Ganesh Chaturthi 2025 : गणेशोत्सवासाठी ढोल-ताशांचा सराव केल्याने होतात हे ७ आरोग्यदायी फायदे

मुंबई - गणेशोत्सव सुरु होण्याला साधारणपणे एक महिना असला तरी आतापासून ढोल-ताशा वाजवण्याची प्रॅक्टिस सुरु झाली आहे. त्यामुळे सायंकाळ झाली की कानांवर ढोल-ताशांचे आवाज पडत आहेत. ढोल-ताशा वाजवण्याचे काही आरोग्यदारी फायदेही आहेत. जाणून घ्या..

शारीरिक व मानसिक फायदे

गणेशोत्सव हा केवळ धार्मिक किंवा सांस्कृतिक उत्सव नसून तो एक सामाजिक आणि शारीरिक ऊर्जा देणारा पर्वणीचा काळ आहे. यामध्ये ढोल-ताशा वाजवण्याची परंपरा महाराष्ट्रात विशेष महत्त्वाची आहे. गणेशोत्सवाच्या आधीपासूनच अनेक तरुण-तरुणी ढोल-ताशाच्या सरावात मग्न असतात. या संगीतप्रकाराच्या मागे केवळ धार्मिक श्रद्धा नसून, यामुळे होणारे शारीरिक व मानसिक आरोग्य फायदेही आहेत.

१. हृदयासाठी फायदेशीर व्यायाम

ढोल वाजवताना संपूर्ण शरीराचा वापर होतो, विशेषतः हात, खांदे, छाती आणि पाय. यामुळे हृदयाची गती वाढते आणि कार्डिओ प्रकारचा व्यायाम होतो. दररोज ३० ते ४५ मिनिटांचा ढोल सराव केल्यास शरीराची सहनशक्ती आणि स्टॅमिना वाढतो.

२. तनावमुक्ती आणि मानसिक स्वास्थ्य

ढोल वाजवताना निर्माण होणारे कंपन आणि आवाज मेंदूवर सकारात्मक परिणाम करतात. हे एक प्रकारचे 'साउंड थेरपी' असून मानसिक तणाव, चिंता आणि नैराश्य दूर करण्यात मदत करते. ताशाच्या ठेक्यावर एकरूप होणे ही ध्यानासारखी क्रिया ठरते.

३. हात-पाय आणि स्नायूंना मजबुती

ढोल-ताशा वाजवणे हे फक्त हाताने नाही, तर संपूर्ण शरीराने केले जाते. यामध्ये हात, खांदे, पाठ, कंबर आणि पाय यांचा वापर होत असल्यामुळे स्नायूंना टोनिंग मिळते आणि ते बळकट होतात.

४. फुफ्फुसांची कार्यक्षमता वाढते

निरंतर शारीरिक हालचालींमुळे श्वसन क्रिया अधिक चांगली होते. त्यामुळे फुफ्फुसांची कार्यक्षमता वाढते आणि शरीरात ऑक्सिजनची योग्य प्रमाणात देवाणघेवाण होते.

५. वजन कमी होण्यास मदत

हे एक प्रकारचे उच्च तीव्रतेचे व्यायाम (High-Intensity Interval Training) आहे. एका तासाच्या सरावात सरासरी ४००-५०० कॅलरी खर्च होतात. त्यामुळे वजन कमी करायचं असल्यास हा एक अनोखा मार्ग ठरू शकतो.

६. सामूहिक कार्यप्रणाली आणि एकाग्रता वाढवते

ताशा पथकात ताल, वेळ आणि लय यांचा समन्वय अत्यंत महत्त्वाचा असतो. हे केवळ शारीरिकच नव्हे, तर मानसिक एकाग्रतेसाठीही अत्यंत उपयुक्त ठरते. त्यामुळे निर्णयक्षमता आणि समूहात काम करण्याची क्षमता वाढते.

७. स्वतःविषयी आत्मविश्वास निर्माण होतो

ढोल वाजवण्याच्या प्रात्यक्षिकामुळे आणि सामूहिक सरावामुळे व्यक्तिमत्व खुलते. सार्वजनिक ठिकाणी परफॉर्म करताना आत्मविश्वास वाढतो आणि मंचावर सहजतेने वावरण्याची सवय लागते.