आईबाबा आनंदी राहोत; व्हिएटनाम युथ 'पार्टनर्सना भाड्याने'

शिकार करून भटकंती करणारे मानव सामाजिक जीवन सुरू करतात तेव्हा कुटुंब संकल्पना मजबूत होतात. सुरुवातीच्या काळात संयुक्त कुटुंबे सामाजिक जीवनातील गुंतागुंतीत अडकून अणुकुटुंबांना मार्ग देतात. सध्याच्या काळात जीवन अधिक गुंतागुंतीचे झाल्याने कुटुंब संकल्पनांमध्ये पुन्हा बदल दिसू लागले आहेत. दक्षिण आशियाई देशांमध्ये अलीकडच्या काळात लग्न, मुले किंवा कुटुंब नको असे म्हणणाऱ्यांच्या संख्येत मोठी वाढ झाली आहे. दरम्यान, व्हिएतनाममध्ये आणखी एक सामाजिक व्यवस्था तयार होत असल्याचे वृत्त आहे. 

व्हिएतनाममधील नव्या पिढीला लग्न करण्याची किंवा कुटुंब थाटण्याची इच्छा कमी असताना कुटुंबाकडून यासाठी मागण्या जोरदार आहेत. या विरोधाभासाचे निराकरण करण्यासाठी व्हिएतनामी तरुण लग्न न करता जोडीदार भाड्याने घेण्याचे प्रमाण वाढत असल्याचे वृत्त आहे. भाड्याने जोडीदारांची मागणी वाढल्याने सोशल मीडियावर असे अनेक गट तयार झाले आहेत. काही अटींनुसार भाड्याने जोडीदार उपलब्ध करून देणाऱ्या कंपन्याही सक्रिय आहेत. 

शहरांमध्ये काम करणारे तरुण-तरुणी या नव्या सामाजिक व्यवस्थेचे लाभार्थी आहेत. नाम दिन्ह प्रांतातील ३० वर्षीय महिला मिन थूने एकदा जोडीदार भाड्याने घेतल्याबद्दल सांगितले, 'कुटुंबातील एका कार्यक्रमात आई-वडिलांना आपला जोडीदार ओळख करून द्यावा लागला. म्हणून मी शेकडो अमेरिकन डॉलर्स खर्च करून एक जोडीदार भाड्याने घेतला. तो माझ्या घरी आल्या दिवशी माझ्या आईला स्वयंपाक करण्यात मदत केली आणि नातेवाईकांशी गप्पा मारल्या. माझ्या आई-वडिलांना माझ्याबद्दल खूप आनंद आणि अभिमान वाटला. त्यांना इतके आनंदित झालेले पाहून बराच काळ लोटला होता."

व्हिएतनामी संस्कृतीत लग्नाला खूप महत्त्व आहे. त्यामुळेच बहुतेक पालकांना आपली मुले लग्न न करता एकटे राहण्यास मोठा विरोध असतो. ते आपल्या मुलांना नातवासाठी सतत विनंती करतात. कुटुंबाकडून येणाऱ्या या दबावापासून मुक्त होण्यासाठी तरुण भाड्याने जोडीदारांकडे वळत असल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. 'पण, आपला जोडीदार भाड्याने आला आहे हे कळल्यास कुटुंबात मोठ्या प्रमाणात भावनिक समस्या निर्माण होतात. त्याचबरोबर विश्वासालाही तडा जातो. शिवाय, व्हिएतनाममध्ये जोडीदार भाड्याने घेण्यास कायदेशीर संरक्षण नाही. या गोष्टींचा सर्वाधिक परिणाम महिलांवर होतो.' व्हिएतनाममधील अ‍ॅकॅडमी ऑफ जर्नलिझम अँड कम्युनिकेशनचे संशोधक गुयेन थान एनजी म्हणतात.  

भाड्याने जोडीदारांसाठी अनेक करार आहेत. त्यात स्नेहाचे प्रदर्शन किंवा लैंगिक संबंध परवानगी नाहीत. आठवड्यांपासून ते एका दिवसासाठी जोडीदार मिळू शकतात. पण, प्रत्येक गोष्टीसाठी वेगळी रक्कम द्यावी लागते, असे व्हिएतनामी ऑनलाइन माध्यम व्हीएन एक्सप्रेसने वृत्त दिले आहे. कुटुंबाकडून येणारा मोठा दबाव तात्पुरता कमी करण्यासाठी असे भाड्याने जोडीदार मदत करतात. दरम्यान, व्हिएतनामी कुटुंबे अशा संबंधांना मान्यता देत नाहीत आणि मुले कुटुंबाच्या मुळांशी जोडलेली राहावीत अशी पालकांची इच्छा असते. हे अनेकदा कुटुंबांना संघर्षाकडे नेते, असे समाजशास्त्रज्ञ डॉ. फाम थी थुई यांनी सांगितले.