Health Advice : साबुदाणा खाल्ल्याने बद्धकोष्ठता होते? जाणून घ्या तथ्य

Health Advice : साबुदाणा ऊर्जा देणारा एक चांगला पदार्थ आहे, विशेषतः उपवासाच्या दिवसांमध्ये. पण त्यात फायबर, प्रथिने आणि जीवनसत्त्वांची कमतरता असते, ज्यामुळे अनेक समस्या निर्माण होतात.

Health Advice : नवरात्रीच्या उपवासाच्या दिवसांमध्ये साबुदाणा हा सर्वात जास्त खाल्ला जाणारा पदार्थ आहे. खिचडी, वडा किंवा खीर असो, साबुदाणा ऊर्जा देण्यासाठी सर्वोत्तम मानला जातो. यामुळेच उपवासादरम्यान ताकद मिळवण्यासाठी आणि पोट भरलेले ठेवण्यासाठी हा पदार्थ खाल्ला जातो. पण, साबुदाणा खरंच आरोग्यदायी आहे की त्याचे काही तोटेही आहेत? अनेक लोकांच्या मते, जास्त प्रमाणात साबुदाणा खाल्ल्याने बद्धकोष्ठता, गॅस आणि पोट फुगणे यांसारख्या समस्या वाढतात. संशोधनातूनही असे दिसून आले आहे की केवळ कर्बोदकांवर आधारित आहार दीर्घकाळासाठी आरोग्यदायी नसतो. चला तर मग जाणून घेऊया, आरोग्य तज्ज्ञ आणि अभ्यास याबद्दल काय सांगतात आणि त्याचे योग्य सेवन तुमच्या आरोग्यासाठी कसे फायदेशीर किंवा हानिकारक ठरू शकते.

साबुदाणा आणि बद्धकोष्ठतेचा संबंध

साबुदाणा (Tapioca Pearls) मुख्यत्वे स्टार्चपासून बनलेला असतो आणि त्यात फायबरचे प्रमाण खूप कमी असते. USDA डेटानुसार, 100 ग्रॅम साबुदाण्यामध्ये फक्त 0.9 ग्रॅम फायबर असते. आहारातील फायबरच्या कमतरतेमुळे पचनक्रिया मंदावते आणि बद्धकोष्ठतेची समस्या वाढू शकते. याचा अर्थ असा की, जर तुम्ही साबुदाणा खात असाल आणि त्यासोबत पुरेशी फळे, भाज्या किंवा पाणी पीत नसाल, तर बद्धकोष्ठतेची शक्यता वाढते.

संशोधन आणि अभ्यास काय सांगतात?

जर्नल ऑफ फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी (2018) मध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासानुसार, साबुदाणा हा उच्च कर्बोदके आणि कमी फायबर असलेला पदार्थ आहे, जो रक्तातील साखरेची पातळी वेगाने वाढवू शकतो. नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ न्यूट्रिशन, इंडियाच्या अहवालानुसार, साबुदाणा केवळ झटपट ऊर्जा देतो, परंतु त्यात सूक्ष्म पोषक तत्वे (जीवनसत्त्वे, खनिजे) खूप कमी असतात.

साबुदाण्यामुळे होणाऱ्या आरोग्य समस्या

• बद्धकोष्ठता (Constipation) – फायबरच्या कमतरतेमुळे पोट साफ होत नाही.
• रक्तातील साखर वाढणे (Blood Sugar Spike) – मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी धोकादायक ठरू शकते.
• वजन वाढणे (Weight Gain) – उच्च कॅलरी आणि कमी प्रथिने असल्याने वजन वेगाने वाढू शकते.
• पोट फुगणे आणि गॅस (Bloating & Gas) – सतत खाल्ल्याने पचनक्रिया मंदावते.