माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाने चित्रपटांच्या प्रदर्शनासाठी मार्गदर्शक तत्वे अधिसूचित केली आहेत. यामुळे श्रवणदोष आणि दृष्टीदोष असलेल्या प्रेक्षकांना चित्रपटाचा आनंद घेता येऊ शकेल.
माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाने चित्रपटांच्या प्रदर्शनासाठी मार्गदर्शक तत्वे अधिसुचीत केली आहेत. श्रवण आणि दृष्टीदोष असलेल्या प्रेक्षकांना चित्रपटाचा यामुळे आनंद घेता येणार आहे.
आज दिव्यांगजनांसाठी संधी आणि सुलभतेवर विशेष लक्ष दिले जात आहे. देशातील प्रत्येक व्यक्ती सशक्त व्हावी, सर्वसमावेशक समाजाची निर्मिती व्हावी, समता आणि सहकार्याची भावना समाजात एकोपा वाढेल आणि प्रत्येकजण एक होऊन प्रगती करेल, हे सुनिश्चित करण्याचा आमचा प्रयत्न आहे, असे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी अधिकृत पत्रकात म्हटले आहे.
या नवीन अधिसूचनेमुळे दृष्टीदोष आणि श्रवणदोष असलेल्या प्रेक्षकांसाठी काही नियम ठरवण्यात आले आहेत. आपण याबाबतची मुख्य वैशिष्टय समजून घेऊयात.
श्रवण आणि दृष्टिहीनांसाठी सिनेमॅटिक अनुभव वर्धित करण्यासाठी ऑडिओ वर्णन केले जाईल
श्रवणक्षमतेसाठी भारतीय सांकेतिक भाषेचा अर्थ सांगितला जाईल
सर्व चित्रपट पाहणाऱ्यांसाठी प्रवेशयोग्यता सुनिश्चित करून, चित्रपटांनी निर्दिष्ट टाइमलाइनचे पालन केले पाहिजे
शिवाय, सिनेमा थिएटर्स नियमित स्क्रीनिंग दरम्यान कस्टम उपकरणे, मोबाइल ॲप्स किंवा इतर उपलब्ध तंत्रज्ञान वापरून प्रवेशयोग्यता वैशिष्ट्ये तैनात करू शकतात. थिएटर मालकांनी दोन वर्षांच्या आत प्रवेशयोग्यतेसाठी स्वयं-नियामक योजना विकसित करणे आवश्यक आहे.
शिवाय, एक समर्पित समिती, ज्यामध्ये अपंग समुदाय आणि चित्रपट उद्योगातील प्रतिनिधींचा समावेश आहे , प्रवेशयोग्यता मानकांच्या अंमलबजावणीवर देखरेख करेल. निवेदनात नमूद केल्याप्रमाणे, तक्रारींचे त्वरित निराकरण सुनिश्चित करून, प्रवेशयोग्यता वैशिष्ट्ये अनुपलब्ध असल्यास चित्रपट पाहणारे तक्रार दाखल करू शकतात.
हा उपक्रम अपंग व्यक्तींचे हक्क कायदा, 2016 शी संरेखित करतो ज्याचा उद्देश मनोरंजनाच्या क्षेत्रासह सर्व क्षेत्रात सार्वत्रिक प्रवेश आणि समावेशाला प्रोत्साहन देणे आहे.
मार्गदर्शक तत्वांचे उद्दिष्ट
माहिती आणि प्रसारण मंत्रालयाच्या मते, या मार्गदर्शक तत्त्वांचे उद्दिष्ट खालील उपायांचा अवलंब करून "श्रवण आणि दृष्टीदोष असलेल्या व्यक्तींसाठी वैशिष्ट्यपूर्ण चित्रपटांच्या प्रवेशयोग्यतेची संस्कृती आणि सराव" विकसित करण्यासाठी एक सक्षम फ्रेमवर्क प्रदान करणे आहे.
वैशिष्ट्यपूर्ण चित्रपटांच्या प्रवेशयोग्यतेसाठी सामान्य तत्त्वे परिभाषित करणे.
अशा अडथळ्यांना दूर करण्यासाठी संबंधित नियम, आवश्यकता, मानके आणि निधी यंत्रणा ठरवून पूर्णपणे प्रवेशयोग्य फीचर फिल्म्समधील अडथळे ओळखणे.
श्रवण आणि दृष्टिदोष असलेल्या व्यक्तींना व्यावसायिक हेतूने दाखविल्या जाणाऱ्या सिनेमा हॉल/चित्रपटगृहांमध्ये फीचर फिल्म्सच्या सार्वजनिक प्रदर्शनात इतरांच्या बरोबरीने प्रवेश मिळेल याची खात्री करण्यासाठी उपाययोजना करणे.