजेन आणि प्रोजेस्टेरॉनच्या पातळीत असंतुलन झाल्याने पाळी चुकू शकते किंवा अनियमित होऊ शकते.
अति वजन कमी होणे, लठ्ठपणा किंवा जास्त व्यायाम यामुळे हार्मोन्सच्या निर्मितीवर परिणाम होऊ शकतो, ज्यामुळे पाळी चुकू शकते किंवा अनियमित होऊ शकते. आहार आणि व्यायामाचा योग्य समतोल हार्मोनल स्थिरतेला मदत करतो.
59
4. गर्भनिरोधक गोळ्या
काही गर्भनिरोधके - जसे की हार्मोनल गर्भनिरोधक गोळ्या, आययूडी किंवा इंजेक्शन - मासिक पाळीच्या पद्धती बदलू शकतात. अँटीडिप्रेसंट्स आणि ब्लड थिनरसारख्या काही औषधांमुळेही अनियमित पाळी येऊ शकते.
69
5. Perimenopause or Menopause प्री-मेनोपॉज किंवा मेनोपॉज
४० च्या उत्तरार्धात किंवा ५० च्या सुरुवातीला महिला येतात तसतसे इस्ट्रोजेनच्या पातळीत चढउतार झाल्यामुळे मासिक पाळी अनियमित होते. रजोनिवृत्तीपूर्वीचा काळ, जो रजोनिवृत्तीपूर्वीचा संक्रमणकालीन टप्पा असतो, त्यात पाळीची वारंवारता आणि तीव्रतेत बदल होतात.
79
6. आरोग्यासंबंधित समस्या
गर्भाशयातील गाठी, एंडोमेट्रिओसिस किंवा पेल्विक इन्फ्लेमेटरी डिसीज (PID) सारख्या प्रजनन आरोग्याच्या समस्यांमुळे मासिक पाळी बिघडू शकते. वैद्यकीय मार्गदर्शनाने या समस्यांवर उपचार केल्याने पाळी नियमित होण्यास मदत होते.
89
7. पोषण तत्त्वांची कमतरता
लोह, जीवनसत्त्व डी आणि निरोगी चरबीसारख्या आवश्यक पोषक तत्वांचा अभाव असलेल्या आहारामुळे हार्मोनल संतुलन बिघडू शकते. योग्य हायड्रेशन, संतुलित पोषण आणि पुरेसे कॅलरीजचे सेवन हे मासिक आरोग्यासाठी महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
99
महिलांसाठी खास टिप्स
अनियमित पाळी ही जीवनशैलीतील निवडी, हार्मोनल चढउतार आणि वैद्यकीय समस्यांसह विविध घटकांमुळे होऊ शकते. जर अनियमित पाळीचा त्रास कायम राहिला किंवा वेदना, जास्त रक्तस्त्राव किंवा इतर लक्षणे दिसून आली तर योग्य मूल्यांकन आणि उपचारासाठी आरोग्यसेवा प्रदात्याचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
