१९७१ च्या युद्धाची आठवण; विजय दिवस साजरा

१९७१ चे युद्ध भारतीय सैन्याच्या शौर्याचे आणि मनोधैर्याचे प्रतीक आहे. या युद्धात पाकिस्तानचा पराभव झाला. भूदल, नौदल आणि वायुदलाने त्यांचे सामर्थ्य जगाला दाखवून दिले. बांगलादेश या नव्या राष्ट्राच्या उदयाला कारणीभूत ठरलेल्या या युद्धाच्या ५३ व्या वर्धापनदिनी देश धीर सैनिकांना आदरांजली वाहत आहे.

जगाच्या इतिहासात हे सर्वात कमी कालावधीचे युद्ध होते, जे केवळ तेरा दिवस चालले. १९७१ च्या युद्धाच्या समाप्तीसह बांगलादेश या नव्या राष्ट्राचा उदय झाला. पाकिस्तान सरकारविरुद्ध पूर्व भागात सुरू झालेले आंदोलन पुढे भारत-पाक युद्धाला कारणीभूत ठरले. बांगलादेशातील निर्वासितांची संख्या वाढल्याने तत्कालीन पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांनी कठोर पावले उचलण्याचे निर्देश दिले होते. 

यासाठी इंदिरा गांधी यांनी रशियासह इतर देशांचा पाठिंबा मिळवला. युद्धाची तयारी सुरू असतानाच १९७१ च्या ३ डिसेंबर रोजी पाकिस्तानने भारताच्या ११ हवाई तळांवर हल्ला केला आणि भारतानेही युद्ध पुकारले. भूमीवर आणि आकाशात पाकिस्तानला भारतीय सैन्याच्या ताकदीची जाणीव झाली. त्याच दिवशी बांगलादेशातील ब्राह्मणबैरिया जिल्ह्यातील गंगासागर येथील पाकिस्तानी सैन्याच्या छुप्या अड्ड्यावर भारतीय सैनिक धावून गेले. बंकरमध्ये लपलेल्या पाकिस्तानी सैनिकांशी झुंज देऊन त्यांना पराभूत करणारे लान्स नायक अल्बर्ट एक्का यांच्यासह अनेक सैनिकांचे बलिदान देश कधीही विसरणार नाही.

परमवीर चक्र देऊन लान्स नायक अल्बर्ट एक्का यांना देशाने सन्मानित केले. या युद्धात ९०,००० हून अधिक पाकिस्तानी सैनिक मारले गेले. तत्कालीन भूदल प्रमुख जनरल सॅम माणेकशॉ यांनी पाकिस्तानी सैन्याला 'तुम्ही शरणागती पत्करता का? की आम्ही तुम्हाला नष्ट करावे?' असा इशारा दिला. त्यानंतर पाकिस्तानी सैन्यप्रमुख जनरल आमीर अब्दुल्ला खान नियाझी आणि त्यांच्या सैनिकांनी भारतासमोर शरणागती पत्करली. हे युद्धविजय इंदिरा गांधी यांच्या राजकीय इच्छाशक्तीचे प्रतीक म्हणून इतिहासात नोंदवले गेले. कितीही काळ लोटला तरी हा विजय भारतीय इतिहासात सुवर्णाक्षरांनी लिहिला जाईल.