Russia : मॉस्को हल्ल्याची जबाबदारी घेणारे ISIS-K कोण आहेत, त्यांनी रशियाला का लक्ष्य केले?

रशियाची राजधानी मॉस्कोमधील एका कॉन्सर्ट हॉलमध्ये शुक्रवारी संध्याकाळी दहशतवादी हल्ला करण्यात आला. दहशतवाद्यांनी सभागृहात उपस्थित लोकांवर अंदाधुंद गोळीबार केला, त्यामध्ये 60 लोकांचा मृत्यू झाला आणि 145 जण जखमी झाले. रशियातील या भीषण दहशतवादी हल्ल्याची जबाबदारी ISIS-K नावाच्या दहशतवादी संघटनेने घेतली आहे. अमेरिकन गुप्तचरांच्या मते ही इस्लामिक स्टेटची अफगाण शाखा आहे. त्याला ISIS-K म्हणून ओळखले जाते. या हल्ल्याने ISIS या दहशतवादी संघटनेची क्रूरता पुन्हा एकदा जगाला बघायला मिळाली. 2022 मध्ये रशियाने युक्रेनवर केलेल्या हल्ल्यानंतर रशियाचे पाश्चिमात्य देशांसोबतचे संबंध अत्यंत तणावपूर्ण आहेत. या हल्ल्यानंतर परिस्थिती अधिक गंभीर झाली आहे.

ISIS-K म्हणजे काय, त्याची स्थापना कधी झाली?

ISIS-K चे पूर्ण नाव इस्लामिक स्टेट खोरासान आहे. 2014 मध्ये पूर्व अफगाणिस्तानमध्ये उदयास आलेल्या मोठ्या इस्लामिक स्टेट या दहशतवादी गटाशी संबंधित आहे. खोरासान हा ऐतिहासिक प्रदेश आहे. त्यात आजचा इराण, तुर्कमेनिस्तान आणि अफगाणिस्तानचा काही भाग समाविष्ट होता. याआधीही ISIS-K ने अतिशय क्रूर हल्ले केले आहेत. तालिबान आणि अमेरिकन सैन्याच्या प्रयत्नांमुळे 2018 पासून त्याची ताकद कमी झाली आहे. 2021 मध्ये अफगाणिस्तानातून अमेरिकन सैन्याने माघार घेतल्यानंतर अशा अतिरेकी गटांशी लढण्याची आणि गुप्तचर माहिती गोळा करण्याची अमेरिकेची क्षमता कमी झाली, यामुळे ISIS-K ची ताकद वाढली आहे.

ISIS-K ने यापूर्वी कधी मोठे हल्ले केले आहेत?
अनेक दहशतवादी हल्ल्यांसाठी ISIS-K जबाबदार आहे. त्याचे सर्वाधिक हल्ले अफगाणिस्तानात झाले आहेत. यामध्ये मशिदींवर बॉम्बस्फोट, काबूलमधील रशियन दूतावासावरील हल्ला आणि 2021 मध्ये काबुलच्या आंतरराष्ट्रीय विमानतळावरील हल्ला यांचा समावेश आहे. या हल्ल्यात अमेरिकन सैनिकांसह अनेक नागरिक आणि लष्करी कर्मचारी जखमी झाले आहेत. ISIS-K हल्ले अत्यंत गुप्त पद्धतीने केले जातात. यामुळे, त्यांना आगाऊ शोधणे कठीण आहे.

ISIS-K ने रशियावर हल्ला का केला?
ISIS-K रशिया आणि रशियाचे अध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांना आपला शत्रू मानतो. पुतीन यांनी सीरियात लष्करी हस्तक्षेप केला आहे. पुतीन हे सीरियाचे राष्ट्राध्यक्ष बशर असाद यांना पाठिंबा देत आहेत. राष्ट्राध्यक्ष बशर हे सीरियात इसिस आणि इतर दहशतवादी संघटनांविरुद्ध लढत आहेत. पुतिन यांनी त्यांच्या मदतीसाठी रशियन सैन्यही पाठवले. यामुळे ISIS-K रशियावर हल्ले करत आहे. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की ISIS-K रशियाला मुस्लिमांसाठी शत्रुत्व मानतो. याशिवाय ISIS-K मध्ये मध्य आशियातील दहशतवाद्यांचा समावेश आहे. त्यांना रशियाशी पूर्वीपासूनच वैर वाटत आले आहे.

रशियाविरुद्धच्या दहशतवादी हल्ल्यावर अमेरिकेची प्रतिक्रिया
अमेरिकेने गुप्तचर सूत्रांद्वारे मॉस्को कॉन्सर्ट हल्ल्याची जबाबदारी इस्लामिक स्टेटने घेतल्याची पुष्टी केली आहे. या हल्ल्याबाबत रशियाला आधीच इशारा दिला होता, असे अमेरिकेने म्हटले आहे. मॉस्कोमध्ये दहशतवादी कारवाया होत असल्याचे रशियाला सांगितले. कोणत्याही मोठ्या सार्वजनिक मेळाव्याला लक्ष्य केले जाऊ शकते. अमेरिकेने रशियात राहणाऱ्या आपल्या नागरिकांसाठी एक सार्वजनिक सूचना जारी केली होती. त्यांनी ही माहिती रशियन अधिकाऱ्यांना दिली होती.
आणखी वाचा - 
Delhi Liquor Policy Scam : दिल्लीतील मद्य घोटाळ्यात मनीष सिसोदिया ते अरविंद केजरीवाल कसे अडकले गेले? वाचा संपूर्ण घटनेची टाइमलाइन
भूतानने पंतप्रधान नरेंद्र मोदींना दिला सर्वोच्च नागरी सन्मान, राजाने प्रथमच केला परदेशी राष्ट्रप्रमुखाचा सन्मान