
आपले डोळे हे शरीरातील सर्वात संवेदनशील आणि महत्त्वाचे अवयव आहेत. आधुनिक जीवनशैली, वाढलेला स्क्रीन टाइम, असंतुलित आहार आणि झोपेचा अभाव या गोष्टींमुळे अनेकांना दृष्टीसंबंधी समस्या जाणवू लागतात. आपल्यालाही दृष्टी कमी होणे, डोळ्यांत थकवा, लालसरपणा किंवा धूसर दिसणे अशा तक्रारी होत असतील, तर त्यामागे आपल्या काही चुकीच्या सवयी असू शकतात. चला पाहूया — त्या पाच सवयी कोणत्या आहेत ज्या आपल्या डोळ्यांच्या आरोग्याला हानी पोहोचवतात.
अनेकांना डोळ्यांत खाज किंवा थकवा जाणवला की ते डोळे चोळतात, परंतु ही सवय अत्यंत घातक ठरू शकते. हातांवरील जीवाणू डोळ्यांत गेल्यास संसर्ग, कंजंक्टिव्हायटीस, किंवा कॉर्नियाला इजा होऊ शकते. तसेच, डोळ्यांना वारंवार दाब दिल्याने रेटिनावर ताण येऊन दृष्टीवर परिणाम होऊ शकतो. त्यामुळे डोळ्यांत खाज येत असल्यास हाताने चोळण्याऐवजी थंड पाण्याने धुणे किंवा आय ड्रॉप्स वापरणे योग्य ठरते.
आजच्या डिजिटल युगात लहानांपासून मोठ्यांपर्यंत सर्वजण दिवसभर मोबाईल, लॅपटॉप, टीव्ही किंवा संगणकाच्या स्क्रीनकडे पाहत असतात. स्क्रीनमधून निघणारा ब्लू लाईट (Blue Light) डोळ्यांवर थेट परिणाम करतो. दीर्घकाळ स्क्रीनकडे पाहिल्याने ड्राय आय सिंड्रोम, थकवा, आणि डोळ्यांची जळजळ निर्माण होऊ शकते. त्यामुळे दर 20 मिनिटांनी किमान 20 सेकंदांसाठी स्क्रीनपासून नजर दूर करणे आणि डोळ्यांना विश्रांती देणे आवश्यक आहे.
डोळ्यांचे आरोग्य टिकवण्यासाठी व्हिटॅमिन A, C, E आणि ओमेगा-3 फॅटी ऍसिड्स अत्यावश्यक असतात. मात्र, फास्टफूड, तेलकट पदार्थ आणि साखरेचा अतिरेक करणारा आहार डोळ्यांसाठी घातक ठरतो. त्यामुळे आहारात गाजर, पालक, ब्रोकली, अंडी, मासे आणि सुकेमेवे यांचा समावेश करणे गरजेचे आहे. हे पदार्थ दृष्टी सुधारण्यास आणि वयासोबत येणाऱ्या मॅक्युलर डीजेनेरेशन सारख्या समस्यांपासून बचाव करण्यास मदत करतात.
पुरेशी झोप न मिळाल्यास शरीरासोबतच डोळ्यांवरही त्याचा विपरीत परिणाम होतो. रात्री जागरण, मोबाइल वापर किंवा कामाचा ताण यामुळे झोप अपुरी राहते, आणि त्यामुळे डोळ्यांभोवती काळी वर्तुळे, सूज आणि लालसरपणा दिसू लागतो. दीर्घकाळ झोपेचा अभाव राहिल्यास दृष्टी कमजोर होण्याची शक्यता वाढते. त्यामुळे दररोज किमान 7 ते 8 तासांची झोप घेणे डोळ्यांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक आहे.
अनेकांना डोळ्यांमध्ये समस्या जाणवली तरी ते डॉक्टरांकडे जात नाहीत. पण डोळ्यांची नियमित तपासणी न केल्यास लहानसहान त्रास मोठ्या समस्येत रूपांतरित होऊ शकतो. ग्लॉकोमा, मोतीबिंदू किंवा नंबर वाढणे यासारख्या समस्या वेळेवर ओळखल्यास उपचार सोपे होतात. त्यामुळे वर्षातून किमान एकदा तरी नेत्रतज्ज्ञांकडून डोळ्यांची तपासणी करणे अत्यावश्यक आहे.
(Disclaimer : सदर लेख केवळ सामान्य माहिती देण्याकरिता आहे. Asianet News या माहितीची जबाबदारी घेत नाही. अधिक माहितीसाठी आपण तज्ज्ञ किंवा आपल्या ओळखीच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.)