कर्नाटकातील या गावाने 200 वर्षांपासून दिवाळी का साजरी केली नाही? काय आहे कारण?

Karnataka Village remember their ancestors : कर्नाटकातील एक गाव शतकांपूर्वी घडलेल्या एका दुःखद घटनेमुळे २०० वर्षांपासून दिवाळी साजरी करत नाही. येथील कुटुंबे महालय अमावस्येला आपल्या पूर्वजांचे स्मरण करून शतकानुशतके जुनी परंपरा जिवंत ठेवत आहेत.

दावणगेरे (कर्नाटका) : संपूर्ण देश दिवाळीचा सण उत्साहात साजरा करत असताना, दावणगेरे तालुक्यातील कर्नाटकातील लोकिकेरे गाव मात्र शांत असते. गेल्या सहा-सात पिढ्यांपासून येथील बहुतेक कुटुंबे दिव्यांचा हा सण साजरा करत नाहीत. इतर ठिकाणी दिवे आणि फटाक्यांनी उजळून निघणारे रस्ते लोकिकेरेमध्ये शांत असतात, जे आठवणी, नुकसान आणि सांस्कृतिक एक परंपरा दर्शवते.

अनुसूचित जातीतील मादिगा समाज, अनुसूचित जमातीतील वाल्मिकी नायक समाज आणि मागासवर्गीय कुरुबा समाजातील बहुतेक कुटुंबांसाठी दिवाळी हा आनंदाचा सण नसून तो एक गंभीर स्मरणाचा काळ आहे. गावातील सुमारे ७०% कुटुंबे हा दिवस शांतपणे पाळतात आणि त्यांच्या जीवनाला आकार देणाऱ्या इतिहासाचा सन्मान करतात.

या शांततेमागील कारण

यामागे सुमारे दोन शतकांपूर्वी घडलेली एक दुःखद घटना आहे. दिवाळी सणासाठी आवश्यक वस्तू गोळा करण्यासाठी गावातील तरुण जवळच्या जंगलात गेले होते. मात्र, ते कधीच परतले नाहीत. खूप शोध घेऊनही गावकऱ्यांना त्या बेपत्ता तरुणांचा कोणताही सुगावा लागला नाही. तेव्हापासून गावात दिवाळीचा सण साजरा करणे बंद झाले. ज्यांनी तो साजरा करण्याचा प्रयत्न केला, त्यांना अशुभ परिणामांना सामोरे जावे लागले असे म्हटले जाते.

आपल्या पूर्वजांच्या आणि वडीलधाऱ्यांच्या मार्गदर्शनानंतर, लोकिकेरेच्या कुटुंबांनी दिवाळी साजरी न करण्याचा निर्णय घेतला आहे. हा निर्णय पिढ्यानपिढ्या पुढे चालत आला आहे, आणि गमावलेल्यांच्या स्मृतीचा सन्मान करणारी एक गंभीर परंपरा बनली आहे. गावकऱ्यांचा विश्वास आहे की दिवाळी साजरी केल्याने नकारात्मक ऊर्जा किंवा दुर्भाग्य येऊ शकते.

इतरांच्या आनंदात आपला आनंद

स्वतः दिवाळी साजरी करत नसले तरी, इतरांना दिवाळी साजरी करताना पाहून गावकऱ्यांना आनंद होतो. ते आपल्या दुःखाची सावली समाजाच्या सणावर पडू देत नाहीत. त्याऐवजी, ही कुटुंबे महालय अमावस्येला आपला सण साजरा करतात, जो गावातील वडीलधाऱ्यांना समर्पित केलेला दिवस आहे. त्यांच्यासाठी हा एक वैयक्तिक उत्सवाचा काळ असतो.

स्मृती आणि आदरावर आधारित परंपरा

लोकेकेरेची ही कथा सांस्कृतिक प्रथा कशाप्रकारे इतिहास, स्मृती आणि सामुदायिक ओळखीशी जोडल्या जाऊ शकतात, याची एक दुर्मिळ आठवण करून देते. संपूर्ण भारतात फटाक्यांची आतषबाजी होत असताना, हे छोटे गाव दाखवून देते की उत्सव हा शांतपणे आठवण आणि आदराच्या रूपातही साजरा केला जाऊ शकतो, ज्यामुळे पूर्वजांचा वारसा जिवंत राहतो.